Xã Thượng Đức, thuộc huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam, đã chính thức triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp sau một tháng thành lập. Trong bước đầu tiên của quá trình này, Ủy ban Nhân dân (UBND) xã Thượng Đức đã tổ chức lễ trao giấy phép kinh doanh cho các hộ dân trên địa bàn. Hai hộ kinh doanh được cấp phép trong đợt đầu tiên này bao gồm tạp hóa Hiền Tùng, do ông Ngô Thanh Tùng (thôn Hội Khách Tây) làm chủ, và điểm kinh doanh Tâm Sáng, do bà Ngô Thị Cẩm Tú (thôn Mậu Lâm) làm chủ.

Không chỉ dừng lại ở việc cấp phép kinh doanh, UBND xã Thượng Đức cũng đã trao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất lần đầu cho hộ ông Đoàn Lâm Phát (thôn Tân An). Ông Phan Trung Phi, Chủ tịch UBND xã Thượng Đức, cho biết rằng ngay sau khi tiếp nhận hồ sơ từ Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, các cơ quan chuyên môn của địa phương đã phối hợp rà soát và đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân. Dự kiến trong tuần tới, địa phương sẽ tiếp tục trao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu cho 5 hộ dân khác.

Xã Thượng Đức được thành lập trên cơ sở sáp nhập xã Đại Lãnh, xã Đại Hưng và xã Đại Sơn (huyện Đại Lộc cũ). Với diện tích tự nhiên 216,37 km2 và dân số 22.520 người, xã Thượng Đức hiện đang là một trong những địa phương có quy mô lớn tại huyện Đại Lộc. Việc thành lập chính quyền địa phương hai cấp tại xã Thượng Đức đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc kiện toàn hệ thống chính quyền ở cơ sở, nhằm đáp ứng nhu cầu quản lý và phát triển của địa phương.

Trước đó, vào thời điểm thành lập, xã Thượng Đức đã kế thừa các cơ sở hạ tầng, nguồn lực và tiềm năng phát triển của các xã cũ. Hiện nay, xã đang tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động kinh tế – xã hội, cải thiện điều kiện sống cho nhân dân và xây dựng cơ sở hạ tầng vững chắc. Sự kiện trao giấy phép kinh doanh và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại xã Thượng Đức không chỉ thể hiện nỗ lực của chính quyền địa phương trong việc hỗ trợ người dân mà còn thể hiện cam kết tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của doanh nghiệp và cộng đồng dân cư.

Luật Đất đai 2024 đã quy định rõ ràng về các trường hợp thu hồi sổ đỏ mà người dân cần biết để bảo vệ quyền lợi của mình. Sổ đỏ là giấy tờ pháp lý quan trọng liên quan trực tiếp đến quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất của người dân.

Khoản 2 Điều 152 Luật Đất đai 2024 đã liệt kê cụ thể 6 trường hợp mà sổ đỏ sẽ bị Nhà nước thu hồi, bao gồm:

Thứ nhất, khi Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất ghi trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đã cấp.

Thứ hai, trong trường hợp cấp đổi sổ đỏ. Khi người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thực hiện các thủ tục cấp đổi sổ đỏ, cơ quan có thẩm quyền sẽ thu hồi sổ đỏ cũ để cấp mới.

Thứ ba, khi người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới sổ đỏ. Điều này nhằm đảm bảo thông tin trên sổ đỏ luôn chính xác và cập nhật.

Thứ tư, nếu sổ đỏ đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm cấp. Trong trường hợp này, cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét và quyết định thu hồi sổ đỏ.

Đối với trường hợp sổ đỏ đã cấp không đúng quy định, nếu việc thu hồi sổ đỏ không thuộc trường hợp người được cấp giấy chứng nhận đã thực hiện chuyển nhượng, sẽ có 4 trường hợp xảy ra:

Trường hợp Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai có bản án, quyết định có hiệu lực thi hành, trong đó có kết luận về việc thu hồi sổ đỏ thì việc thu hồi được thực hiện theo bản án, quyết định đó.

Trường hợp cơ quan thanh tra có văn bản kết luận giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật thì cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm xem xét, nếu kết luận đó là đúng thì quyết định thu hồi.

Trường hợp xem xét, xác định giấy chứng nhận đã cấp là đúng quy định của pháp luật thì phải thông báo lại cho cơ quan thanh tra.

Trường hợp cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ phát hiện giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định thì kiểm tra lại, thông báo cho người sử dụng đất biết rõ lý do và quyết định thu hồi giấy chứng nhận đã cấp.

Thứ năm, giấy chứng nhận đã cấp bị Tòa án có thẩm quyền tuyên hủy.

Thứ sáu, trong trường hợp đấu giá, giao quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất theo yêu cầu của Tòa án, cơ quan thi hành án mà người phải thi hành án không nộp giấy chứng nhận đã cấp.

Ngoài ra, việc thu hồi sổ đỏ đã cấp không thuộc trường hợp nêu trên chỉ được thực hiện khi có bản án hoặc quyết định của Tòa án đã được thi hành hoặc văn bản kiến nghị của cơ quan thi hành án về việc thi hành bản án, quyết định theo quy định của pháp luật, trong đó có nội dung yêu cầu thu hồi giấy chứng nhận đã cấp.

Đối với trường hợp thu hồi sổ đỏ mà người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất không giao nộp thì cơ quan có thẩm quyền quyết định hủy giấy chứng nhận đã cấp.