Trong nỗ lực nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi số tại địa phương, một mô hình sáng tạo được biết đến với tên gọi “lớp học số” đang được triển khai tại các quán cà phê và khu phố trên địa bàn TP.HCM. Mô hình này được thực hiện bởi các bạn trẻ tình nguyện viên, những người đã được đào tạo kỹ lưỡng về cách sử dụng các nền tảng số, với mục tiêu giúp người dân tiếp cận chuyển đổi số một cách nhẹ nhàng và dễ hiểu.

Tại một quán cà phê trên đường Nguyễn Xí, phường Bình Thạnh, không khí trở nên nhộn nhịp khi các tình nguyện viên hướng dẫn người dân sử dụng điện thoại thông minh để cài đặt VNeID, đăng ký khám bệnh online, chuyển tiền không dùng tiền mặt, tra cứu dịch vụ công hay thao tác trên các nền tảng số. Ông Ngô Văn Tá, một cựu chiến binh, chia sẻ rằng trước đây ông chỉ biết dùng điện thoại để gọi và nhận cuộc gọi, nhưng nay được các cháu hướng dẫn tận tình, ông có thể sử dụng thành thạo hơn một số ứng dụng hữu ích.

Chủ quán cà phê, anh Nguyễn Hải Long, cho biết rằng dù đang kinh doanh, nhưng vẫn sẵn sàng nhường không gian quán cho ‘lớp học chuyển đổi số’ đặc biệt này, một mô hình rất thiết thực và giúp ích cho cộng đồng. Sự tham gia của các bạn trẻ tình nguyện viên và sự hỗ trợ của các địa điểm kinh doanh như quán cà phê đã góp phần tạo nên một môi trường học tập thoải mái và gần gũi cho người dân.

Không chỉ tại các quán cà phê, các bạn trẻ cũng đã có mặt tại khu phố 15, đường Chu Văn An, giúp người dân cài đặt ứng dụng VssID, hướng dẫn thủ tục hành chính điện tử mức độ 3-4, đồng thời tư vấn cách sử dụng tài khoản công dân số để tiện lợi hơn trong đời sống. Chuyển đổi số từ cơ sở là mục tiêu của phong trào ‘Bình dân học vụ số’ do Đảng ủy, HĐND, UBND và Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Bình Thạnh tổ chức.

Phong trào này nhằm phổ cập kiến thức, kỹ năng số cơ bản cho người dân, từ cán bộ hưu trí, lao động phổ thông đến tiểu thương, sinh viên, người cao tuổi. Ông Vũ Ngọc Tuất, Bí thư Đảng ủy phường Bình Thạnh, cho biết rằng mỗi khu phố sẽ có một nhóm học chuyển đổi số, tổ chức lớp học tại nhà văn hóa, điểm sinh hoạt cộng đồng hoặc linh hoạt tại các quán cà phê, nhà dân. Hình thức có thể trực tiếp, trực tuyến hoặc kèm 1:1, nhưng luôn đảm bảo nội dung gần gũi, dễ thực hành, bám sát nhu cầu của người dân.

Để tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, phường Bình Thạnh cũng khởi động đợt thi đua cao điểm trong 100 ngày, với nhiều chỉ tiêu cụ thể như: 100% thủ tục hành chính được niêm yết, số hóa; 100% văn bản hành chính trao đổi qua môi trường điện tử; tỷ lệ hồ sơ giải quyết đúng hạn từ 98% trở lên; mức độ hài lòng của người dân từ 95% trở lên và mỗi đơn vị có ít nhất 1 sáng kiến cải cách hành chính hoặc chuyển đổi số.

Song song đó, 53 khu phố trên địa bàn cũng đăng ký 140 công trình thi đua, từ nâng cấp hạ tầng, cải tạo cảnh quan, chăm lo an sinh xã hội đến xây dựng tuyến phố văn minh, thân thiện môi trường. Tổng kinh phí vận động lên đến hơn 2 tỷ đồng từ nguồn xã hội hóa. Chia sẻ thêm về mục tiêu của chương trình, bà Hoàng Mai Quỳnh Hoa, Chủ tịch Ủy ban MFTQ Việt Nam phường Bình Thạnh, cho hay rằng chúng tôi không làm phong trào hình thức. Thông qua đội hình xung kích và các lớp học chuyển đổi số ở từng khu phố, người dân sẽ dần hình thành thói quen học tập suốt đời, tiếp cận công nghệ một cách chủ động. Từ đó hình thành nền tảng công dân số thật sự cụ thể, thiết thực, không khẩu hiệu.

UBND xã Hòa Lạc, TP Hà Nội đã tổ chức hội nghị phát động phong trào ‘Bình dân học vụ số’ và triển khai chiến dịch ’45 ngày đêm ra quân hỗ trợ hoạt động chuyển đổi số’. Hội nghị diễn ra vào sáng 2/8, với sự tham gia của các cấp lãnh đạo, cán bộ, công chức và người dân trên địa bàn.

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch UBND xã Hòa Lạc Đào Xuân Ban nhấn mạnh, việc phát động phong trào ‘Bình dân học vụ số’ gắn với triển khai chiến dịch ’45 ngày đêm ra quân hỗ trợ hoạt động chuyển đổi số’ là một phần trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học – công nghệ – đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Mục tiêu của phong trào là khơi dậy một hành trình học tập số – khai trí số – chuyển hóa tư duy số; để mỗi người dân từ thôn quê đến trường học, từ cán bộ đến học sinh, đều trở thành chủ thể của chuyển đổi số – không ai đứng ngoài cuộc. Chủ tịch UBND xã Hòa Lạc đề nghị tập trung vào 3 trọng tâm: nâng cao nhận thức số, phổ cập kỹ năng số và thực hành ứng dụng số.

Cụ thể, xã Hòa Lạc đề ra các mục tiêu đến hết năm 2025: 95% cán bộ, công chức, viên chức có kỹ năng số cơ bản; 85% người dân trưởng thành sử dụng điện thoại thông minh; 100% học sinh THCS có kỹ năng học tập và tương tác an toàn trên môi trường số. Đến hết năm 2026, 100% dân cư có danh tính số, tài khoản thanh toán số; phổ cập toàn dân kỹ năng số cơ bản.

Trong 45 ngày tới, xã sẽ tổ chức chiến dịch ra quân với phương châm: ‘đi từng ngõ – gõ từng nhà – rà từng người – hướng dẫn tận tay – đồng hành đến cùng’. Mục tiêu mỗi người dân được tiếp cận dịch vụ công trực tuyến là một thành công; mỗi học sinh biết tra cứu học liệu trực tuyến là một tiến bộ; mỗi cụ già biết dùng điện thoại thông minh là một kỳ tích chuyển đổi.

Hội nghị cũng ghi nhận các phát biểu hưởng ứng của Hiệu trưởng Trường THCS Thạch Hòa Nguyễn Thị Thủy, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã, Bí thư Đoàn Thanh niên xã. Ban Tổ chức đã trao Quyết định thành lập các tổ công nghệ số cộng đồng tại 09 thôn trên địa bàn xã Hòa Lạc, đóng vai trò kết nối, hỗ trợ người dân trong quá trình tiếp cận và sử dụng các nền tảng số.

Phong trào ‘Bình dân học vụ số’ trên địa bàn các tỉnh, thành phố khác như Quảng Ngãi, Hà Nội cũng đang được triển khai với tinh thần lấy người dân làm trung tâm, chủ thể và không có ai bị bỏ lại phía sau.

Ngành kiểm sát nhân dân đang tích cực đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trong các hoạt động nghiệp vụ và hành chính, với mục tiêu chính là nâng cao năng lực số và hiệu quả công việc. Để đạt được mục tiêu này, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã thành lập Ban Chỉ đạo phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đồng thời, Viện cũng đã ban hành Kế hoạch hành động số 09-KH/ĐU nhằm thực hiện Nghị quyết số 57, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ số vào hoạt động của ngành kiểm sát nhân dân.

Trong quá trình triển khai và ứng dụng nền tảng số, ngành kiểm sát nhấn mạnh vai trò quan trọng của người đứng đầu. Người đứng đầu phải trực tiếp chỉ đạo công tác chuyển đổi số và đảm bảo an toàn, an ninh mạng. Họ cũng cần trực tiếp tham gia vào việc sử dụng và áp dụng công nghệ số trong công việc hàng ngày. Mới đây, ngành kiểm sát nhân dân đã phát động Phong trào “Bình dân học vụ số ngành kiểm sát nhân dân” với mục đích nâng cao năng lực số cho tất cả công chức, viên chức và người lao động trong ngành. Phong trào này hướng đến việc cập nhật kiến thức và kỹ năng cần thiết để làm chủ công nghệ và sử dụng hiệu quả các nền tảng số dùng chung.

Phong trào “Bình dân học vụ số” tập trung vào chủ đề trí tuệ nhân tạo. thông qua việc cập nhật kiến thức và phổ cập kỹ năng sử dụng chatbot AI cho toàn bộ công chức, viên chức và người lao động trong ngành. Điều này giúp họ phục vụ công việc hàng ngày một cách hiệu quả hơn, đặc biệt là trong các công việc hành chính. Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Huy Tiến đã nhấn mạnh rằng: “Đây không chỉ là một sáng kiến giáo dục, Phong trào “Bình dân học vụ số” còn là cầu nối giữa quá khứ và tương lai. Bằng việc phát huy bài học lịch sử, phấn đấu xây dựng một xã hội không chỉ giàu tri thức mà còn giàu sức mạnh công nghệ, sẵn sàng hội nhập, phát triển”.

Ngành kiểm sát nhân dân hiện đang vận hành hiệu quả nền tảng Quản lý án hình sự. Đây được xác định là nhiệm vụ số 1 về chuyển đổi số của ngành kiểm sát nhân dân. Mục tiêu trước mắt là đưa việc xử lý vụ án hình sự trong ngành kiểm sát nhân dân, bao gồm nhập thông tin liên quan vụ án, duyệt báo cáo án, ban hành lệnh, quyết định tố tụng…, được thực hiện toàn trình trên môi trường số. Điều này nhằm đảm bảo dữ liệu luôn “đúng, đủ, sạch, sống”.

Trong thời gian tới, ngành kiểm sát nhân dân sẽ tăng cường chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Ngành sẽ tập trung ưu tiên nguồn lực để xây dựng và phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu lớn, ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo. Những nỗ lực này nhằm phục vụ đổi mới và hiện đại hóa công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật, đảm bảo “đúng, đủ, sạch, sống”, liên thông, dễ khai thác, dễ sử dụng, an toàn thông tin và bảo mật Nhà nước.

Đoàn Thanh niên tỉnh Hưng Yên đang tiên phong trong chiến dịch ’30 ngày đêm cao điểm’ nhằm hỗ trợ người dân chuyển đổi số, giúp họ nắm bắt kiến thức và kỹ năng công nghệ cần thiết trong thời đại số hóa hiện nay. Với mục tiêu cụ thể và thiết thực, Đoàn Thanh niên đã phát động chiến dịch này và tổ chức các lớp học ‘Bình dân học vụ số’ trên toàn tỉnh, thu hút sự tham gia của các đoàn viên thanh niên làm ‘giảng viên’ và người dân địa phương làm ‘học viên’.

Đặc biệt, tại xã Vũ Tiên, một lớp học đã được tổ chức với sự tham gia của những ‘giảng viên’ là các đoàn viên thanh niên và ‘học viên’ đa dạng, bao gồm nông dân, người cao tuổi, và thậm chí cả những người chưa từng sử dụng công nghệ. Ông Trần Xuân Nghiêm, 67 tuổi, một học viên của lớp học này đã chia sẻ: ‘Trước đây, chúng tôi không biết đến những công nghệ này và tưởng rằng nó rất khó, nhưng giờ được hướng dẫn tận tay, mới thấy rằng mình cũng có thể làm được.’ Lớp học ‘Bình dân học vụ số’ không chỉ giúp người dân tiếp cận kiến thức công nghệ mà còn trang bị cho họ kỹ năng cảnh giác với các hình thức lừa đảo trên mạng.

Chị Trần Minh Thư, một đoàn viên thanh niên tham gia lớp học cho biết: ‘Khi tham gia lớp học này, em cùng các anh, chị đoàn viên đã đến từng nhà, từng xóm để hướng dẫn người dân cách sử dụng điện thoại thông minh, cài đặt ứng dụng VNeID, tra cứu thông tin dịch vụ công và cảnh giác với các hình thức lừa đảo trên mạng.’ Anh Trần Quốc Vấn, Bí thư Đoàn Thanh niên xã Vũ Tiên cũng cho biết: ‘Đoàn Thanh niên xã đã lựa chọn những hạt nhân tiêu biểu tham gia các đội hình ‘Bình dân học vụ số’ để hỗ trợ chuyển đổi số cho các bác lớn tuổi, những người còn hạn chế về công nghệ.’

Hiện tại, chiến dịch ’30 ngày đêm cao điểm’ mở lớp ‘Bình dân học vụ số’ đang được triển khai đồng loạt trên toàn tỉnh Hưng Yên. Tại xã Quỳnh Phụ, ngày 12/7 vừa qua, lớp học đầu tiên đã thu hút 200 người dân lớn tuổi tham gia. Anh Nguyễn Phú Tuấn Anh, Bí thư Đoàn thanh niên xã Quỳnh Phụ cho biết: ‘Đoàn thanh niên xã đã thành lập 4 tổ với 200 đoàn viên, thanh niên trực tiếp hướng dẫn người dân tại Trung tâm Phục vụ hành chính công của xã và đến từng hộ dân.’

Tỉnh đoàn Hưng Yên đã thành lập hơn 1 nghìn đội thanh niên xung kích và huy động hơn 20 nghìn lượt đoàn viên tham gia hỗ trợ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến. Anh Thiệu Minh Quỳnh, Bí thư Tỉnh đoàn Hưng Yên, cho biết: ‘Với tinh thần ‘Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên’, từ ngày 7/7 đến nay, đã có hơn 180 nghìn người dân tỉnh Hưng Yên được tuyên truyền, hướng dẫn dịch vụ công trực tuyến và tiếp cận với các lớp học ‘Bình dân học vụ số’. Đây là nỗ lực lớn của Đoàn Thanh niên tỉnh trong việc hỗ trợ người dân chuyển đổi số và nâng cao kỹ năng công nghệ cho cộng đồng.’ Tuổi trẻ Việt Nam hy vọng rằng những nỗ lực này sẽ tiếp tục mang lại nhiều thành quả tích cực cho người dân trên địa bàn tỉnh Hưng Yên.

Trong thời gian tới, Đoàn Thanh niên tỉnh Hưng Yên sẽ tiếp tục tập trung triển khai các hoạt động hỗ trợ người dân chuyển đổi số, với nhiều hoạt động thiết thực và hữu ích. Thông qua đó, thanh niên tình nguyện viên mong muốn giúp người dân, tiếp cận với công nghệ và mang lại cuộc sống tiện ích hơn. Hãy theo dõi và cập nhật thông tin mới nhất trên các kênh thông tin của Đoàn Thanh niên để nắm rõ hơn về những hoạt động của họ tại đây.

Cùng với đó, anh Thiệu Minh Quỳnh cũng nhấn mạnh rằng vai trò của thanh niên trong chuyển đổi số là rất quan trọng và cần phải tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ người dân trong thời gian tới: “Trong thời gian tới, chúng tôi cũng sẽ tiếp tục phát huy vai trò của thanh niên trong việc hỗ trợ chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh. Sự tham gia tích cực của thanh niên sẽ giúp đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số ở địa phương.”

Trường Sĩ quan Thông tin đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận trong việc xây dựng mô hình nhà trường thông minh và chuyển đổi số. Một trong những kết quả nổi bật của trường trong lĩnh vực này là việc xây dựng thư viện số. Thượng tá Quân nhân chuyên nghiệp Vũ Hải Sơn, Phụ trách Thư viện, Ban Khoa học quân sự, cho biết thư viện số của trường đã được xây dựng từ năm 2009 và đã kết nối với mạng thông tin khoa học quân sự của Bộ Quốc phòng và 33/36 thư viện trong hệ thống thư viện số toàn quân.

Bạn đọc có thể truy cập để khai thác tài liệu từ các địa điểm có kết nối mạng LAN nhà trường. Thư viện số hiện có 1.723 đầu sách và cơ sở dữ liệu thư mục gồm 28.813 biểu ghi sách, tài liệu thuộc nhiều chuyên ngành, lĩnh vực khác nhau. Trung bình mỗi năm, Trung tâm Học liệu – Thư viện phục vụ 26.500 lượt bạn đọc học tập, nghiên cứu, tham khảo, mượn, trả sách.

Trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, nghiên cứu khoa học, việc chuyển đổi số được thực hiện hiệu quả. Nhà trường đã xây dựng, tích hợp, liên thông hệ thống dữ liệu số phục vụ giáo dục – đào tạo, duy trì hoạt động trên 2 cổng thông tin điện tử. Công tác quản lý, thống kê, giám sát, khảo thí… của nhà trường đều đã chuyển sang ứng dụng chuyển đổi số. Hệ thống tài liệu, bài giảng điện tử thuộc chương trình đào tạo các đối tượng đều được số hóa, tích hợp với thư viện điện tử.

Trường Sĩ quan Thông tin cũng đã triển khai rộng rãi phong trào ‘Bình dân học vụ số’ trong nhà trường. Việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số của nhà trường còn được triển khai, ứng dụng hầu hết trên mọi hoạt động các lĩnh vực công tác của các cơ quan, đơn vị của nhà trường.

Đại tá, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Xuân Hùng, Hiệu trưởng Trường Sĩ quan Thông tin, cho biết thời gian tới, trường sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp về nâng cấp hạ tầng số, nền tảng số, dữ liệu số dùng chung trong nhà trường; đẩy mạnh chuyển đổi số trong dạy, học, kiểm tra, đánh giá kết quả người học dựa trên ứng dụng nền tảng số; kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục – đào tạo với nghiên cứu khoa học, ứng dụng hiệu quả các thành tựu của công nghệ 4.0, trí tuệ nhân tạo để nâng cao chất lượng chuyển đổi số.

Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lâm Đồng đã mới đây giới thiệu một sáng kiến quan trọng nhằm phổ cập kỹ năng số trên toàn tỉnh. Sáng kiến này được gọi là “Bình dân học vụ số”, một phong trào học tập kỹ năng số cơ bản mà mục tiêu là tiếp cận tất cả các xã, phường, đặc khu và các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, Sở Khoa học và Công nghệ Lâm Đồng đề nghị các cơ quan, đơn vị, địa phương và trường học trên địa bàn tỉnh tích cực tham gia và hỗ trợ phong trào này thông qua việc tuyên truyền và phát động. Các hoạt động học tập sẽ được triển khai thông qua nền tảng trực tuyến https://binhdanhocvuso.gov.vn và chuyên trang sổ tay “Bình dân học vụ số” tại địa chỉ https://binhdanhocvuso.lamdong.gov.vn. Điều này cho phép mọi người có thể dễ dàng tiếp cận và tham gia học tập.

Người tham gia sẽ sử dụng tài khoản VNeID để đăng nhập vào hệ thống khóa học số hóa. Hệ thống này bao gồm tài liệu đọc, video bài giảng, kiểm tra trực tuyến và theo dõi tiến độ học tập. Một trong những điểm nổi bật của hệ thống là cho phép học linh hoạt, ở bất kỳ thời điểm nào và ở bất kỳ đâu, phù hợp với cả người trẻ và người lớn tuổi. Hệ thống được thiết kế để đảm bảo việc học theo lộ trình, có kiểm tra tự động và cấp chứng nhận hoàn thành.

Để hỗ trợ người dân tham gia học tập, UBND cấp xã sẽ chỉ đạo các tổ công nghệ số cộng đồng giúp đỡ người dân truy cập và tham gia học tập. Bên cạnh đó, Tỉnh đoàn sẽ phát động phong trào học tập kỹ năng số trong đoàn viên thanh niên, từ đó lan tỏa phong trào này trong cộng đồng.

Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ Lâm Đồng hy vọng rằng phong trào “Bình dân học vụ số” sẽ tạo ra bước chuyển mạnh mẽ trong nâng cao dân trí số. Điều này không chỉ giúp thu hẹp khoảng cách số mà còn chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng để thích ứng với quá trình chuyển đổi số toàn diện của tỉnh Lâm Đồng trong thời gian tới.