Căn bệnh phong, một thời từng là mối quan tâm lớn của y tế công cộng, đã lại xuất hiện trong thời gian gần đây tại Việt Nam. Hai bố con ông P. ở Cao Bằng vừa được phát hiện mắc phải căn bệnh này, gây chú ý đến sự tồn tại và ảnh hưởng của nó.
Anh V.A.D, sinh năm 2004, bắt đầu phát hiện một chấm nhỏ trên vùng thắt lưng của mình vài năm trước. Ban đầu, anh nghĩ rằng nó sẽ tự khỏi vì không gây đau hay ngứa. Tuy nhiên, khi chấm nhỏ này lan rộng bằng lòng bàn tay và đổi màu sáng hơn so với vùng da khác, anh mới quyết định đến bệnh viện khám. Lúc đầu, bác sĩ chẩn đoán anh bị viêm da tiếp xúc do tác động của chất liệu thắt lưng da. Sau khi uống và bôi thuốc trong nhiều ngày mà không thấy thuyên giảm, anh D. mới được chẩn đoán đúng là mắc bệnh phong.
Ông P., bố của anh D., cũng có những tổn thương tương tự trên da của mình. Ba năm trước, ông có đám da đổi màu sáng và cảm giác tê bì khi chạm vào ở khuỷu tay. Vùng tổn thương này sau đó lan nhanh, tạo thành nhiều đốm đỏ loang lổ. Chân trái ông cũng xuất hiện nhiều vùng màu đỏ sậm và thâm tím.
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Hồng Sơn, Trưởng khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và Phục hồi chức năng (Bệnh viện Da liễu Trung ương), xác nhận phong là một bệnh lây nhiễm, không phải di truyền. Trực khuẩn phong tồn tại trong cơ thể hai bệnh nhân trên có thể đã ở đó từ 1-3 năm gần đây, nhưng cũng có những trường hợp thời gian ủ bệnh kéo dài đến 20 năm.
Bệnh viện Da liễu Trung ương đã miễn viện phí, tiền ăn và hỗ trợ quà động viên cho hai bố con anh D. trong quá trình điều trị. Việc hỗ trợ này không chỉ giúp giảm gánh nặng tài chính mà còn thể hiện sự quan tâm của y tế tới những bệnh nhân mắc bệnh khó khăn.
Cũng theo bác sĩ Sơn, không ít người ở đô thị cũng mắc bệnh phong. Thạc sĩ, bác sĩ Lê Thị Mai, Trưởng phòng Chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Da liễu Trung ương, cho biết so với cách đây 10 năm, số ca mắc phong mới phát hiện mỗi năm ở Việt Nam đã giảm mạnh. Tuy nhiên, các ca bệnh mới phức tạp hơn, phần lớn thuộc thể nhiều khuẩn, biểu hiện lâm sàng không điển hình.
Bác sĩ Mai cũng cho biết bệnh nhân phong không chỉ phát hiện ở vùng sâu, vùng xa khó khăn, mà còn ở các vùng thành thị. Nhiều ca bệnh không được chẩn đoán kịp thời dẫn tới số ca tàn tật độ 2 trên bệnh nhân phong mới phát hiện gia tăng.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp phong vào nhóm những bệnh bị lãng quên. Sự lãng quên này bao gồm cả việc chính các bác sĩ ngoài ngành da liễu không được đào tạo, tự quên kiến thức, dấu hiệu triệu chứng của bệnh dẫn đến bỏ sót, chẩn đoán nhầm. Điều này đặt ra thách thức trong việc phát hiện và điều trị sớm căn bệnh này.
Trước tình hình này, việc tăng cường truyền thông, đào tạo y tế và đầu tư vào điều trị là cần thiết để kiểm soát và giảm thiểu tác động của bệnh phong. Mới đây nhất,căn bệnh này không chỉ dừng lại ở việc điều trị y tế mà còn ở sự quan tâm xã hội để giúp những bệnh nhân sớm tiếp cận và được chữa khỏi.