Cải thiện môi trường kinh doanh – ‘bệ đỡ’ cho doanh nghiệp phát triển

Trong bối cảnh hiện nay, việc cải thiện môi trường kinh doanh không chỉ là quyết tâm chính trị mà còn là kỳ vọng lớn của cộng đồng doanh nghiệp về một môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, an toàn. Điều này sẽ góp phần quan trọng vào tăng trưởng chung kinh tế-xã hội của đất nước.

Theo đánh giá của các tổ chức xếp hạng uy tín, môi trường kinh doanh Việt Nam đã ghi dấu ấn với bước tiến đáng kể trên các bảng xếp hạng nhờ những cải cách hiệu quả về thủ tục hành chính, minh bạch hóa chính sách, ổn định pháp lý. Những nỗ lực này không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động ổn định, tự tin mở rộng quy mô mà còn góp phần thu hút đầu tư nước ngoài, thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Thông tin về cải thiện môi trường kinh doanh tại Việt Nam đã được nhiều tổ chức quốc tế đánh giá cao.

Tuy nhiên, để môi trường kinh doanh thật sự trở thành ‘bệ đỡ’ vững chắc cho doanh nghiệp, Chính phủ, cùng các bộ, ngành và địa phương cần tiếp tục hành động mạnh mẽ, tạo nền tảng vững chắc cho sự tăng trưởng bền vững của kinh tế Việt Nam trong tương lai. Sự cải thiện này không chỉ giúp doanh nghiệp trong nước mà còn tạo cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào thị trường quốc tế.

Nhiều doanh nghiệp đã ghi nhận sự cải thiện trong môi trường kinh doanh tại Việt Nam. Công ty trách nhiệm hữu hạn Thành Đồng, một doanh nghiệp hàng đầu của tỉnh Bắc Ninh trong lĩnh vực sản xuất các sản phẩm đồng chất lượng cao, đã vươn lên trở thành đối tác chiến lược của các tập đoàn điện tử hàng đầu thế giới. Giám đốc Trần Văn Hải chia sẻ, sự quyết liệt của chính quyền địa phương trong cải cách thủ tục hành chính đã giúp doanh nghiệp vượt qua nhiều khó khăn, thách thức của thị trường.

Tương tự, Phó Giám đốc Nhà máy may Hòa Thọ (Quảng Ngãi) Nguyễn Thị Mộng Hoài cũng ghi nhận và đánh giá cao sự đồng hành tích cực từ chính quyền tỉnh. Bà Hoài cho biết, chính quyền tỉnh đã tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thông qua chính sách ưu đãi thuê đất dài hạn, hỗ trợ đào tạo lao động, tiếp cận các chương trình vay vốn với lãi suất thấp hơn mặt bằng chung.

Báo cáo Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2024 cho thấy, phần lớn doanh nghiệp cho rằng, chất lượng điều hành kinh tế cấp tỉnh đang có xu hướng cải thiện rõ rệt từng năm. Tỷ lệ doanh nghiệp cho biết bị thanh kiểm tra hơn ba lần một năm giảm còn 5%, thấp nhất từ trước đến nay; có tới 79% doanh nghiệp không gặp khó khăn khi thực hiện giải quyết thủ tục hành chính trực tuyến.

Để thúc đẩy cải cách thể chế toàn diện, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 01/NQ-CP và Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 8/1/2025, xác định cải cách thể chế là ‘đột phá của đột phá’ để tạo môi trường kinh doanh thông thoáng. Mục tiêu cụ thể là tăng ít nhất 10% số doanh nghiệp gia nhập thị trường năm 2025 so với năm 2024, giảm tỷ lệ doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường xuống dưới 10%.

Cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao những nỗ lực của Chính phủ và chính quyền địa phương trong việc cải thiện môi trường kinh doanh. Tuy nhiên, vẫn còn những điểm thiếu đồng bộ, chưa đủ minh bạch và chưa thật sự phù hợp thực tiễn trong hệ thống pháp luật kinh doanh. Do đó, việc cải cách thể chế và pháp luật kinh doanh cần được thúc đẩy mạnh mẽ, toàn diện hơn.

Sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị từ Trung ương tới các địa phương đã giúp Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, thuận lợi, đạt chuẩn quốc tế. Để duy trì đà tăng trưởng và đáp ứng kỳ vọng của cộng đồng doanh nghiệp, Chính phủ cùng các bộ, ngành và địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, kịp thời xây dựng, hoàn thiện pháp luật, có cơ chế, chính sách đột phá để khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển.

Chi cục Hải quan khu vực VIII đã xác định cải cách hành chính là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, với phương châm hành động nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu (XNK), thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội và tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính. Đơn vị đã nỗ lực phát huy thế mạnh cải cách hành chính, hiện đại hóa hải quan để tăng tính công khai, minh bạch cho người dân và doanh nghiệp.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Chi cục đã triển khai quyết liệt trên tất cả 6 nội dung về cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính (TTHC) và hiện đại hóa hải quan để tăng công khai, minh bạch, đạt được mục tiêu ‘4 giảm – 4 tăng’. Cụ thể, đã rà soát và báo cáo đề xuất cắt giảm 8 nhóm mặt hàng nhập khẩu thuộc diện phải kiểm tra chuyên ngành; kiến nghị triển khai trên Hệ thống một cửa quốc gia đối với 4 nhóm mặt hàng/chứng từ đang phải thực hiện thủ công.

Đơn vị đã lựa chọn, rà soát 9 quyết định công bố TTHC của Bộ Tài chính để kiến nghị việc công bố, công khai TTHC. Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái đã chủ động rà soát, đề xuất cắt giảm thủ tục, các mặt hàng kiểm tra chuyên ngành. Kết quả đo giải phóng hàng năm 2024 đối với hàng nhập khẩu là 3 giờ 0 phút 34 giây, giảm 39% so với năm trước; đối với hàng xuất khẩu chỉ còn 9 phút 2 giây.

Cùng với đó, đơn vị bám sát chủ trương, mục tiêu về chuyển đổi số theo lộ trình của ngành, của tỉnh gắn với hỗ trợ các doanh nghiệp trong chuyển đổi số. Bước đầu có 15 doanh nghiệp đồng ý tham gia chương trình chuyển đổi số sau các chương trình làm việc của Chi cục. Duy trì thông quan điện tử (qua hệ thống VNACCS/VCIS) 100% tờ khai thông quan trên hệ thống; 100% tờ khai được thực hiện nộp thuế trên hệ thống dịch vụ nộp thuế điện tử 24/7.

Trong 6 tháng đầu năm, Chi cục đã tiếp nhận xử lý 2.411 hồ sơ trên dịch vụ công trực tuyến HQ36a; 1.928 lượt phương tiện xuất nhập cảnh được làm thủ tục hải quan trên hệ thống E-Manifest; 3.772 tờ khai nhập khẩu phải kiểm tra chuyên ngành được trả trên hệ thống một cửa quốc gia. Tổng kim ngạch XNK hàng hóa qua địa bàn đạt 19,35 tỷ USD. Trong đó, kim ngạch hàng hóa mở tờ khai tại Chi cục đạt 10,2 tỷ USD, tăng 7% so cùng kỳ.

Đồng thời, đơn vị đã trang bị, hiện đại hóa công tác kiểm tra, giám sát hải quan bằng hệ thống camera giám sát thường xuyên 24/7 tại các cửa khẩu, cảng biển, kho, bãi, địa điểm tập kết, kiểm tra hàng hóa được kết nối về hải quan cửa khẩu, Chi cục Hải quan khu vực VIII và Cục Hải quan. Hệ thống máy soi container, máy soi hành lý được trang bị tại các cửa khẩu hỗ trợ hiệu quả cho hoạt động kiểm tra, giám sát hải quan.

Kết quả đạt được cho thấy quyết tâm của Chi cục Hải quan khu vực VIII trong nỗ lực cải cách hành chính nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, thông thoáng, minh bạch, giảm chi phí và tạo điều kiện tối đa cho người dân, doanh nghiệp. Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, Chi cục Hải quan khu vực VIII đang tích cực góp phần thúc đẩy sự phát triển của kinh tế – xã hội địa phương.

Tỉnh Khánh Hòa đang đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính với mục tiêu cung cấp 982 dịch vụ công trực tuyến, trung bình khoảng 1.000 hồ sơ phát sinh mỗi năm. Đây là một phần trong Kế hoạch cải cách thủ tục hành chính trọng tâm năm 2025 vừa được UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành, nhằm triển khai các nhiệm vụ cải cách và hoàn thành các mục tiêu đã đề ra.

Một trong những mục tiêu chính của kế hoạch là đẩy mạnh cải cách các quy định liên quan đến thủ tục hành chính và hoạt động kinh doanh, đổi mới cách thức thực hiện và giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công phục vụ người dân và doanh nghiệp. Để đạt được mục tiêu này, tỉnh sẽ duy trì và nâng cao hiệu quả 25 dịch vụ công trực tuyến toàn trình đã được tích hợp trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia.

Theo kế hoạch, tỉnh sẽ cung cấp 982 dịch vụ công trực tuyến, bảo đảm 100% kết quả điện tử và khả năng tái sử dụng thông tin, dữ liệu. Ngoài ra, UBND tỉnh đặt mục tiêu triển khai dịch vụ công trực tuyến toàn trình đối với 82 nhóm thủ tục hành chính theo các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Tỉnh cũng ưu tiên số hóa các thủ tục hành chính có hồ sơ được thay thế bằng dữ liệu, giảm chi phí và giấy tờ.

Những thủ tục hành chính không phát sinh hồ sơ trong 3 năm liên tiếp hoặc phát sinh dưới 10 hồ sơ/năm sẽ không được xây dựng dịch vụ công trực tuyến để tránh lãng phí. UBND tỉnh yêu cầu đảm bảo 100% thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp được thực hiện trực tuyến, thông suốt, hiệu quả, hạn chế tối đa việc sử dụng hồ sơ giấy.

Về nhiệm vụ chỉ đạo, điều hành trên môi trường điện tử gắn với cải cách thủ tục hành chính, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành, UBND các xã, phường, đặc khu nghiêm túc thực hiện gửi, nhận văn bản điện tử có ký số; xử lý hồ sơ, công việc toàn trình trên môi trường điện tử, hoàn thành trong quý III/2025. Tỉnh cũng kiên quyết chấm dứt tình trạng ‘xử lý song song’ hồ sơ giấy và điện tử.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đạt được nhiều kết quả tích cực, tạo nền móng vững chắc cho mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước. Theo báo cáo của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, ngành du lịch Việt Nam đã có bước phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ. Tổng lượng khách quốc tế đến Việt Nam ước đạt hơn 10,6 triệu lượt, tăng 20,7% so với cùng kỳ năm trước; lượng khách du lịch nội địa đạt khoảng 77,5 triệu lượt. Tổng thu từ du lịch ước tính đạt 518 nghìn tỷ đồng, khẳng định vai trò ngày càng quan trọng của ngành du lịch đối với nền kinh tế quốc dân.

Để đạt được những kết quả này, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã triển khai hàng loạt nhiệm vụ trọng tâm, nổi bật là đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính, hoàn thiện chính sách miễn thị thực và triển khai hiệu quả các chương trình xúc tiến quảng bá du lịch trong nước và quốc tế. Bộ đã xây dựng và triển khai Chương trình kích cầu phát triển du lịch 2025; tổ chức nhiều hoạt động trong khuôn khổ Năm Du lịch Quốc gia Huế 2025; quảng bá du lịch Việt Nam tại các hội chợ quốc tế và các nước châu Âu như Ý, Thụy Sĩ, Pháp, Ba Lan, Séc, Đức; đưa hình ảnh Việt Nam đến công chúng toàn cầu thông qua các sự kiện điện ảnh lớn như Liên hoan phim Cannes.

Bên cạnh đó, việc mở rộng các chính sách thị thực, như miễn thị thực ngắn hạn cho một số quốc gia, đề xuất các đối tượng ưu tiên và ưu đãi trong quản lý du lịch, cũng được Bộ phối hợp với Bộ Ngoại giao, Bộ Công an đẩy mạnh triển khai nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho du khách quốc tế đến Việt Nam.

Nửa đầu năm 2025 cũng đánh dấu một sự kiện quan trọng trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc: Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới. Đây là quần thể di tích có giá trị lớn về lịch sử, tôn giáo và văn hóa, trải dài trên ba tỉnh Quảng Ninh, Bắc Ninh và Hải Dương.

Tuy nhiên, song hành với phát triển, vấn đề đảm bảo an toàn cho du khách được đặt lên hàng đầu, đặc biệt sau sự cố đau lòng tại Vịnh Hạ Long. Các đơn vị cung cấp dịch vụ cần thường xuyên rà soát, tăng cường biện pháp an toàn để bảo vệ du khách. Bên cạnh đó, việc tăng cường tuyên truyền để doanh nghiệp và du khách nâng cao ý thức văn hóa khi du lịch tại Việt Nam cũng là cần thiết.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đạt được nhiều kết quả trong các lĩnh vực khác: hoàn thiện Chiến lược phát triển ngành công nghiệp văn hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045; xây dựng Đề án quốc tế hóa văn hóa Việt Nam; trình Thủ tướng kế hoạch phát triển thể thao trọng điểm cho Olympics và ASIAD giai đoạn 2026–2046.

Bộ cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và bảo vệ không gian mạng thông qua việc ban hành các Thông tư quy định về phát thanh, truyền hình, cấp phép mạng xã hội, trò chơi điện tử. Hàng chục nghìn nội dung vi phạm đã bị gỡ bỏ khỏi các nền tảng như Facebook, TikTok, YouTube, Apple và Google.

Nửa cuối năm 2025 và những năm tiếp theo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đặt mục tiêu tiếp tục thực hiện hiệu quả Công điện 34/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phát triển du lịch, phấn đấu đạt mục tiêu đón 25 triệu lượt khách quốc tế trong năm 2025. Đồng thời, Bộ sẽ triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025–2035, tổ chức Triển lãm thành tựu kinh tế – xã hội, phục vụ Lễ duyệt binh và diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Tất cả những nỗ lực này đều nhằm khẳng định vị thế của ngành du lịch không chỉ là một ngành dịch vụ đơn thuần, mà còn là động lực tăng trưởng kinh tế bền vững, lan tỏa bản sắc văn hóa và hình ảnh Việt Nam hiện đại, năng động, thân thiện đến bạn bè quốc tế.