Ngày càng nhiều khách hàng yêu thích dầu Nga

Các gã khổng lồ lọc dầu thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc đang tăng tốc mua dầu thô của Nga bởi lí do dầu Nga đang ngày càng rẻ hơn trong khi nhu cầu của Trung Quốc ngày càng tăng khi các biện pháp phòng chống Covid-19 đã được dỡ bỏ.

Theo nguồn tin riêng trong ngành dầu thô, China Petroleum & Chemical Corp (hay còn gọi là Sinopec), PetroChina và CNOOC (Tổng công ty Dầu khí Hải dương Trung Quốc) sẽ tăng cường mua các loại dầu của Nga trong những tháng tới. Các lô hàng được mua bao gồm dầu Urals vận chuyển từ các cảng phía tây xa xôi của Nga và dầu ESPO được vận chuyển từ các bến cảng ở Thái Bình Dương.

Trung Quốc và Ấn Độ là hai khách hàng mua dầu thô hàng đầu của Nga kể từ khi Liên minh châu Âu ban hành lệnh trừng phạt đầu tiên đối với Nga. Trong khi các nhà máy lọc dầu thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc từng thận trọng trong việc mua bán thì các nhà máy lọc dầu tư nhân tăng gấp đôi nhu cầu dầu giá rẻ từ nhà sản xuất OPEC+.

Tuần này, Energy Aspects đã báo cáo rằng nhập khẩu dầu hàng ngày của Trung Quốc từ Nga có thể tăng tới 500.000 thùng trong năm nay lên khoảng 2,2 triệu thùng.

Theo dữ liệu từ dữ liệu theo dõi tàu của Kpler và Bloomberg, các tàu chở dầu hiện đang trên đường từ Nga đến Trung Quốc bao gồm Crudemed và NS Arctic. Cả hai tàu đã nhận hàng từ cảng Primorsk của Nga, nơi dầu Urals thường được bốc dỡ.

Trong khi Liên minh Châu Âu hiện đã loại bỏ dần 90% lượng dầu nhập khẩu từ Nga, thì Bulgaria đã trở thành nước mua dầu thô lớn thứ ba của Nga sau Trung Quốc và Ấn Độ, vượt qua Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 12 năm 2022.

Cảng Burgas nằm ở Bulgaria là cảng duy nhất ở châu Âu mà dầu của Nga vẫn có thể cập bến sau khi chính quyền quốc gia phương Tây này thành công trong việc vận động Ủy ban châu Âu miễn trừ lệnh cấm vận chuyển dầu bằng đường biển của Nga. Nhập khẩu đã tăng 30% vào giữa năm 2022 và duy trì ổn định sau đó, cho phép nhà máy lọc dầu hoạt động hết công suất 196.000 thùng mỗi ngày.

Bán nhiều chưa chắc vui

Tuy nhiên ngày càng nhiều khách hàng mua dầu không đồng nghĩa với việc doanh thu đi lên. Dữ liệu của Bộ Tài chính Nga cho thấy thu nhập ngân sách hàng tháng từ dầu mỏ và khí đốt của Nga đã giảm trong tháng 1 xuống mức thấp nhất kể từ tháng 8 năm 2020 do tác động của các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với hoạt động xuất khẩu vốn sinh lợi nhất từ trước tới nay của quốc gia này.

Doanh thu thuế và hải quan hàng tháng từ việc bán năng lượng của Nga đã giảm 46% trong năm vừa qua. Trong khi giá của dầu Brent chuẩn quốc tế ít thay đổi, giá trung bình hàng tháng của dầu Urals của Nga đã giảm đến 42%.

Moscow đã dùng nguồn thu từ dầu mỏ và khí đốt ( khoảng 11,6 nghìn tỷ rúp – tương đương 165 tỷ USD) – để tài trợ cho chi tiêu ngân sách của mình. Họ đã buộc phải bắt đầu bán dự trữ quốc tế để bù đắp thâm hụt cho các khoản tài trợ cho quân sự. Con số thâm hụt của tháng 1 là 425,5 tỷ rúp ( tương đương 6,05 tỷ USD).

Chi phí vận chuyển cũng là một trong những yếu tố khiến lợi nhuận của Nga sụt giảm. Quãng đường vận chuyển xa hơn cùng với thiếu tàu vận chuyển đã khiến giá cước vận chuyển từ Nga đến châu Á ngày càng đắt đỏ hơn, đè nặng lên lợi nhuận từ dầu thô của Moscow.

Theo Bloomberg, FT, Reuters

Cắt giảm 500.000 thùng dầu/ngày là động thái phản ứng mạnh tay đầu tiên của Moscow đối với một loạt biện pháp trừng phạt mà phương Tây áp lên hoạt động giao dịch dầu Nga trên thị trường toàn cầu thời gian gần đây.

Giá dầu Brent giao sau tại thị trường London và giá dầu WTI giao sau tại New York đã tăng hơn 2% trong phiên ngày thứ Sáu sau khi quyết định của Moscow được công bố.

Theo tờ NYT, tăng giá chính là điều mà Nga đang mong muốn. Nga – nhà sản xuất dầu lớn thứ ba thế giới – đã buộc phải bán dầu thô với mức giá thấp hơn nhiều so với thị trường, ước tính có lúc chiết khấu tới 50%, để thu hút người mua ở khu vực châu Á, bù đắp cho việc mất khách hàng phương Tây sau khi bị áp trừng phạt.

Động thái cắt giảm sản lượng dầu của Nga được công bố bởi Phó thủ tướng Alexander Novak – người phụ trách vấn đề năng lượng trong Chính phủ Nga. Tuyên bố mà ông Novak đưa ra trước các nhà báo một lần nữa khẳng định quan điểm của các nhà lãnh đạo nước này là “chúng tôi sẽ không bán dầu cho những ai trực tiếp hay gián tiếp tuân thủ các nguyên tắc về mức giá trần” mà phương Tây đưa ra.

Tuy nhiên, giới phân tích nhận định rằng có vẻ như Nga, đang duy trì được sản lượng khai thác dầu tương đối ổn định trong những tháng gần đây, đã bắt đầu lo ngại về khả năng mất doanh thu do các biện pháp hạn chế mà phương Tây đặt ra đối với giao dịch dầu mỏ Nga.

“Nga đang cảm thấy bị đe dọa khi ngày càng có nhiều quốc gia bắt đầu tìm cách sử dụng cơ chế trần giá”, nhà phân tích Felix Todd của công ty dữ liệu Argus Media phát biểu. Hoặc, các nhà phân tích cho rằng Nga đang tìm giải pháp tốt nhất để chuẩn bị cho tình huống xấu.

“Nếu Nga buộc phải cắt giảm sản lượng, dù chỉ trong một khoảng thời gian nhất định, họ sẽ hành động thật nhanh và cố gắng tạo ra một ấn tượng rằng họ chọn cách làm như vậy và đang ở thế kiểm soát tình hình, thay vì bị các biện pháp của phương Tây ép buộc”, ông Richard Bronze, trưởng bộ phận địa chính trị của công ty nghiên cứu Energy Aspects nhận định.

Phó thủ tướng Novak nói rằng việc cắt giảm sản lượng sẽ “đóng góp vào việc thiết lập lại các mối quan hệ thị trường”. Ông cũng tỏ ra phản bác ý kiến rằng Nga đang gặp khó khăn trong việc tìm khách mua dầu. “Hiện nay, chúng tôi đang bán hết toàn bộ số dầu sản xuất ra”, thông tấn Nga Interfax dẫn lời ông Novak.

Trong vòng 5 năm qua, Nga cùng với Saudi Arabia giữ vai trò đồng lãnh đạo của OPEC+. Nếu Nga thực sự giảm sản lượng, số dầu mà nước này sản xuất ra có thể sẽ ít hơn tới 1 triệu thùng/ngày so với hạn ngạch mà Nga được phân bổ trong OPEC+, vì sản lượng hiện tại của Nga vốn dĩ đã ít hơn 500.000 thùng/ngày so với hạn ngạch. Còn trên phạm vi thị trường toàn cầu, nửa triệu thùng dầu mỗi ngày mà Nga tuyên bố giảm sản lượng tương đương khoảng 0,5% tổng sản lượng dầu thế giới.

Tuần trước, OPEC+ tuyên bố giữ nguyên kế hoạch giảm sản lượng 2 triệu thùng/ngày mỗi tháng trong thời gian còn lại của năm nay. Các nhà phân tích cho rằng việc Nga tuyên bố giảm sản lượng sẽ không dẫn tới bất kỳ thay đổi nào trong lập trường của OPEC+.

Theo dữ liệu từ Argus Media, trong những tuần gần đây, nguồn cung dầu Nga trở nên dồi dào, tạo điều kiện cho khách mua được hưởng mức chiết khấu lên tới 40 USD/thùng đối với dầu Urals – loại dầu xuất khẩu chủ lực của Nga. Bằng cách cắt giảm sản lượng, Nga có thể sẽ đẩy giá bán dầu lên mức mong muốn. Nếu lượng dầu Nga cung cấp ra thị trường ít đi, người mua có thể sẽ buộc phải chấp nhận mức giá ít chiết khấu hơn.

“Lượng dầu Nga dư thừa là lớn, nên Nga phải giảm mạnh giá bán dầu để thu hút lực cầu”, nhà nghiên cứu Craig Kennedy thuộc Davis Center for Rusian and Eurasian Studies thuộc Đại học Harvard nhận định.

Tham khảo: NYT