Biến đổi khí hậu đang có tác động nghiêm trọng đến giá thực phẩm cơ bản trên toàn cầu, đồng thời gây ra những rủi ro rộng lớn hơn đối với xã hội. Theo một nghiên cứu gần đây, thời tiết cực đoan đã làm tăng giá của nhiều loại hàng hóa, từ rau củ ở California đến cà phê ở Brazil. Những điều kiện thời tiết cực đoan đến mức vượt qua mọi tiền lệ lịch sử trước năm 2020 đã làm tăng giá thực phẩm trong ngắn hạn.
Các nhà nghiên cứu đã phân tích 16 ví dụ tại 18 quốc gia nơi giá cả tăng đột biến trong ngắn hạn do nắng nóng cực đoan, hạn hán hoặc mưa lớn trong giai đoạn 2022-2024. Tại California và Arizona, giá rau củ tăng 80% vào tháng 11/2022 so với cùng kỳ năm trước do hai bang này trải qua nắng nóng khắc nghiệt và thiếu nước vào mùa hè. Ở Hàn Quốc, giá bắp cải tăng 70% vào tháng 9 năm ngoái sau đợt nắng nóng vào tháng 8. Giá dầu ô-liu tại châu Âu đã tăng 50% vào tháng 1/2024 sau đợt hạn hán kéo dài ở Ý và Tây Ban Nha trong các năm 2022 và 2023.
Không chỉ dừng lại ở đó, tại Mexico, giá trái cây và rau củ tăng 20% trong cùng tháng do một trong những đợt hạn hán nghiêm trọng nhất thập kỷ. Tại Nhật Bản, giá gạo tăng vọt 48% vào tháng 9/2024 sau một đợt nắng nóng kỷ lục. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng giá ca cao toàn cầu tăng tới 280% vào tháng 4 năm đó do nắng nóng tại Ghana và Bờ Biển Ngà. Những con số này cho thấy mức độ ảnh hưởng của thời tiết cực đoan đến giá thực phẩm trên toàn cầu.
Thực phẩm lành mạnh thường đắt hơn các lựa chọn kém lành mạnh, vì vậy khi giá tăng, các hộ gia đình thu nhập thấp có xu hướng cắt giảm các loại thực phẩm bổ dưỡng như trái cây và rau củ. Điều này dẫn đến rủi ro dây chuyền về xã hội, như suy dinh dưỡng, tiểu đường tuýp 2 và bệnh tim mạch. Ngoài ra, việc giá thực phẩm tăng do thời tiết cực đoan cũng làm trầm trọng thêm lạm phát nói chung, có thể dẫn đến bất ổn chính trị và xã hội.
Để giảm thiểu những tác động tiêu cực này, các quốc gia và tổ chức quốc tế cần có những biện pháp cấp bách để ứng phó với biến đổi khí hậu, như giảm phát thải khí nhà kính, đầu tư vào nông nghiệp bền vững và hỗ trợ các hộ gia đình thu nhập thấp. Đồng thời, việc đa dạng hóa nguồn cung thực phẩm, tăng cường dự trữ và phát triển các hệ thống cảnh báo sớm về thời tiết cực đoan cũng là những giải pháp quan trọng để đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu.
Nhìn chung, biến đổi khí hậu đang có tác động nghiêm trọng đến giá thực phẩm và xã hội trên toàn cầu. Để đảm bảo một tương lai bền vững, chúng ta cần hành động ngay lập tức để giảm thiểu những tác động tiêu cực này và xây dựng một thế giới an toàn hơn, bền vững hơn cho tất cả mọi người.