Một trường hợp nghiêm trọng gần đây tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương đã làm dấy lên lo ngại về việc tự ý bỏ thuốc điều trị đái tháo đường và tin vào các phương pháp không có cơ sở khoa học. Một phụ nữ 63 tuổi đến từ tỉnh Ninh Bình đã phải vào bệnh viện cấp cứu trong tình trạng đường huyết tăng cao gấp hơn 4 lần so với mức bình thường, kèm theo tình trạng mất nước và suy kiệt nặng.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do bà đã bỏ thuốc điều trị đái tháo đường được kê đơn và chuyển sang uống nước đường theo hướng dẫn của một thầy lang với niềm tin rằng có thể giải độc tự nhiên. Tình trạng của bệnh nhân trở nên nghiêm trọng hơn khi bà tự trích nhọt ở lưng tại nhà, dẫn tới nhiễm trùng rất nặng.

Hiện tại, bà đang được điều trị bằng kháng sinh mạnh, bù dịch, tiêm insulin chỉnh liều và cắt lọc vết thương hàng ngày. Trường hợp của bà là một trong nhiều trường hợp biến chứng nặng nề do tự dừng thuốc điều trị và làm theo các phương pháp không có căn cứ khoa học.

Hậu quả của việc này có thể dẫn đến biến chứng thần kinh, mạch máu, nhiễm trùng và thậm chí là hoại tử. Đây là một lời cảnh báo nghiêm trọng về việc tuân thủ theo chỉ định điều trị của bác sĩ và không nên tin vào các phương pháp điều trị không có cơ sở khoa học.

Bệnh đái tháo đường là một bệnh lý mãn tính cần được điều trị và quản lý một cách nghiêm túc và khoa học. Việc tự ý bỏ thuốc hoặc thay đổi phác đồ điều trị mà không có sự đồng ý của bác sĩ có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

Cơ quan y tế và các chuyên gia y tế liên tục nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ theo chỉ định điều trị và không nên tự ý thay đổi phác đồ điều trị. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về bệnh đái tháo đường và cách điều trị, vui lòng truy cập https://www.who.int/news-room/q-and-a/detail/diabetes để biết thêm thông tin.

Kiểm soát đường huyết với chỉ số GI

Người bệnh đái tháo đường cần nắm rõ chỉ số đường huyết (GI) để kiểm soát tốt lượng đường trong máu và giảm nguy cơ biến chứng.

Chỉ số đường huyết (GI) là một bảng xếp hạng các loại thực phẩm chứa carbohydrate từ 0 đến 100 dựa trên tốc độ và mức độ làm tăng lượng đường trong máu sau khi ăn. GI giúp người bệnh đái tháo đường lựa chọn thực phẩm phù hợp.

Phân loại chỉ số đường huyết

Thực phẩm được chia thành ba nhóm dựa trên GI: thấp, trung bình và cao. Thực phẩm có GI thấp (dưới 55%) giúp kiểm soát đường huyết tốt, bao gồm ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh, trái cây tươi. Thực phẩm có GI cao (trên 70%) như bánh mì trắng, nước ép trái cây, mì ăn liền làm tăng lượng đường trong máu nhanh.

Tầm quan trọng của chỉ số GI với người bệnh đái tháo đường

GI giúp người bệnh đái tháo đường kiểm soát lượng đường trong máu hiệu quả. Việc lựa chọn thực phẩm có GI thấp và hạn chế thực phẩm có GI cao giúp giảm nguy cơ biến chứng.

Yếu tố ảnh hưởng đến GI của thực phẩm

Độ chín, kích thước và cách chế biến thực phẩm ảnh hưởng đến GI. Ví dụ, chuối chưa chín có GI thấp hơn chuối chín. Nấu ăn và chế biến cũng làm thay đổi GI của thực phẩm.

Lựa chọn thực phẩm lành mạnh cho người bệnh đái tháo đường

Người bệnh cần xem xét tổng thể giá trị dinh dưỡng của thực phẩm, bao gồm calo, đường, chất béo bão hòa, natri và chất xơ. Một chế độ ăn uống cân bằng với nhiều loại thực phẩm khác nhau là rất quan trọng.

Mẹo giảm GI trong bữa ăn

• Kết hợp chất béo và protein trong cùng một bữa ăn để giảm GI.
• Tiêu thụ ít nhất 3 loại thực phẩm có GI thấp trong ngày.
• Kết hợp thực phẩm có GI cao với thực phẩm có GI thấp để giảm GI tổng thể.

Với người bệnh đái tháo đường, việc hiểu và áp dụng chỉ số GI vào chế độ ăn uống hàng ngày là một phần quan trọng trong việc kiểm soát bệnh và giảm nguy cơ biến chứng.

Bé gầy sút cân, mệt mỏi, mờ mắt, có dấu hiệu mất nước, bác sĩ chỉ định bù dịch, kiểm soát đường huyết bằng insulin, điều chỉnh chế độ dinh dưỡng. Sau gần một tuần điều trị, hiện sức khỏe bé cải thiện, đường huyết đã ổn định, dự kiến ra viện và điều trị ngoại trú trong vài ngày tới.

Ngày 12/2, bác sĩ Nguyễn Mạnh Tuấn, khoa Nội tiết, cho biết đái tháo đường type 1 thường gặp ở trẻ em và người trẻ, chủ yếu độ tuổi 10-14, như em bé này mới 8 tuổi là trường hợp ít gặp.

Đái tháo đường type 1 là bệnh lý xảy ra khi tuyến tụy không sản xuất được hoặc sản xuất rất ít insulin dẫn đến thiếu hụt insulin nội sinh nghiêm trọng. Vì vậy, đái tháo đường type 1 được gọi là đái tháo đường phụ thuộc insulin. Nếu không có insulin, glucose trong máu không thể đi vào tế bào và tích tụ dần trong máu dẫn đến tăng đường máu, trong khi các tế bào bị “đói năng lượng” do không thể tiếp nhận được glucose.

“Lượng đường trong máu tăng cao kéo dài sẽ gây hại cho cơ thể, gây nhiều biến chứng nguy hiểm”, bác sĩ Tuấn nói.

Đái tháo đường type 1 chiếm khoảng 5-10% số người bệnh đái tháo đường nói chung, trong đó 95% trường hợp nguyên nhân là do cơ chế tự miễn và 5% không rõ nguyên nhân. Một số yếu tố nguy cơ khác như nhiễm virus coxsackie, rubella, cytomegalo… Một số em bé có chế độ ăn tiếp xúc sớm với sữa bò cũng liên quan tới việc khởi phát bệnh.

Bác sĩ Tuấn cho biết nhiều người nhầm tưởng đái tháo đường type 1 là bệnh lý di truyền. Thực tế, bệnh không được xếp vào nhóm bệnh rối loạn di truyền, tuy nhiên nguy cơ mắc đái tháo đường type 1 cao hơn nếu người thân trực hệ, như cha mẹ, anh chị em, bị bệnh này.

Các triệu chứng là khát nước, uống nhiều, tiểu nhiều, gầy sút cân, mệt mỏi, mờ mắt, đái dầm ở trẻ chưa bị trước đây. Khi người bệnh kèm đau bụng, nôn, rối loạn ý thức, thở nhanh sâu, hơi thở có mùi trái cây chín (táo chín…), cần đến bệnh viện điều trị.

Hiện, để điều trị đái tháo đường type 1, người bệnh bắt buộc sử dụng insulin, điều chỉnh chế độ ăn và sinh hoạt phù hợp, hoạt động thể lực vừa phải. Ở trẻ em, ngoài kiểm soát đường huyết phải đảm bảo mục tiêu về tăng trưởng và phát triển bình thường. Theo dõi đường huyết tối thiểu 4 lần/ngày để điều chỉnh liều lượng insulin dựa theo đường máu. Thay đổi luân phiên vị trí tiêm insulin cũng như vị trí thử đường huyết để có kết quả tốt nhất.

Theo bác sĩ Tuấn, hiện chưa có biện pháp dự phòng đặc hiệu cho bệnh đái tháo đường type 1. Người bệnh cần khám định kỳ để bác sĩ theo dõi và điều chỉnh phác đồ điều trị.

Lê Nga