Ở xã Lưu Nghiệp Anh, tỉnh Vĩnh Long, những hàng thốt nốt vẫn vươn cao giữa khung cảnh đồng lúa bao la, len lỏi qua những con đường làng uốn lượn, tạo nên một bức tranh thiên nhiên yên bình và đầy cảm động. Cây thốt nốt không chỉ là biểu tượng đặc trưng của tỉnh Vĩnh Long và khu vực miền Tây, mà còn sở hữu rất nhiều công dụng, góp phần tạo nên nét văn hóa và bản sắc riêng của vùng đất này.
Ông Huỳnh Văn Nghị, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Lưu Nghiệp Anh, cho biết số lượng cây thốt nốt tại địa phương tuy không nhiều, chỉ khoảng 50-60 cây phân bố rải rác, nhưng đã gắn bó mật thiết với cuộc sống của người dân qua nhiều thế hệ. Nghề nấu đường thốt nốt đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của người dân ở đây. Không chỉ sử dụng đường thốt nốt trong sinh hoạt, người dân còn bán nó như một sản phẩm đặc trưng của vùng miền, góp phần tạo thu nhập cho gia đình.
Cây thốt nốt là một nguồn nguyên liệu đa năng, với lá dùng để lợp mái nhà, thân dùng làm cột, kèo, và quả thốt nốt có thể ăn được với vị ngọt thanh và giòn dẻo. Ngoài ra, nước lấy từ nhụy hoa thốt nốt rất thanh mát và ngọt lịm, có thể dùng làm nước uống giải khát. Đặc biệt, từ cây thốt nốt, người dân có thể chế biến thành đường thốt nốt – một món ăn ngon và nổi tiếng.
Anh Thạch Minh Hiếu, thế hệ thứ 3 trong gia đình theo nghề nấu đường thốt nốt ở xã Lưu Nghiệp Anh, chia sẻ về nghề truyền thống này. Từ nhỏ, anh Hiếu đã quen thuộc với mùi khói và mùi mật thốt nốt. Nghề này không chỉ giúp anh có thu nhập mà còn là di sản văn hóa và truyền thống của gia đình. Những sản phẩm từ cây thốt nốt, đặc biệt là đường thốt nốt, được nhiều người ưa chuộng và biết đến với hương vị đặc trưng của vùng miền.
Đường thốt nốt không chỉ là một loại thực phẩm, mà còn là gia vị cho bữa ăn hàng ngày, dùng làm nước chấm, kho cá, và làm phong phú thêm ẩm thực của người dân. Tuy nhiên, anh Thạch Sô Thông, một người gắn bó hơn 10 năm với nghề nấu đường thốt nốt, bày tỏ sự trăn trở về nghề này. Việc nấu đường thốt nốt đòi hỏi sự vất vả và chăm chỉ, từ việc trèo cây đến việc nấu mật, và giá cả cũng như đầu ra của sản phẩm vẫn còn bấp bênh.
Cây thốt nốt không chỉ đóng vai trò là biểu tượng văn hóa và bản sắc của vùng đất Vĩnh Long, mà còn góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa của người Khmer Nam bộ. Giữa cuộc sống hiện đại, những hàng thốt nốt vẫn lặng lẽ vươn cao trên những cánh đồng, trở thành biểu tượng văn hóa và là niềm tự hào của người dân Vĩnh Long.
Cây thốt nốt và nghề nấu đường thốt nốt không chỉ là câu chuyện về một loại cây hay một nghề truyền thống, mà còn đại diện cho giá trị di sản văn hóa cần được bảo tồn và phát huy. Với việc kết nối với du lịch cộng đồng, cây thốt nốt và nghề nấu đường thốt nốt có thể trở thành một phần quan trọng trong việc xây dựng một tương lai phát triển bền vững cho vùng đất Vĩnh Long.
Để tìm hiểu thêm về cây thốt nốt, các bạn có thể truy cập vào đường dẫn VnExpress để có thêm thông tin.
