Lào Cai, một tỉnh miền núi phía Bắc của Việt Nam, đã trải qua một quá trình hợp nhất lịch sử vào năm 1996, khi hai tỉnh Lào Cai và Yên Bái được kết hợp thành một tỉnh duy nhất. Sự kiện này không chỉ có ý nghĩa về mặt hành chính và tổ chức bộ máy mà còn đại diện cho một cuộc tái cơ cấu không gian phát triển ở quy mô vùng. Điều này cho phép Lào Cai định hình lại chiến lược tăng trưởng trong dài hạn, trong đó du lịch được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn.
Với vị trí địa lý thuận lợi và hệ thống tài nguyên du lịch đặc biệt phong phú, đa dạng, Lào Cai hiện nay có tiềm năng to lớn để trở thành một điểm đến du lịch hấp dẫn. Các điểm đến nổi tiếng như Sa Pa, Bắc Hà, Y Tý của Lào Cai cũ và Mù Cang Chải, Suối Giàng, Văn Chấn, Trạm Tấu, Yên Bình của Yên Bái cũ đã tạo nên một hệ sinh thái du lịch liên hoàn và đa dạng. Những cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, văn hóa phong phú của các dân tộc thiểu số và cơ sở hạ tầng du lịch ngày càng được cải thiện đang là những yếu tố quan trọng thu hút du khách.
Theo số liệu thống kê, trong 6 tháng đầu năm, Lào Cai đã đón 7,3 triệu lượt khách và đạt doanh thu hơn 21.130 tỷ đồng. Thị trường khách nội tỉnh đang có sự chuyển dịch rõ nét với những hành trình ngắn theo mô hình ‘vòng tròn’, giúp phân bổ lại dòng khách và giảm tải cho các điểm đến truyền thống. Sự tăng trưởng này khẳng định du lịch đang trở thành một ngành kinh tế quan trọng của tỉnh.
Tuy nhiên, để biến lợi thế thành sức mạnh và tiềm năng thành sản phẩm, Lào Cai cần giải quyết một số thách thức. Hiện nay, phần lớn các địa phương và điểm đến mới trong tỉnh vẫn đang làm du lịch theo hướng tự phát, thiếu liên kết vùng và thiếu sự dẫn dắt của quy hoạch chiến lược. Điều này có thể dẫn đến tình trạng phát triển không bền vững và lãng phí nguồn lực.
Chất lượng nguồn nhân lực du lịch cũng là một thách thức cần được quan tâm. Để giải quyết vấn đề này, cần có chiến lược đào tạo và tái đào tạo nguồn nhân lực du lịch, từ cán bộ quản lý, hướng dẫn viên, đến người dân làm du lịch cộng đồng. Việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực sẽ giúp cải thiện chất lượng dịch vụ và trải nghiệm của du khách.
Chuyển đổi số trong du lịch cũng là một khâu đột phá cần thực hiện ngay. Việc số hóa dữ liệu điểm đến, bản đồ du lịch điện tử, ứng dụng di động hỗ trợ du khách, thanh toán không tiền mặt, quản lý phản hồi dịch vụ… cần được tích hợp đồng bộ và đưa vào vận hành thực tế. Điều này sẽ giúp Lào Cai trở thành một điểm đến du lịch hiện đại và thân thiện.
Lào Cai đang có tất cả điều kiện cần để phát triển du lịch bền vững. Điều còn thiếu là sự vào cuộc mạnh mẽ của toàn hệ thống chính trị – doanh nghiệp – người dân. Nếu biết khơi thông điểm nghẽn, đầu tư đúng trọng điểm, phát triển đúng chiều sâu, Lào Cai hoàn toàn có thể trở thành một trung tâm du lịch bền vững của cả vùng trung du và miền núi Bắc bộ trong những năm tới. Việc phát triển du lịch bền vững không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần bảo tồn và phát huy giá trị của các tài nguyên du lịch, cũng như nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân địa phương.