Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ một báo cáo và xin ý kiến về đề xuất xây dựng chung cư cao tầng để nuôi lợn, một ý tưởng do hai doanh nghiệp trong nước đề xuất.
Trong tờ trình của mình, Bộ NN&MT đã dẫn chiếu một loạt các văn bản pháp lý hiện hành liên quan đến hoạt động chăn nuôi, trong đó nhấn mạnh sự khuyến khích đối với các cơ sở chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao và tiên tiến. Mục tiêu chính là nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đồng thời đảm bảo an toàn sinh học và bảo vệ môi trường.
Chăn nuôi lợn hiện là một ngành chủ lực của Việt Nam, đóng góp khoảng 62-65% vào tổng sản lượng thịt hơi các loại. Tính đến năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đã đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu và đứng thứ 6 trên thế giới. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, ngành chăn nuôi lợn vẫn còn mang tính nhỏ lẻ, với các chỉ tiêu kinh tế và kỹ thuật ở mức thấp. Điều này đã gây ra những khó khăn trong việc kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo an toàn sinh học.
Sự bùng phát của dịch tả lợn châu Phi vào thời điểm đó đã dẫn đến việc tiêu hủy hơn 9 triệu con lợn, gây ra tổn thất ước tính lên đến 30.000 tỷ đồng. Đến tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng đã tăng lên mức kỷ lục 105.000 đồng/kg, tác động trực tiếp lên chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước, khiến CPI tăng tới 6,73%.
Hai doanh nghiệp là Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa đã gửi văn bản đến Bộ NN&MT, đề xuất triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. BAF Việt Nam đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô 64.000 lợn nái sinh sản, sản xuất 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm. Tổng mức đầu tư cho dự án này ước tính hơn 12.000 tỷ đồng.
Bộ NN&MT cho biết đã tiến hành nghiên cứu mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, nơi đã có hơn 2.000 mô hình tương tự, với gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi lợn. Mô hình này tích hợp công nghệ hiện đại, chăn nuôi thông minh như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ Blockchain, và hệ thống giám sát bằng cảm biến. Những công nghệ này cho phép thu thập hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực, nhằm phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh.
Theo đánh giá của Bộ NN&MT, mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng có nhiều ưu điểm nổi trội so với phương pháp chăn nuôi truyền thống. Mô hình này nâng cao mức độ an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải, và khí thải thông minh. Ngoài ra, mô hình còn giúp tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung, rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng, đồng thời tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần. Đặc biệt, một người có thể giám sát đến 2.000 con lợn, giúp tiết kiệm nhân công.
Với những ưu điểm trên, Bộ NN&MT đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ về việc cho phép triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam. Đây được xem là một giải pháp nhằm giải quyết bài toán về an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh, và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn.