Tình trạng thừa, thiếu cán bộ, công chức cục bộ đang trở thành một thách thức lớn đối với tỉnh Hà Tĩnh, đặc biệt là tại các địa phương cấp xã/phường. Thống kê cho thấy, tỉnh hiện có 283 biên chế thừa nhưng lại thiếu công chức chuyên môn, gây khó khăn cho nhiều địa phương trong việc thực hiện các nhiệm vụ công vụ. Sự không cân đối này dẫn đến tình trạng thừa cán bộ Đảng, đoàn thể nhưng lại thiếu công chức chuyên môn, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền.

Trước tình trạng này, tỉnh Hà Tĩnh đã có nhiều nỗ lực để sắp xếp lại bộ máy nhân sự và vận hành Trung tâm Phục vụ hành chính công. Tuy nhiên, việc giải quyết tình trạng thừa, thiếu cán bộ, công chức cục bộ vẫn còn nhiều khó khăn, đòi hỏi địa phương phải có các giải pháp toàn diện. Một trong những hướng đi được đặt ra là điều động, luân chuyển cán bộ, công chức và tăng cường đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ để nâng cao năng lực và hiệu quả công tác.

Để giải quyết tình trạng thừa, thiếu công chức và nâng cao chất lượng thi hành công vụ, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ đạo việc ủy quyền, phân cấp một số nội dung quản lý công chức, viên chức cho cấp xã. Điều này giúp cho cấp xã có thể chủ động trong việc điều động, sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức, viên chức theo chức năng, nhiệm vụ mới. Thời gian tới, địa phương dự kiến tăng cường công tác tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ đối với cán bộ, công chức. Đồng thời, tỉnh cũng sẽ tinh giản biên chế những công chức còn hạn chế về năng lực, không hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Trước mắt, UBND cấp xã được yêu cầu chủ động bố trí, sắp xếp lại đội ngũ cán bộ, công chức hiện có giữa các phòng chuyên môn, Trung tâm Phục vụ hành chính công. Việc này nhằm đảm bảo sự cân đối phù hợp về năng lực, sở trường, chuyên môn để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Đối với các phường, xã có biên chế hiện tại đang bố trí thấp hơn so với định mức, Sở Nội vụ Hà Tĩnh đề xuất các địa phương nghiên cứu và thực hiện các giải pháp cụ thể.

Cụ thể, đối với các phường, xã, có thể đề xuất cấp có thẩm quyền theo phân cấp quản lý việc điều động công chức giữa khối Đảng và chính quyền trong nội bộ cấp xã. Ngoài ra, các địa phương cũng có thể đề xuất tiếp nhận công chức từ các phường, xã khác đang dôi dư biên chế; đề xuất tiếp nhận vào làm công chức đối với viên chức các đơn vị sự nghiệp cấp tỉnh, người hoạt động không chuyên trách cấp xã, đội viên Đề án 500 đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện tiếp nhận theo quy định. Qua đó, tỉnh Hà Tĩnh kỳ vọng sẽ giải quyết được tình trạng thừa, thiếu cán bộ, công chức cục bộ, nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền tại các địa phương.

Tính đến ngày 25/7, số lượng người nộp đơn thôi việc đã lên đến 85.447 người, trong đó 77.278 người đã nghỉ hưu hoặc thôi việc. Hiện có 74.240 người đang được trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kinh phí, bao gồm 20.410 người đang trình và 53.830 người đã được phê duyệt. Đã có 41.000 người nhận trợ cấp, chiếm 76% tổng số người được phê duyệt. So với cuối tháng 6, số người đã nhận tiền trợ cấp nghỉ hưu và thôi việc tăng thêm 15.380 người.

Bộ Nội vụ đang tổng hợp báo cáo Thủ tướng về việc điều chuyển biên chế giữa các bộ ngành sau khi sắp xếp và giữa Bộ Công Thương với địa phương khi chuyển lực lượng quản lý thị trường về địa phương quản lý. Bộ cũng sẽ tiếp tục rà soát, phối hợp với các cơ quan liên quan đề xuất điều chuyển biên chế giữa các khối như trung ương và địa phương; bộ ngành và cơ quan khối Đảng, phù hợp với phương án tinh gọn tổ chức bộ máy.

Theo thống kê, sau khi sắp xếp, các địa phương đã giảm 713 cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh và tất cả cơ quan chuyên môn cấp huyện. Hiện cả nước còn 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương, 3.321 xã, phường và đặc khu. Ước tính đợt sáp nhập này giảm 18.400 biên chế cấp tỉnh, 110.700 biên chế cấp xã và 120.500 người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã. Toàn hệ thống chính quyền địa phương hai cấp dự kiến còn 91.784 cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh và 199.000 biên chế cấp xã.

Về kinh phí, ước tính của Bộ Nội vụ cho thấy tổng số tiền ngân sách tiết kiệm giai đoạn 2026-2030 là 27.600 tỷ đồng do giảm cán bộ, công chức cấp tỉnh; 128.700 tỷ đồng do giảm cán bộ, công chức cấp xã; 34.000 tỷ đồng do giảm cán bộ không chuyên trách cấp xã. Như vậy, tổng kinh phí tiết kiệm chi tiền lương và chi hành chính là 190.500 tỷ đồng giai đoạn 2026-2030 do giảm cán bộ, công chức cấp tỉnh, huyện, xã và cán bộ không chuyên trách.

Ước tính ngân sách cần chi 22.139 tỷ đồng cho 18.449 cán bộ, công chức cấp tỉnh thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi, tương đương 1,2 tỷ đồng/người; chi 99.700 tỷ đồng cho người thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi cấp xã. Kinh phí đóng bảo hiểm xã hội cho những người nghỉ hưu trước tuổi mà không bị trừ tỷ lệ lương hưu là 6.600 tỷ đồng. Tổng kinh phí dự kiến giai đoạn 2025-2030 chi cho cán bộ thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi do sáp nhập đơn vị hành chính các cấp là 128.480 tỷ đồng.

Ngoài ra, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cho biết tỷ lệ thất nghiệp trong 6 tháng đầu năm duy trì mức thấp dưới 3%. Cả nước có 429.166 hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp. Việt Nam đã đưa 74.691 người đi làm việc ở nước ngoài.