Từ ngày 1/8/2025, hàng loạt chính sách mới về kinh tế – xã hội sẽ có hiệu lực, ảnh hưởng đến nhiều mặt của đời sống. Những thay đổi này bao gồm các quy định về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, xác định trị giá hải quan hàng hóa xuất khẩu, hỗ trợ người làm công tác chuyên trách về chuyển đổi số, điều chỉnh mức đóng bảo hiểm y tế, kết nối và chia sẻ dữ liệu trong giao dịch điện tử của cơ quan Nhà nước, và nhiều quy định khác.

Cụ thể, Nghị định số 119/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 1/8/2025, quy định về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn. Theo đó, các cơ sở được phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính có trách nhiệm xây dựng và thực hiện các biện pháp giảm nhẹ phát thải khí nhà kính phù hợp với hạn ngạch được phân bổ. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc thực hiện cam kết của Việt Nam về giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ môi trường.

Nghị định số 167/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 15/8/2025, quy định về trị giá hải quan của hàng hóa xuất khẩu. Theo đó, trị giá hải quan của hàng hóa xuất khẩu là giá bán của hàng hóa tính đến cửa khẩu xuất, không bao gồm phí bảo hiểm quốc tế và phí vận tải quốc tế. Quy định này giúp làm rõ và thống nhất cách xác định trị giá hải quan, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu.

Ngoài ra, Nghị định số 179/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 15/8/2025, quy định về mức hỗ trợ đối với người làm công tác chuyên trách về chuyển đổi số, an toàn thông tin mạng, an ninh mạng. Theo đó, người làm công tác chuyên trách về chuyển đổi số sẽ được hỗ trợ 5 triệu đồng/tháng. Đây là một chính sách nhằm thu hút và giữ chân nhân tài trong lĩnh vực chuyển đổi số.

Bên cạnh đó, Nghị định số 188/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 15/8/2025, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế. Theo đó, mức đóng bảo hiểm y tế sẽ được điều chỉnh, với mức đóng hằng tháng của đối tượng quy định tại các điểm a, c, d và e khoản 1 Điều 12 của Luật Bảo hiểm y tế bằng 4,5% tiền lương tháng làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc. Việc điều chỉnh này nhằm đảm bảo sự công bằng và bền vững của hệ thống bảo hiểm y tế.

Cũng từ ngày 15/8/2025, Nghị định số 194/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Giao dịch điện tử về cơ sở dữ liệu quốc gia, kết nối và chia sẻ dữ liệu, dữ liệu mở phục vụ giao dịch điện tử của cơ quan Nhà nước có hiệu lực. Theo đó, dữ liệu trong cơ quan Nhà nước phải được chia sẻ cho cơ quan, tổ chức, cá nhân trong các trường hợp cần thiết. Điều này giúp tăng cường sự minh bạch và hiệu quả trong hoạt động của cơ quan Nhà nước.

Cuối cùng, Nghị định số 196/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 3/8/2025, sửa đổi, bổ sung về chứng nhận lãnh sự, hợp pháp hóa lãnh sự. Theo đó, các giấy tờ được miễn hợp pháp hóa lãnh sự gồm giấy tờ, tài liệu được miễn hợp pháp hóa lãnh sự theo điều ước quốc tế, giấy tờ, tài liệu được chuyển giao trực tiếp hoặc qua đường ngoại giao giữa cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam và cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài. Quy định này giúp đơn giản hóa thủ tục và tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động đối ngoại.

Ngày 31-7, Công ty cổ phần xe khách Phương Trang (Futa Busline) đã tổ chức lễ công bố đưa vào hoạt động 35 tuyến xe buýt có trợ giá trên địa bàn TP HCM. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc chuyển đổi sang phương tiện giao thông công cộng thân thiện với môi trường.

35 tuyến xe buýt mới, với 557 phương tiện, trong đó có 27 tuyến thuần điện EV và 8 tuyến dầu diesel, sẽ chính thức hoạt động từ ngày 1-8-2025. Những phương tiện này đã được đóng mới tại nhà máy Kim Long Motor, đạt chuẩn quốc tế, với sức chứa từ 30-40 chỗ, cao nhất là 60 chỗ.

Ông Phan Văn Hải, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần xe khách Phương Trang, cho biết việc tiếp nhận và vận hành 35 tuyến xe buýt này sẽ giúp người dân có thêm lựa chọn dịch vụ vận chuyển chất lượng cao, góp phần giảm phát thải, ô nhiễm tiếng ồn, và xây dựng hình ảnh thành phố xanh – sạch, văn minh đô thị.

Sự kiện này cũng đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc thực hiện lộ trình chuyển đổi phương tiện xanh của Chính phủ. Công ty Phương Trang đã đầu tư hệ thống trạm sạc, đảm bảo cung cấp nhiên liệu cho đoàn phương tiện hoạt động.

Ông Nguyễn Vĩnh Toàn, Phó giám đốc Sở Xây dựng TP HCM, cho biết TP HCM đang thực hiện lộ trình chuyển đổi xe buýt năng lượng diesel sang xe điện. Hiện tại, TP HCM có 21 tuyến xe buýt điện với 170 phương tiện, và sẽ có thêm 443 xe buýt điện từ ngày mai, nâng tổng số xe buýt điện lên 613, chiếm 26,2% đoàn phương tiện.

Sở Xây dựng TP HCM đã tham mưu UBND TP trình HĐND TP về lộ trình chuyển đổi phương tiện hoá thạch sang phương tiện xanh, hướng tới mục tiêu 100% xe buýt sử dụng năng lượng xanh vào năm 2030.

Trong bối cảnh hiện nay, mục tiêu giảm phát thải carbon không chỉ còn là một vấn đề môi trường mà còn là một bài toán tài chính và quản trị dài hạn đối với các doanh nghiệp. Không chỉ các ngành công nghiệp nặng như xi măng hay sắt thép cần giảm phát thải, mà các ngành như du lịch và nông nghiệp cũng đang bị áp dụng các chuẩn mực phát thải để tiến tới mục tiêu Net Zero toàn cầu, mà Việt Nam đã cam kết đạt được vào năm 2050.

Một trong những ngành đang tích cực thực hiện chuyển đổi xanh là du lịch, đặc biệt là các khách sạn. Ông Trần Minh Tiến, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Net Zero Carbon, cho biết các khách sạn, đặc biệt là khách sạn 4-5 sao, đang đối mặt với yêu cầu trung hòa carbon theo công bố của châu Âu và các hiệp hội liên quan. Từ năm 2027, nếu các khách sạn không trở thành khách sạn xanh (Green Hotel), họ có thể bị loại khỏi danh sách của nhiều nền tảng đặt phòng như Agoda, Booking và các nền tảng du lịch lớn khác.

Xu hướng du lịch xanh đang tăng mạnh, với 93% du khách ưu tiên lựa chọn dịch vụ du lịch xanh, nghĩa là thân thiện với môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo hoặc giảm thiểu chất thải nhựa. Ông Tiến chia sẻ, trước xu hướng này, khách sạn không còn lựa chọn ‘nên’ hay ‘không nên’, mà buộc phải chuyển đổi xanh nếu muốn tồn tại.

Ông Nguyễn Huỳnh Thanh Phong, Giám đốc bộ phận bền vững tại Bureau Veritas Việt Nam, cho biết báo cáo năm ngoái của Booking.com cho thấy 76% du khách quốc tế muốn lựa chọn dịch vụ thân thiện với môi trường và 43% sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho trải nghiệm bền vững. Các nền tảng đặt phòng lớn như Booking.com đã bắt đầu áp dụng nhãn “Travel sustainable” để giúp khách du lịch nhận biết những cơ sở lưu trú áp dụng các giải pháp thân thiện với môi trường và phát triển bền vững.

Để đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050, doanh nghiệp cần triển khai đồng bộ từ tiết kiệm năng lượng, quản lý rác thải đến bù đắp carbon. Việc “xanh hóa” khách sạn không chỉ giúp giảm chi phí dài hạn nhờ tiết kiệm điện, nước và tối ưu hóa quản lý tài nguyên, mà còn tăng sức hút với du khách khi đáp ứng xu hướng du lịch bền vững; đồng thời tăng uy tín thương hiệu và cơ hội hợp tác với đối tác quốc tế.

Không chỉ ngành du lịch, ngành nông nghiệp cũng đang đối mặt với bài toán giảm phát thải khí metan. Ông Tiến cho biết với mô hình trồng lúa ướt – khô xen kẽ, nông dân vừa tăng năng suất, vừa giảm chi phí đầu vào. Lượng phân bón có thể giảm 10-20%, thuốc trừ sâu giảm 50%, thậm chí một số vụ giảm đến 70% thuốc bảo vệ thực vật. Ngoài ra, lượng khí metan phát thải cũng giảm đáng kể vì thời gian ngập nước chỉ còn 60 ngày, bởi lúa được luân phiên xen kẽ 15 ngày nước, 15 ngày khô.

Trong bối cảnh nhu cầu giảm phát thải khí nhà kính ngày càng cấp thiết, “công viên carbon” do ông Tiến cùng các doanh nghiệp khác tổ chức được ra đời với chiến lược hướng đến trung hoà carbon cho các doanh nghiệp đồng hành cùng mục tiêu Net Zero vào năm 2025 của Việt Nam. Công viên carbon được xây dựng không chỉ nhằm giải quyết bài toán phát thải của từng doanh nghiệp, mà còn mở ra một cộng đồng hợp tác để cùng nhau đạt được mục tiêu giảm phát thải và bảo vệ môi trường.

Mạng lưới Đầu tư Tác động Toàn cầu (GIIN) đã ra mắt một khuôn khổ đầu tư giải pháp khí hậu nhằm hỗ trợ các chủ sở hữu tài sản điều hướng danh mục đầu tư của họ phù hợp với các mục tiêu khí hậu toàn cầu và lộ trình giảm phát thải. Sự ra mắt này diễn ra trong khuôn khổ Tuần lễ Hành động vì Khí hậu tại London, cung cấp một lộ trình cụ thể cho các nhà đầu tư để lựa chọn các chiến lược đầu tư không chỉ mang lại lợi nhuận tài chính mà còn góp phần hạn chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu dưới 2°C.

Khung đầu tư giải pháp khí hậu của GIIN tập trung vào việc mở rộng các công nghệ và tài sản giúp cắt giảm phát thải trên quy mô toàn nền kinh tế. Điều này thể hiện một sự khác biệt đáng kể so với các chiến lược khí hậu thông thường, vốn thường chỉ tập trung vào việc giảm phát thải của chính danh mục đầu tư.

Khung hướng dẫn này bao gồm hai trụ cột chính. Thứ nhất, nó cung cấp các khái niệm nền tảng để phân biệt rõ ràng giữa đầu tư giải pháp khí hậu với các chiến lược ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị) hoặc thích ứng thông thường. Thứ hai, nó đưa ra các tiêu chí đánh giá áp dụng cho mọi loại tài sản, bao gồm bốn yếu tố chính: luận điểm khí hậu, định lượng tác động, ưu tiên hóa và quản trị bất định. Những tiêu chí này đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo rằng các khoản đầu tư không chỉ hướng tới lợi nhuận tài chính mà còn đóng góp một cách có ý nghĩa vào việc giảm phát thải khí nhà kính và chuyển dịch sang nền kinh tế carbon thấp.

Ông Sean Gilbert, Giám đốc mạng lưới nhà đầu tư của GIIN, nhận định rằng khung hướng dẫn này đánh dấu một bước tiến quan trọng. Nó mở ra con đường để các nhà đầu tư xác định các chiến lược vừa mang lại lợi nhuận tài chính vừa có chủ đích xây dựng danh mục đầu tư thực hiện các mục tiêu khí hậu toàn cầu. Với cách tiếp cận có chủ đích, khung giúp nhận diện các khoản đầu tư mang tính chuyển đổi và thúc đẩy quá trình chuyển dịch sang nền kinh tế carbon thấp một cách hiệu quả.

Khung hướng dẫn này được đưa ra nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng từ các nhà đầu tư về những công cụ đơn giản, dễ sử dụng. Điều này giúp họ đánh giá tính đáng tin cậy của các cơ hội đầu tư xanh mà không cần kiến thức sâu về khoa học khí hậu hay mô hình thị trường phức tạp. Đại diện của GIIN cũng nhấn mạnh rằng đầu tư khí hậu cần đi beyond những nhãn mác bề ngoài để hướng tới các giải pháp thực chất. Những giải pháp này không chỉ giúp giảm phát thải mà còn tạo ra tác động hệ thống và lâu dài cho mục tiêu khí hậu toàn cầu. GIIN hy vọng rằng khung hướng dẫn này sẽ trở thành một tài liệu tham khảo quan trọng cho các nhà đầu tư trên toàn cầu.