Trong một diễn biến mới, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã khởi động hàng loạt căng thẳng với các cường quốc mới nổi thuộc khối BRICS, bao gồm Brazil, Ấn Độ và Trung Quốc, thông qua việc áp thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ những quốc gia này. Quyết định này không đơn thuần chỉ là một nỗ lực nhằm cân bằng cán cân thương mại mà còn bị chi phối bởi những tính toán chính trị phức tạp.
Ông Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp, áp đặt các mức thuế quan mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ nhiều quốc gia, với mức thuế dao động từ 10% đến 41%. Brazil là một trong những quốc gia chịu mức thuế đối ứng 10%, nhưng còn phải đối mặt với các loại thuế bổ sung khác, nâng tổng mức thuế cuối cùng lên đến 50%. Đáng chú ý, Tổng thống Trump cũng cho biết ông sẵn sàng tiếp nhận cuộc gọi từ Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva để thảo luận về các vấn đề liên quan đến thuế quan và căng thẳng ngoại giao giữa hai nước.
Ấn Độ cũng phải đối mặt với mức thuế 25% từ phía Mỹ, với lý do được ông Trump đưa ra liên quan đến hoạt động thương mại đang diễn ra với Nga và vai trò của New Delhi trong khối BRICS. Ông Trump cáo buộc các quốc gia thành viên BRICS đang tìm cách “phá hủy đồng đô la Mỹ”.
Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Ông Trump đã chỉ trích Trung Quốc về những hoạt động thương mại mà ông cho là “không công bằng” và áp dụng mức thuế cao đối với hàng hóa Trung Quốc. Phản ứng lại, Bắc Kinh cũng đã áp dụng mức thuế tương đương đối với hàng hóa Mỹ.
Sự phản đối của Tổng thống Trump đối với các thành viên BRICS được Thượng nghị sĩ Lindsay Graham ủng hộ, khi cho rằng cách tiếp cận này là “cách tốt nhất để đạt được hòa bình cho cuộc chiến Nga – Ukraine và mở ra nhiều thị trường hơn cho hàng hóa Mỹ”. Điều này cho thấy động thái áp thuế không chỉ là một vấn đề kinh tế thuần túy mà còn là một công cụ chính trị để gây áp lực lên các quốc gia có quan hệ thân thiết với Nga và trong khối BRICS.
Các chuyên gia nhận định rằng một cuộc chiến thương mại diện rộng có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực không chỉ đối với các nước bị áp thuế mà còn cho chính người tiêu dùng Mỹ. Việc áp thuế sẽ tác động mạnh mẽ đến nền kinh tế của các nước bị áp thuế và có thể châm ngòi cho một cuộc chiến thương mại toàn cầu.
Trong bối cảnh hiện nay, vẫn chưa rõ các bên sẽ đàm phán và tìm ra giải pháp để giảm bớt căng thẳng thương mại. Tuy nhiên, một điều chắc chắn là các quyết định của Tổng thống Trump đã và đang tạo ra những tác động lớn, không chỉ trong lĩnh vực kinh tế mà còn trên toàn cầu.