Kiêng ăn cơm hoàn toàn để giảm cân – Liệu có nên hay không?

Để giảm cân, nhiều người thường kiêng ăn cơm, cắt giảm hoàn toàn carbohydrate (carbs) và ưu tiên cho protein. Tuy nhiên, carbs cũng là một chất dinh dưỡng đa lượng thiết yếu cho sức khỏe, đóng vai trò là nguồn năng lượng chính của cơ thể. Việc kiêng ăn hoàn toàn carbs có thể dẫn đến những hậu quả khó lường cho sức khỏe.

Chuyên gia tư vấn tâm lý và dinh dưỡng thể thao tại Bệnh viện Kokilaben Dhirubhai Amabni (Ấn Độ), cô Pooja Udeshi, chia sẻ rằng vì carbs thường gây tăng cân hoặc đường huyết tăng vọt, nên chúng bị loại bỏ. Tuy nhiên, cô Pooja thừa nhận rằng cách ăn này có thể có một số kết quả ngắn hạn, nhưng lại gây hậu quả nghiêm trọng về lâu dài.

Áp dụng chế độ ăn kiêng carbs quá lâu có thể đi kèm với những tác hại nghiêm trọng. Các tác hại khi loại bỏ carbs khỏi chế độ ăn uống bao gồm:

Mệt mỏi và thiếu năng lượng. Carbs là nguồn năng lượng chính của cơ thể, đặc biệt là cho não. Thiếu glucose sẽ gây mệt mỏi về tinh thần, kém tập trung, cáu kỉnh và uể oải. Mặc dù cơ thể cuối cùng có thể thích nghi với việc sử dụng ketone, nhưng quá trình chuyển đổi này không hề suôn sẻ với tất cả mọi người và có thể không bền vững về lâu dài.

Rối loạn tiêu hóa. Ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, trái cây và rau củ, tất cả đều giàu carbs phức hợp, rất quan trọng cho sức khỏe đường ruột. Chúng cung cấp chất xơ nuôi dưỡng lợi khuẩn, thúc đẩy nhu động ruột đều đặn và giảm viêm. Hạn chế carbs lâu dài thường dẫn đến táo bón và suy yếu hệ vi sinh vật đường ruột do thiếu chất xơ.

Thiếu hụt dinh dưỡng. Cắt bỏ hoàn toàn carbs có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hệ miễn dịch, khiến người bệnh dễ bị ốm hơn. Cách ăn này cũng có thể làm cơ thể mất đi các chất dinh dưỡng thiết yếu như vitamin B, magiê, sắt và chất chống oxy hóa. Nó đặc biệt nguy hiểm đối với phụ nữ, người lớn tuổi và những người có bệnh nền.

Tăng cân trở lại. Chế độ ăn ít carbs khiến cân nặng đã giảm lại tăng trở lại. Ban đầu có thể dẫn đến giảm cân nhanh chóng, chủ yếu là do mất nước và glycogen. Tuy nhiên, hạn chế quá mức có thể dẫn đến thèm ăn, ăn quá nhiều và làm chậm quá trình trao đổi chất theo thời gian. Điều này làm tăng khả năng tăng cân trở lại sau khi nạp lại carbs.

Ảnh hưởng đến tim mạch và tâm trạng. Loại bỏ carbs lành mạnh như trái cây và ngũ cốc nguyên hạt có thể làm tăng lượng chất béo bão hòa hoặc thực phẩm giàu protein, từ đó có thể làm tăng mức cholesterol. Nồng độ serotonin thấp do giảm lượng carbs có thể gây thay đổi tâm trạng hoặc trầm cảm.

Chuyên gia Pooja khuyên rằng thay vì cắt bỏ hoàn toàn carbs, nên cân bằng, kiểm soát khẩu phần ăn, chuyển sang các loại carbs lành mạnh hơn. Mục tiêu không phải là loại bỏ carbs, mà là lựa chọn chất lượng hơn số lượng. Bởi vì khi nói đến dinh dưỡng, tính bền vững quan trọng hơn là những phương pháp ngắn hạn.

Một nghiên cứu mới trên gần 44.000 người tham gia, vừa được công bố trên tạp chí khoa học Nutrition and Cancer, còn phát hiện chế độ ăn ketogenic – với rất ít carbs, nhiều chất béo, thường được sử dụng để giảm cân – có thể làm tăng nguy cơ mắc tất cả các loại ung thư.

Mùa du lịch cao điểm đang diễn ra sôi sục tại tỉnh Khánh Hòa, thu hút hàng nghìn người dân và du khách đổ về các bãi biển để thư giãn và tận hưởng không khí trong lành. Tuy nhiên, bên cạnh những giây phút giải trí thú vị, việc tắm biển không đúng cách có thể dẫn đến những hậu quả sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm cả đột quỵ và nguy hiểm đến tính mạng. Điều này đặc biệt đúng đối với những người lớn tuổi và những người có bệnh nền tim mạch, khi họ cần phải cực kỳ thận trọng khi tắm biển.

Theo ghi nhận từ cơ quan chức năng, trong vòng hai tháng gần đây, Trung tâm Cấp cứu 115 Khánh Hòa đã hỗ trợ đưa đi cấp cứu năm người bị đột quỵ khi tắm biển. Sự việc này làm nổi bật tầm quan trọng của việc cảnh giác và đề phòng trước những rủi ro có thể gặp phải khi tắm biển. Nó cũng nhấn mạnh việc tuân thủ các khuyến cáo và hướng dẫn an toàn là hết sức cần thiết để đảm bảo một kỳ nghỉ an toàn và thú vị.

Các chuyên gia y tế khuyến cáo rằng trước khi tắm biển, người dân và du khách nên khởi động cơ thể từ 5-10 phút để làm nóng cơ thể và giảm thiểu nguy cơ bị chuột rút. Khởi động nhẹ nhàng giúp cơ thể thích nghi với sự thay đổi nhiệt độ và cường độ hoạt động, qua đó giảm rủi ro chấn thương và các vấn đề sức khỏe khác. Ngoài ra, những người cao tuổi hoặc có tiền sử cao huyết áp, tim mạch nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định đi biển. Việc này giúp họ được tư vấn cụ thể dựa trên tình trạng sức khỏe cá nhân và có biện pháp phòng ngừa thích hợp.

Một yếu tố quan trọng khác là không nên tắm biển sau khi đã sử dụng rượu bia. Rượu bia có thể làm giảm khả năng phán đoán, phản xạ và phối hợp cử động của cơ thể, tăng nguy cơ gặp tai nạn hoặc chấn thương khi tắm biển. Người dân và du khách cũng nên lưu ý đến khung giờ tắm biển an toàn. Tránh tắm vào giữa trưa, đặc biệt trong mùa hè khi nhiệt độ cao, cũng như không nên tắm quá sớm hoặc quá muộn khi nước biển lạnh, dễ dẫn đến các thay đổi thân nhiệt bất thường.

Để đảm bảo an toàn khi tắm biển, người dân và du khách nên tuân thủ các quy tắc an toàn cơ bản. Chỉ nên tắm tại những khu vực đã được khoanh vùng và có nhân viên cứu hộ trực. Đối với trẻ em, cần có người lớn giám sát sát sao trong suốt quá trình tắm biển, và khoảng cách giữa trẻ em và người lớn phải gần gũi để có thể nhanh chóng can thiệp nếu cần.

Khi phát hiện các dấu hiệu đột quỵ hoặc khó khăn khi tắm biển, cần nhanh chóng ứng cứu và đưa người bệnh vào bờ. Thực hiện các thao tác sơ cứu phù hợp như đặt người nằm nghiêng, nới lỏng quần áo, theo dõi nhịp thở. Đối với các trường hợp nặng hơn, có thể cần thực hiện ép tim và hô hấp nhân tạo để tránh tử vong. Ngay sau đó, liên hệ với dịch vụ cấp cứu để được hỗ trợ kịp thời và đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để điều trị.

Sự an toàn luôn là yếu tố hàng đầu trong bất kỳ hoạt động nào, và tắm biển cũng không ngoại lệ. Bằng cách tuân thủ các khuyến cáo và hướng dẫn an toàn, người dân và du khách có thể thưởng thức kỳ nghỉ một cách trọn vẹn và đảm bảo sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Đối với những người bệnh sỏi thận, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ hình thành sỏi. Một số loại thực phẩm giàu oxalat, như rau chân vịt, cần tây, và củ dền, nên được hạn chế tiêu thụ. Mặc dù rau củ là nguồn cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất quan trọng cho cơ thể, nhưng một số loại rau chứa oxalat cao có thể kết hợp với canxi tạo thành sỏi trong đường tiết niệu, phổ biến nhất là sỏi canxi oxalat.

ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng, Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome, cho biết rằng việc tiêu thụ thực phẩm chứa oxalat không trực tiếp dẫn đến sỏi thận. Tuy nhiên, đối với những người có tiền sử hoặc nguy cơ cao bị sỏi thận, việc kiểm soát lượng oxalat nạp vào là rất quan trọng để giảm nguy cơ tái phát. Thay vì loại bỏ hoàn toàn rau củ giàu oxalat, người bệnh nên ăn đa dạng các loại rau, xây dựng thực đơn cân đối và lưu ý cách chế biến để đảm bảo dinh dưỡng. Bên cạnh đó, việc uống đủ 2-2,5 lít nước mỗi ngày cũng giúp giảm nguy cơ hình thành sỏi.

Nước đóng vai trò quan trọng trong việc pha loãng nồng độ khoáng chất trong nước tiểu, từ đó hạn chế sự hình thành sỏi. Để hạn chế nguy cơ sỏi thận, người bệnh nên kết hợp rau củ giàu oxalat với thực phẩm giàu canxi tự nhiên như sữa, phô mai, cá nhỏ cả xương hoặc đậu phụ. Sự kết hợp này giúp canxi liên kết với oxalat trong đường tiêu hóa, giảm lượng oxalat hấp thu vào máu và đào thải qua phân.

Ngoài ra, người bệnh nên giảm ăn mặn, tránh tiêu thụ quá nhiều đạm động vật và hạn chế bổ sung vitamin C liều cao. Những người có nguy cơ sỏi thận cũng nên tránh nhịn tiểu, uống quá ít nước, sử dụng thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc hoặc lạm dụng thuốc lợi tiểu, những yếu tố này có thể làm tăng nồng độ khoáng chất trong nước tiểu và kích thích hình thành sỏi.

Để phòng ngừa sỏi thận, mỗi người nên kiểm soát cân nặng, vận động thường xuyên và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ nếu có tiền sử bị sỏi thận. Định kỳ khám dinh dưỡng, đo thành phần cơ thể và xét nghiệm vi chất trong cơ thể để xác định tình trạng sức khỏe và nhận tư vấn phù hợp. Bằng cách áp dụng những biện pháp này, người bệnh có thể giảm nguy cơ hình thành sỏi thận và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Khi bắt đầu hành trình tập gym, nhiều người thường đặt mục tiêu đạt được hình thể lý tưởng. Tuy nhiên, không ít người sớm nản chí khi không thấy sự thay đổi đáng kể về cân nặng, cơ bắp, hay mức độ mỡ trong cơ thể. Nguyên nhân chính không phải là do họ chưa tập đủ, mà là do chế độ dinh dưỡng chưa phù hợp.

Trong thế giới của những bài tập như squat, plank hay deadlift, chìa khóa để đạt được hình thể mong muốn nằm ở dinh dưỡng hơn là số buổi tập mỗi tuần. dinh dưỡng chiếm tới 70% kết quả của quá trình tập luyện. Một chế độ ăn đúng không chỉ giúp cơ thể đủ năng lượng để hoàn thành bài tập, mà còn phục hồi cơ bắp, kiểm soát mỡ và tăng cường sức khỏe lâu dài.

Chế độ ăn khoa học cho người tập gym cần cân bằng ba nhóm dưỡng chất chính: protein, carbohydrate phức tạp, và chất béo tốt cùng vi chất. Protein giúp xây dựng và phục hồi cơ bắp, carbohydrate phức tạp cung cấp năng lượng ổn định cho các buổi tập, trong khi chất béo tốt và vi chất hỗ trợ cân bằng nội tiết và hấp thu vitamin.

Nhiều người thường mắc sai lầm bằng cách nhịn ăn để giảm cân hoặc tiêu thụ quá nhiều protein với hy vọng tăng cơ nhanh chóng. Điều này không chỉ không hiệu quả mà còn gây áp lực lên gan và thận. Thay vào đó, việc hướng đến lối sống bền vững và linh hoạt đang trở thành xu hướng. Điều này bao gồm việc ăn chậm, lắng nghe cơ thể, ưu tiên thực phẩm tự nhiên và tạo ra thói quen có thể duy trì lâu dài.

Sự kiên trì, khoa học và linh hoạt trong dinh dưỡng chính là những yếu tố tạo nên kết quả bền vững – không chỉ là một cơ thể đẹp, mà còn là một cơ thể khỏe, một tinh thần tốt và một lối sống tích cực. Để biết thêm thông tin về dinh dưỡng và tập luyện, bạn có thể truy cập vào các trang web uy tín như Healthline hoặc Verywell Fit để có được những thông tin chính xác và hữu ích.

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tiến triển của bệnh thận mạn tính. Đối với người suy thận, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp, bao gồm cả loại gạo và cách chế biến, là rất quan trọng để đảm bảo năng lượng và không gây quá tải cho thận.

Người suy thận thường được khuyên hạn chế kali và natri, vì vậy việc chọn loại gạo trắng đã qua tinh luyện là phù hợp hơn so với gạo nguyên cám, do gạo trắng chứa ít kali và photpho hơn. Tiến sĩ Andrew Chin, chuyên gia dinh dưỡng lâm sàng tại Bệnh viện Quốc gia Singapore, khuyên người bệnh thận nên ưu tiên gạo trắng vì chúng dễ tiêu hóa hơn và ít làm thận phải hoạt động quá sức.

Khi ăn cơm, người suy thận nên ăn lượng vừa phải, tùy theo mức độ hoạt động và chỉ số sinh hóa máu. Khuyến nghị của National Kidney Foundation cho thấy tổng năng lượng từ tinh bột nên chiếm khoảng 50-60% khẩu phần ăn, trong khi lượng đạm cần giới hạn ở mức 0,6-0,8g/kg thể trọng/ngày. Một bát cơm trắng khoảng 150g cung cấp hơn 40g carbohydrate, tương đương 180 kcal. Vì vậy, mỗi bữa người bệnh chỉ nên ăn khoảng 1 bát rưỡi đến 2 bát cơm là hợp lý.

Để giảm thêm lượng kali từ gạo, người bệnh có thể vo gạo nhiều lần, ngâm nước ấm khoảng 1 giờ và bỏ nước trước khi nấu. Việc chọn món ăn đi kèm cũng quan trọng, nên chọn món giàu đạm thực vật, rau củ luộc ít kali, cá hấp hoặc thịt nạc nấu nhạt, tránh ăn kèm các món kho mặn, dưa muối, cá khô vì chúng giàu natri và photpho.

Việc sử dụng nghệ để giảm cân vẫn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi trong cộng đồng khoa học. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng curcumin, một hoạt chất chính có trong nghệ, có thể hỗ trợ một phần quá trình giảm cân của con người. Tuy nhiên, hiệu quả giảm cân của curcumin vẫn còn là một vấn đề cần được làm rõ, do kết quả các nghiên cứu hiện có còn hạn chế và có sự khác biệt lớn.

Một nghiên cứu tổng quan được công bố vào năm 2023 đã phân tích dữ liệu từ 60 thử nghiệm lâm sàng khác nhau, với tổng số 3.691 người tham gia. Kết quả cho thấy rằng các sản phẩm bổ sung từ nghệ có chứa curcumin giúp giảm cân trung bình khoảng 0,8kg. Mặc dù kết quả này cho thấy một số tác dụng giảm cân của curcumin, nhưng mức độ hiệu quả nhìn chung vẫn còn thấp và có sự thay đổi lớn giữa các nghiên cứu khác nhau.

Tuy nhiên, không phải tất cả các nghiên cứu đều đồng thuận về lợi ích giảm cân của curcumin. Một số chuyên gia và tổ chức y tế hàng đầu đã khuyến nghị cần phải thận trọng khi đánh giá lợi ích giảm cân của nghệ. Họ nhấn mạnh rằng nghệ không nên được xem là một chiến lược giảm cân chính, mà chỉ nên được xem là một phần hỗ trợ tiềm năng khi kết hợp với chế độ ăn uống khoa học và luyện tập.

Về việc sử dụng nghệ trong nấu ăn, nhìn chung được coi là an toàn. Tuy nhiên, cần lưu ý về các tương tác thuốc và tác dụng phụ có thể xảy ra. Curcumin trong nghệ có thể tương tác với một số loại thuốc và gây ra các tác dụng phụ như rối loạn tiêu hóa, dị ứng, hoặc tương tác với các loại thuốc làm loãng máu. Do đó, trước khi sử dụng nghệ như một phần của chế độ giảm cân, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo an toàn.

Để đạt được hiệu quả giảm cân bền vững, một chế độ ăn uống cân đối và lành mạnh kết hợp với việc tập luyện thường xuyên vẫn là yếu tố quan trọng nhất. nghệ có thể được xem là một phần hỗ trợ, nhưng không nên là trọng tâm chính của bất kỳ kế hoạch giảm cân nào.