Sau khi thực hiện sáp nhập đơn vị hành chính, việc tinh gọn bộ máy đã được hoàn thành, tuy nhiên, hàng nghìn tỷ đồng tài sản công dôi dư vẫn đang trong tình trạng bỏ không, chờ xử lý. Trong số này, không ít tài sản là các trụ sở nằm ở vị trí đắc địa, có tiềm năng tạo ra giá trị phát triển lớn nếu được khai thác hiệu quả. Tuy nhiên, sự chậm trễ và lúng túng trong tổ chức thực hiện, cùng với việc buông lỏng quản lý, đang khiến những tài sản quý giá này trở thành gánh nặng cho nền kinh tế.
Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo quyết liệt, yêu cầu các địa phương triển khai việc rà soát và xử lý tài sản công đúng nguyên tắc, đồng bộ và không được chậm trễ. Bộ Tài chính cũng đã vào cuộc quyết liệt, trình Quốc hội sửa đổi Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và ban hành 11 văn bản quy phạm pháp luật, tập trung vào hệ thống tiêu chuẩn và định mức – nền tảng để đánh giá và sắp xếp nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước.
Để thực sự tạo đột phá trong việc xử lý tài sản công dôi dư, những nút thắt pháp lý, tâm lý và tổ chức cần được tháo gỡ dứt điểm. Các địa phương cần chủ động rà soát, báo cáo sớm danh mục tài sản cần xử lý, tránh tình trạng xử lý hình thức và đùn đẩy trách nhiệm. Một số tỉnh và thành phố như Bắc Giang, Cao Bằng, Hưng Yên, Hải Phòng đã có những chuyển động tích cực trong việc xử lý tài sản công dôi dư.
Tuy nhiên, vẫn còn những khó khăn và vướng mắc cần được tháo gỡ. Các địa phương phản ánh nhiều khó khăn như chưa xác lập được quyền sở hữu tài sản do cơ quan trung ương để lại; còn lúng túng trong phân loại tài sản; vướng mắc pháp lý giữa Luật Đất đai, Luật Ngân sách nhà nước và Luật Tài sản công; thiếu nhân lực chuyên trách ở cấp cơ sở; tâm lý e ngại trách nhiệm, sợ sai và tình trạng thừa – thiếu cục bộ.
Bộ Tài chính đã đề nghị từng địa phương báo cáo chính thức số liệu chi tiết về tài sản dôi dư sau 90 ngày thực hiện. Cục trưởng Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp tục đồng hành và phối hợp chặt chẽ với các địa phương để tháo gỡ kịp thời những khó khăn và vướng mắc mới phát sinh trong quá trình sắp xếp và xử lý tài sản công.
Khoảng thời gian 90 ngày không phải là thời gian để chờ đợi hay xử lý cho có, mà là thời điểm vàng để các địa phương thể hiện năng lực điều hành, tinh thần trách nhiệm và dám hành động vì lợi ích chung. Mỗi tài sản công được xử lý hiệu quả không chỉ giúp tiết kiệm ngân sách mà còn là một minh chứng cho việc kiểm soát tốt quyền lực và chặn đứng tình trạng hợp thức hóa sai phạm.
Có thể thấy, xử lý tài sản công dôi dư không chỉ là công việc hành chính mà còn là phép thử về năng lực tổ chức, tinh thần trách nhiệm và sự liêm chính của từng cấp chính quyền. Trung ương đã hành động quyết liệt và ban hành đầy đủ công cụ pháp lý. Nếu địa phương không vào cuộc tương xứng, tài sản sẽ tiếp tục thất thoát và thậm chí bị hợp thức hóa trong sai phạm.
Việc xử lý hiệu quả tài sản công dôi dư không chỉ giúp tiết kiệm ngân sách, tránh lãng phí mà còn mở ra cơ hội khai thác lại tài sản công cho các mục tiêu phát triển và phục vụ nhân dân.