Ứng dụng Trí tuệ Nhân tạo trong Bảo tồn Mộc bản Triều Nguyễn: Một Bước tiến Quan trọng trong Di sản Văn hóa

Trong thời gian qua, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV đã đạt được những kết quả đáng kể trong việc ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) vào công tác bảo tồn mộc bản triều Nguyễn, một di sản tư liệu thế giới được UNESCO công nhận. Việc này không chỉ góp phần bảo tồn và phát huy giá trị của mộc bản triều Nguyễn mà còn giúp công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ, dễ dàng tiếp cận và tìm hiểu di sản quý giá của dân tộc.

Mộc bản triều Nguyễn là một trong những bộ tài liệu lịch sử quan trọng nhất của Việt Nam, với 33.976 tấm mộc bản được lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV. Tuy nhiên, sau thời gian dài, nhiều mộc bản đã bị xuống cấp và hư hại do tác động của môi trường và điều kiện khách quan. Để giải quyết vấn đề này, Trung tâm đã chủ động phối hợp với các chuyên gia và kỹ sư công nghệ để triển khai ứng dụng AI vào công tác số hóa và lưu trữ mộc bản.

Theo nhà nghiên cứu Minh Đạo, việc đưa AI vào công tác bảo tồn mộc bản triều Nguyễn không chỉ là xu thế tất yếu mà còn phản ánh tư duy đổi mới trong việc lưu giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc. AI có thể hỗ trợ số hóa các hiện vật, tài liệu cổ bằng công nghệ quét 3D, phục dựng các công trình kiến trúc bị hư hại, tái tạo những giá trị văn hóa đang có nguy cơ mai một.

Không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ và bảo tồn, AI còn hỗ trợ việc lan tỏa di sản văn hóa đến công chúng thông qua các ứng dụng thực tế ảo, thực tế tăng cường và chatbot hướng dẫn du lịch. Điều này giúp khách tham quan có những trải nghiệm tương tác sống động với di sản.

Tuy nhiên, việc ứng dụng AI trong bảo tồn di sản văn hóa cũng đối mặt với không ít thách thức, trong đó vấn đề dữ liệu là một trở ngại lớn. Nhiều tư liệu di sản chưa được số hóa đầy đủ hoặc bị thiếu hụt thông tin, gây khó khăn cho AI trong việc phân tích và tái tạo. Bên cạnh đó, sự chính xác trong việc diễn giải và truyền tải nội dung văn hóa cũng là một thách thức.

Để phát huy tối đa tiềm năng của AI trong bảo tồn di sản văn hóa, nhà nghiên cứu Minh Đạo nhấn mạnh rằng cần có chiến lược đầu tư bài bản vào việc xây dựng kho dữ liệu số về di sản văn hóa, với yêu cầu cao về tính chính xác, đầy đủ và hệ thống. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên gia văn hóa, nhà nghiên cứu lịch sử và đội ngũ kỹ sư công nghệ là yếu tố then chốt để phát triển các mô hình AI có khả năng tiếp cận đúng bản chất, truyền tải trung thực tinh thần và giá trị của di sản.

TS Phạm Quốc Quân, Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, cũng nhận định rằng ứng dụng công nghệ trong bảo tồn và lan tỏa giá trị di sản là một xu thế tất yếu. Tuy nhiên, để ứng dụng công nghệ vào trưng bày một cách hiệu quả, điều quan trọng nhất vẫn là công tác nghiên cứu. Những di vật, cổ vật – vốn là thành phần của di sản văn hóa vật thể – cần được tìm hiểu kỹ lưỡng để kể lại câu chuyện của chúng một cách chính xác và sâu sắc.

Trong bối cảnh thời đại công nghệ phát triển không ngừng, việc ứng dụng công nghệ vào bảo tồn và phát huy di sản văn hóa đã trở thành một hướng đi quan trọng cho Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII. Sự tích hợp công nghệ không chỉ đóng vai trò là chìa khóa để bảo vệ di sản cho thế hệ tương lai mà còn giúp lan tỏa giá trị di sản đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Đối với người dân Hà Nội, di sản văn hóa không chỉ là những công trình kiến trúc cổ kính hay hiện vật lịch sử, mà còn là biểu tượng cho linh hồn và bản sắc không thể thay thế của thành phố với lịch sử ngàn năm văn hiến. Do đó, ứng dụng công nghệ trong bảo tồn và quảng bá di sản đang nổi lên như một giải pháp quan trọng và cấp thiết.

Công nghệ ngày nay đã có thể hỗ trợ việc bảo tồn và phục dựng các giá trị di sản một cách hiệu quả. Một bảo tàng số về lịch sử Thăng Long – Hà Nội, nơi mà mọi tư liệu và hiện vật lịch sử được số hóa và trình bày sinh động, sẽ là một điểm đến thu hút đông đảo người dân và du khách, đặc biệt là các em học sinh và sinh viên. Điều này không chỉ giúp giữ gìn di sản mà còn thổi sức sống mới vào những giá trị truyền thống.

Bên cạnh đó, ứng dụng công nghệ thực tế ảo (VR) trong trải nghiệm di tích đang nổi lên như một giải pháp đột phá. Công nghệ này cho phép du khách và người dân có thể “du hành thời gian” về quá khứ và chứng kiến không gian di tích được phục dựng sống động như thật, cùng với đó là những câu chuyện lịch sử được kể lại một cách chân thực và sinh động.

Ngoài ra, việc phát triển các ứng dụng di động dẫn đường và thuyết minh di sản đa ngôn ngữ cũng thể hiện sự quan tâm đến việc tiếp cận và trải nghiệm của du khách. Với một chiếc điện thoại thông minh, bất kỳ ai cũng có thể dễ dàng khám phá các di tích và hiểu rõ những câu chuyện đằng sau mỗi hiện vật và địa danh, không bị giới hạn bởi rào cản ngôn ngữ.

Nhiều người dân Thủ đô tin rằng, khi công nghệ được ứng dụng một cách thông minh và có chiến lược, di sản văn hóa của Hà Nội không chỉ được bảo vệ tốt hơn mà còn được ‘làm sống lại’ trong tâm hồn của thế hệ hôm nay và mai sau. Cách tiếp cận này không chỉ giúp biến những giá trị nghìn năm tuổi thành động lực phát triển mới mà còn góp phần khẳng định vị thế của Hà Nội là một Thủ đô hiện đại nhưng vẫn giữ được bản sắc văn hóa sâu sắc.

Tóm lại, ứng dụng công nghệ trong bảo tồn và phát huy di sản văn hóa đang là một hướng đi sáng tạo và đầy hứa hẹn cho tương lai của Hà Nội. Qua đó, chúng ta có thể mong chờ một tương lai mà di sản văn hóa không chỉ được bảo tồn mà còn phát huy mạnh mẽ, góp phần xây dựng một thành phố Hà Nội hiện đại, văn minh nhưng không mất đi bản sắc văn hóa ngàn năm.

Trong bối cảnh nhiều di tích cổ đang phải đối mặt với những thách thức lớn trong công tác bảo tồn, việc ứng dụng kỹ thuật in rập thủ công đã nổi lên như một giải pháp sáng tạo và hiệu quả. Tại chùa Keo Hành Thiện, một trong những công trình Phật giáo cổ tiêu biểu của vùng đồng bằng Bắc Bộ, kỹ thuật này đã được tận dụng để lưu giữ lại các chi tiết, hoa văn, họa tiết và chữ khắc trên các bức phù điêu, bia đá và cấu kiện gỗ.

Chùa Keo Hành Thiện, gắn liền với Thiền sư Dương Không Lộ, vị Quốc sư thời Lý, không chỉ là một trung tâm sinh hoạt tín ngưỡng quan trọng mà còn là nơi chứa đựng một kho tàng văn hóa kiến trúc độc đáo. Trải qua hàng trăm năm, nơi đây vẫn bảo lưu được nhiều hạng mục kiến trúc nghệ thuật truyền thống thời Lê – Nguyễn, với hệ thống phù điêu, hoa văn chạm khắc và bia ký có giá trị lịch sử, mỹ thuật đặc biệt.

Tuy nhiên, giống như nhiều di tích cổ khác, Chùa Keo Hành Thiện cũng đang phải đối mặt với những thách thức lớn trong công tác bảo tồn, do tác động của thời gian, môi trường và hoạt động của con người. Những chi tiết chạm khắc quý trên bộ khung kiến trúc gỗ như hình linh thú, lân nghê, hoa lá thiêng,… cho đến các mảng chạm trên đá đang đứng trước nguy cơ dần bị bào mòn, xuống cấp.

Trước thực trạng đó, vào năm 2023, một dự án Số hóa di sản làng Hành Thiện quy mô đã và đang được triển khai tại đây, với sự tham gia của các chuyên gia bảo tồn, các nhà nghiên cứu, kiến trúc sư, nghệ nhân và đội ngũ công nghệ. Dự án không chỉ nhằm mục đích bảo tồn di tích mà còn tạo ra một không gian trải nghiệm văn hóa mới mẻ cho cộng đồng.

Một trong những hoạt động nổi bật của dự án là triển lãm “Hành Thiện 200 năm danh xưng”, được tổ chức nhân dịp kỷ niệm hai thế kỷ ngôi làng mang tên Hành Thiện. Triển lãm đã trưng bày nhiều bản rập văn bia cổ, tranh ký họa, tranh ảnh tư liệu gốc về chùa Keo và các sản phẩm văn hóa được hình thành từ tư liệu in rập, thu hút sự quan tâm đặc biệt của người dân địa phương và du khách.

In rập là một phương pháp lưu giữ chính xác những chi tiết gốc, đồng thời tạo nên một lối tiếp cận giàu cảm xúc và thẩm mỹ với di sản. Mỗi bản rập thủ công trở thành sợi dây kết nối giữa hiện vật và cộng đồng, giữa nghệ thuật cổ truyền và công nghệ hiện đại.

Không chỉ tại chùa Keo Hành Thiện, kỹ thuật in rập thủ công còn được chuyển thể thành một hoạt động giáo dục, nghệ thuật, truyền cảm hứng đến cộng đồng tại Quần thể Danh thắng Tràng An. Tại đây, du khách có thể tận tay thực hiện một bản in rập truyền thống trên giấy dó, từ khâu pha màu, đặt khuôn, dùng con rập bọc vải và con lăn để in rập tranh.

Qua hoạt động này, không chỉ giúp du khách hiểu hơn về lịch sử, văn hóa và nghệ thuật truyền thống, mà còn tạo ra một không gian trải nghiệm văn hóa mới mẻ, nơi mà di sản trở nên gần gũi và sống động hơn. Mỗi bản in rập đều là “độc bản” bởi mỗi thao tác, mỗi lần chạm mực, mỗi sắc độ màu đều mang dấu ấn cá nhân, ghi lại những khoảnh khắc sáng tạo khác nhau của mỗi người.

Có thể thấy, khi được thiết kế phù hợp, in rập, từ một kỹ thuật bảo tồn khoa học, có thể trở thành phương thức truyền tải, lan tỏa văn hóa sống động, bền vững. Mỗi bản tranh nhỏ là một lát cắt của ký ức văn hóa, góp phần đưa di sản đến gần hơn với đời sống thường nhật. Trải nghiệm bằng tay, hiểu bằng tâm và mang đến những giá trị đích thực, đó là hành trình “chạm tay vào di sản” theo đúng nghĩa.

TP Huế – một địa phương với 8 di sản thế giới và hơn 1.000 di tích lịch sử đang tích cực đẩy mạnh chuyển đổi số trong ngành du lịch. Mục tiêu chính là tạo điều kiện thuận lợi và gia tăng trải nghiệm cho khách du lịch tại mỗi điểm đến, từ đó góp phần thu hút lượng khách đến với Huế ngày càng tăng.

Một trong những nỗ lực đáng chú ý của TP Huế là triển khai ứng dụng Hộ chiếu du lịch Huế – Hue City Passport. Ứng dụng này cho phép du khách quét mã QR để cài đặt App, đăng ký thông tin cá nhân và tham gia. Với tính tiện lợi, bản đồ định vị GPS và tính tương tác cao, du khách có thể theo dõi quá trình tham quan và trải nghiệm tại các điểm đến theo lộ trình và chủ đề gợi ý.

Sở Du lịch TP Huế cùng các đơn vị liên quan cũng triển khai số hóa tài nguyên du lịch như di sản, ẩm thực và các điểm đến du lịch. Hiện tại, hệ thống cơ sở dữ liệu số ngành du lịch Huế đang được cập nhật, bao gồm cơ sở lưu trú, công ty lữ hành và hướng dẫn viên du lịch. Hệ thống thông tin số tích hợp về khách du lịch, khu và điểm du lịch, cơ sở dịch vụ du lịch trên địa bàn cũng đang được hình thành.

Đặc biệt, tại các điểm tham quan của Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế, dịch vụ bán vé điện tử và tích hợp hệ thống nhận diện trí tuệ nhân tạo (AI) đã được triển khai. Quần thể Di tích Cố đô Huế cũng đã triển khai 96 Trạm tương tác thông minh – TapQuest tại 96 điểm di tích. Du khách có thể dễ dàng tiếp cận thông tin về từng địa điểm thông qua đa dạng hình thức như hình ảnh, video, mô hình 3D và văn bản.

Đại Nội Huế cũng đã triển khai ứng dụng App di tích Huế, hỗ trợ chỉ đường cho du khách. Đối với du khách nước ngoài, ứng dụng này có thể chuyển đổi sang các ngôn ngữ như Anh, Nhật, Pháp và Trung Quốc.

Các chuyên gia cho rằng, để xây dựng du lịch thông minh một cách bền vững, TP Huế cần tiếp tục mở rộng hệ sinh thái số bằng cách tăng cường liên kết liên vùng và hình thành hành lang du lịch thông minh giữa Huế – Đà Nẵng. Việc ứng dụng AI và dữ liệu lớn (Big Data) trong phân tích hành vi du khách cũng là yếu tố quan trọng.

Bên cạnh đó, TP Huế đang đẩy mạnh chuyển đổi số để bảo tồn giá trị di sản. Hàng trăm cổ vật quý triều Nguyễn đã được gắn chip NFC và định danh duy nhất bằng công nghệ Nomion của Phygital Labs. Khách tham quan có thể dùng smartphone tương tác với chip NFC và truy cập thông tin lịch sử, nguồn gốc và ý nghĩa văn hóa của cổ vật.

Tuy nhiên, trong quá trình bảo tồn và phát huy giá trị di sản, TP Huế cũng đang đối mặt với thách thức như việc tháo dỡ các lô cốt, hầm trú ẩn và vọng gác cũ tại di tích Kinh thành Huế. Việc tháo dỡ 31 công trình quốc phòng, trong đó có 26 công trình là lô cốt, 2 vọng gác, 2 hầm ẩn nấp và 1 trận địa phòng không, đang được tiến hành để trả lại giá trị nguyên trạng yếu tố gốc của di tích Kinh thành Huế.

Thủ đô Hà Nội vừa thông qua một Nghị quyết quan trọng về việc thành lập và phát triển các khu vực thương mại và văn hóa. Đây là một bước tiến mới trong việc tìm kiếm sự cân bằng giữa bảo tồn di sản văn hóa và phát triển kinh tế, đồng thời mở ra những cơ hội mới cho các doanh nghiệp và người dân.

Nghị quyết này không chỉ cung cấp một khuôn khổ pháp lý cần thiết mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của Hà Nội trong việc phát triển theo hướng bền vững, trong đó di sản văn hóa được coi là một nguồn lực quý giá cho sự phát triển. Theo đó, các khu phát triển thương mại và văn hóa sẽ được thành lập tại những vị trí có lợi thế về thương mại và không gian văn hóa, với ưu tiên đặc biệt cho các khu vực được định hướng phát triển theo mô hình TOD (đô thị định hướng giao thông công cộng).

Các khu phát triển này sẽ hoạt động dựa trên nguyên tắc tự nguyện, tự quản, và bảo đảm sự đồng thuận của đa số các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, và người dân trong khu vực. Mục tiêu chính của Nghị quyết là kết hợp hài hòa giữa bảo tồn di sản văn hóa và phát triển kinh tế, biến giá trị văn hóa trở thành động lực cho sự tăng trưởng.

Hà Nội đặt kỳ vọng vào việc phát triển các khu vực đặc trưng như khu phố cổ, làng nghề truyền thống, và các không gian văn hóa gắn liền với di tích lịch sử. Điều này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, tổ chức, và cá nhân tham gia vào việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội.

Nhiều doanh nghiệp và chuyên gia đã đánh giá cao Nghị quyết này, cho rằng nó có tiềm năng khơi thông dòng chảy của kinh tế di sản, tạo ra những cơ hội mới cho cả doanh nghiệp và người dân. Tuy nhiên, để biến tầm nhìn này thành hiện thực, sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp, cộng đồng, và giới nghiên cứu là điều cần thiết.

Việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa cần được tiếp cận một cách sáng tạo, không chỉ dựa vào ngân sách Nhà nước mà còn cần huy động các nguồn lực từ xã hội. Di sản văn hóa sẽ chỉ thực sự được bảo tồn và phát huy khi được tiếp tục kể lại bằng ngôn ngữ mới của thời đại, thông qua các sản phẩm dịch vụ, du lịch, sáng tạo nghệ thuật, và các hoạt động thương mại mang tính bản địa.

Tóm lại, Nghị quyết về khu phát triển thương mại và văn hóa của Hà Nội đã vạch ra một hướng đi mới trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển kinh tế. Việc triển khai Nghị quyết này đòi hỏi sự hợp tác và nỗ lực của tất cả các bên liên quan để đạt được mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ nguồn tài nguyên kinh tế không thể tái tạo.

Ngày 25/7, tại Nhà văn hóa xóm Dìa Trên, xã Quảng Uyên, Ban Quản lý Công viên địa chất Non nước Cao Bằng đã phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức một hội nghị tập huấn chuyên sâu về bảo tồn di sản gắn với phát triển du lịch bền vững cho cộng đồng. Sự kiện này đã thu hút sự tham gia của 64 hộ dân sinh sống tại làng giấy bản Dìa Trên.

Các nội dung tập huấn tập trung vào vai trò quan trọng của cộng đồng trong bảo tồn di sản, kỹ năng phát triển du lịch cộng đồng gắn với làng nghề truyền thống, cũng như cách thức khai thác hiệu quả các giá trị văn hóa để phục vụ cho sự phát triển kinh tế – du lịch địa phương. Ngoài ra, chương trình cũng hướng dẫn việc sắp xếp không gian làng nghề tại các hộ gia đình và công tác phát huy giá trị làng nghề gắn với phát triển du lịch.

Hoạt động này nằm trong chuỗi các hoạt động triển khai nhiệm vụ phát triển không gian di sản thuộc Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng năm 2025. Mục tiêu của chương trình là nâng cao nhận thức và năng lực cho người dân địa phương trong việc bảo vệ và khai thác hiệu quả các di sản văn hóa, lịch sử và tự nhiên của địa phương, từ đó hướng tới xây dựng mô hình du lịch cộng đồng gắn với làng nghề truyền thống tại địa phương.

Thông qua hội nghị tập huấn, người dân địa phương đã được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để tham gia bảo tồn và phát huy giá trị của di sản văn hóa, lịch sử và tự nhiên của địa phương. Đồng thời, chương trình cũng giúp người dân hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc bảo tồn di sản và phát triển du lịch bền vững, từ đó đóng góp vào sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Trước đó, tỉnh Cao Bằng đã được UNESCO công nhận là Công viên địa chất toàn cầu Non nước Cao Bằng. Đây là cơ hội để tỉnh Cao Bằng phát triển du lịch dựa trên các giá trị độc đáo của di sản văn hóa và tự nhiên của địa phương.

Trong thời đại số hóa hiện nay, việc áp dụng công nghệ vào hoạt động bảo tàng đã trở thành một xu hướng tất yếu trên toàn thế giới. Mục đích chính của việc này là hiện đại hóa công tác bảo tồn, tăng cường khả năng tiếp cận di sản và hội nhập với xu thế phát triển chung của bảo tàng thế giới trong kỷ nguyên số. Mới đây, trong chuyến đi học tập và trao đổi kinh nghiệm bảo tồn di sản tại Ba Lan, Tiến sĩ Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, đã chia sẻ quan điểm rằng đã đến lúc các bảo tàng tại Việt Nam cần thiết có một phòng chuyển đổi số.

Việc thành lập phòng chuyển đổi số tại các bảo tàng không chỉ giúp hiện đại hóa công tác bảo tàng mà còn đóng vai trò quan trọng trong công tác bảo tồn di sản một cách bền vững. Qua đó, các bảo tàng có thể thu hút công chúng thế hệ mới và hội nhập quốc tế. Kinh nghiệm từ Ba Lan, một quốc gia có hệ thống bảo tàng hiện đại và năng động bậc nhất Đông Âu, cho thấy rằng việc thành lập phòng chuyển đổi số đã trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động của các bảo tàng.

Phòng chuyển đổi số tại các bảo tàng Ba Lan đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ chuyên biệt, bao gồm số hóa hiện vật, xây dựng và cập nhật cơ sở dữ liệu, đăng tải nội dung lên các nền tảng số, phục vụ cho công tác in ấn, xuất bản, cũng như truyền thông và nghiên cứu. Một điểm đáng chú ý là tất cả các bảo tàng tại Ba Lan đều được trang bị studio chụp ảnh chuyên nghiệp có diện tích lớn, hệ thống ánh sáng chuẩn bảo tàng và máy ảnh hiện đại với độ phân giải cao.

Các studio này chính là nơi thực hiện việc số hóa chi tiết từng hiện vật, từng tác phẩm nghệ thuật với tiêu chuẩn kỹ thuật cao, đảm bảo tính chân thực và sắc nét khi chuyển sang không gian số. Sau khi hoàn tất khâu chụp ảnh và xử lý hình ảnh, dữ liệu được cập nhật lên hệ thống nền tảng số và tích hợp vào cơ sở dữ liệu số hóa, đây là quá trình lưu giữ toàn bộ hiện vật, hình ảnh, tư liệu của bảo tàng.

Quá trình này là nền tảng quan trọng để chia sẻ hình ảnh các hiện vật đến với các chuyên gia, nhà nghiên cứu, sinh viên và công chúng trong nước và quốc tế thông qua các cơ sở dữ liệu trực tuyến. Việc thành lập phòng chuyển đổi số không còn là sự lựa chọn, mà là một yêu cầu cấp thiết đối với các bảo tàng ở Việt Nam, nhằm hiện đại hóa công tác bảo tồn, tăng cường khả năng tiếp cận di sản và từng bước hội nhập với xu thế phát triển chung của bảo tàng thế giới trong kỷ nguyên số.

Tuy nhiên, tại Việt Nam hiện nay, hầu hết các bảo tàng vẫn vận hành theo mô hình truyền thống và chưa có phòng chuyên trách cho chuyển đổi số. Các chuyên gia cho rằng, nếu không có bước nhảy về công nghệ, bảo tàng sẽ tiếp tục lùi lại phía sau, không bắt kịp nhu cầu và tâm lý tiếp cận mới của công chúng. Một rào cản lớn là hầu hết các bảo tàng tại Việt Nam chưa có phòng chuyên trách cho chuyển đổi số.

Việc số hóa hiện vật, nếu có, thường được thực hiện rời rạc, dưới dạng các dự án ngắn hạn, thuê ngoài. Điều này khiến dữ liệu thiếu đồng bộ, không bảo mật, khó duy trì và không phát huy được giá trị về lâu dài. Do đó, việc thành lập một quỹ chuyển đổi số trong lĩnh vực bảo tàng tại Việt Nam là hết sức cần thiết, nhằm tạo ra nguồn lực ổn định để hỗ trợ các bảo tàng từng bước hình thành phòng chuyển đổi số, triển khai số hóa hiện vật, xây dựng cơ sở dữ liệu và phát triển nền tảng trưng bày số một cách bài bản, bền vững.