Chính phủ Việt Nam đang lên kế hoạch thí điểm sàn giao dịch tài sản mã hóa tại trung tâm tài chính quốc tế, đây là một bước tiến quan trọng trong việc tăng cường sự hội nhập và phát triển của thị trường công nghệ tài chính. Thông tin này được Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, ông Phạm Tiến Dũng, chia sẻ tại sự kiện GM Vietnam2025, một trong những hội nghị blockchain hàng đầu tại châu Á diễn ra vào ngày 1-2/8.

Trong bài phát biểu của mình, ông Dũng đã đề xuất việc đổi tên ‘tiền ảo’ thành ‘tài sản số’ để thể hiện chính xác bản chất và tránh gây nhầm lẫn với tiền tệ. Ông nhấn mạnh rằng an ninh mạng là yếu tố quan trọng hàng đầu đối với thị trường này, và việc thay đổi khái niệm là bước đầu tiên trong việc xây dựng nền tảng pháp lý để Việt Nam có thể đón đầu làn sóng phát triển tài sản số.

Cho đến nay, Việt Nam đã hình thành bước đầu nền tảng pháp lý cho tài sản số, bao gồm cả tài sản mã hóa. Trên cơ sở này, Việt Nam sẽ tiến hành thí điểm sàn giao dịch tài sản mã hóa tại trung tâm tài chính quốc tế. Đây là một bước đi mang tính đột phá nhằm thúc đẩy tiến trình hội nhập và phát triển thị trường công nghệ tài chính.

Theo ông Dũng, có ba sự kiện pháp lý quan trọng trong thời gian qua đã tạo ra nền móng vững chắc cho sự phát triển của lĩnh vực tài sản số. Thứ nhất, Quốc hội đã thông qua nghị quyết về phát triển trung tâm tài chính, trong đó cho phép xây dựng các sàn giao dịch chuyên biệt, bao gồm cả sàn giao dịch tài sản mã hóa. Thứ hai, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ Nghị quyết thí điểm về sàn giao dịch tài sản mã hóa, trong đó blockchain được xác định là công nghệ trọng tâm của hạ tầng vận hành và giám sát giao dịch. Thứ ba, Luật Công nghiệp và Công nghệ số đã chính thức định nghĩa rõ ràng các khái niệm liên quan đến tài sản số, tài sản ảo và tài sản mã hóa, tạo hành lang pháp lý để xây dựng hệ thống quy định cụ thể trong lĩnh vực mới này.

Ông Dũng khẳng định Việt Nam là một trong số ít quốc gia trên thế giới có bước đi pháp lý rõ ràng và cụ thể đối với tài sản số. Việt Nam không chỉ dừng lại ở việc định hướng chiến lược mà đang hiện thực hóa mục tiêu bằng hành lang pháp lý để hỗ trợ và thúc đẩy hoạt động đầu tư, kinh doanh trong lĩnh vực tài sản số.

Cùng với đó, ông Dũng cũng nhấn mạnh rằng khi giao dịch tài sản số ngày càng mở rộng, an ninh mạng sẽ trở thành yếu tố sống còn. Hiện nay, các tổ chức tín dụng tại Việt Nam đã số hóa trên 90% giao dịch, và một số ngân hàng Việt Nam hiện đã đi trước cả khu vực về chuyển đổi số.

Việc đề xuất chuyển đổi tên gọi ‘tiền ảo’ sang ‘tài sản số’ cũng cho thấy một bước chuyển lớn từ tư duy, song hành và đồng nhất cùng Luật Công nghiệp và Công nghệ số đã chính thức được ban hành. Việc hợp thức hóa sở hữu tài sản số của người dân, đáp ứng và đi sát thực tiễn hiện nay khi Việt Nam đã thúc đẩy quá trình gia tăng tài sản và nhu cầu đa dạng hóa các kênh đầu tư, đặc biệt là đầu tư vào tài sản số trong những năm qua.

Số lượng tài khoản giao dịch tài sản số của người Việt đã tăng trưởng cao, với 2,06 triệu vào năm 2019 tăng lên ước tính từ 10,15 triệu đến 20,1 triệu vào năm 2024. Đây cũng chính là tiền đề để từ chỗ đặt nền móng pháp lý cho tài sản số, từng bước chuẩn bị cho việc thử nghiệm sàn giao dịch tài sản mã hóa tại trung tâm tài chính quốc tế, mở đường cho sự phát triển mạnh mẽ của Việt Nam trong kỷ nguyên công nghệ.

Trong khuôn khổ Tuần lễ công nghệ blockchain Việt Nam, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA) và Công ty Verichains đã tổ chức hội thảo về an ninh mạng cho công nghệ blockchain với chủ đề ‘Kiến tạo niềm tin số’. Hội thảo đã tập trung thảo luận về những thách thức và giải pháp để đảm bảo an ninh cho công nghệ blockchain, một công nghệ quan trọng trong quá trình chuyển đổi số của Việt Nam.

Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Phó Chủ tịch Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, cho biết Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2030, công nghệ chuỗi khối (blockchain) sẽ là một phần quan trọng của chuyển đổi số, nhằm hình thành hạ tầng quan trọng cho nhiều ngành kinh tế. Tuy nhiên, các số liệu thống kê chưa đầy đủ cho thấy các nhà đầu tư trong nước đang tham gia đầu tư vào tài sản số và tiền số ở nước ngoài với trị giá lớn, mà chưa được kiểm soát. Điều này tạo ra nhiều nguy cơ và thách thức.

Thực tế đã xảy ra nhiều vụ tấn công vào các hợp đồng thông minh, ví điện tử và cầu nối blockchain, gây thiệt hại hàng tỷ USD trên toàn cầu, trong đó có những nền tảng và người dùng Việt Nam. Các tổ chức tội phạm đã lợi dụng tính phi tập trung và ẩn danh của công nghệ blockchain để rửa tiền, huy động vốn bất hợp pháp và phát hành token lừa đảo.

Quốc hội đã thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số, có hiệu lực vào ngày 1-1-2026, đề cập đến nội dung tài sản số. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để tạo điều kiện cho việc hình thành hệ sinh thái tài chính số an toàn, minh bạch và có kiểm soát.

Các chuyên gia tại hội thảo cho rằng, trong bối cảnh tài sản số và hệ sinh thái blockchain không ngừng mở rộng, các mối đe dọa an ninh mạng cũng ngày càng gia tăng. Do đó, cần có một cách tiếp cận chủ động và bền vững để đảm bảo an ninh cho công nghệ blockchain.

Chuyên gia Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Nghiên cứu, tư vấn, phát triển công nghệ và hợp tác quốc tế (Hiệp hội An ninh mạng quốc gia), cho rằng nền kinh tế số đang ngày càng phụ thuộc vào blockchain để lưu trữ và giao dịch tài sản. Vì vậy, việc bảo đảm an ninh cho blockchain cũng chính là bảo đảm an toàn cho tài sản số quốc gia.

Ông Nguyễn Lê Thành, Giám đốc công nghệ Công ty Verichains, dẫn số liệu về các vụ tấn công mạng xảy ra trên blockchain, cho biết trong 6 tháng đầu năm nay, thế giới đã bị thiệt hại 2,17 tỷ USD, trong đó có vụ tấn công vào sàn Bybit (thiệt hại 1,5 tỷ USD), trở thành vụ hack lớn nhất lịch sử blockchain.

Ông Thành nhấn mạnh rằng bảo mật blockchain không còn là lựa chọn, mà là điều kiện tiên quyết để xây dựng niềm tin số. Sự kiện này kỳ vọng sẽ là bước khởi đầu cho nhiều sáng kiến hợp tác thiết thực, giúp Việt Nam chủ động hơn trong bảo mật blockchain.

Để đảm bảo an ninh cho công nghệ blockchain, các chuyên gia và doanh nghiệp đang đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển các giải pháp bảo mật tiên tiến. Việc tăng cường hợp tác giữa các tổ chức và cơ quan chức năng cũng được coi là yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả bảo mật blockchain.

Trước những thách thức và cơ hội mà công nghệ blockchain mang lại, Việt Nam đang tích cực xây dựng nền tảng pháp lý và kỹ thuật để phát triển hệ sinh thái blockchain an toàn và bền vững. việc bảo đảm an ninh cho công nghệ blockchain không chỉ là nhiệm vụ của các chuyên gia và doanh nghiệp mà còn là nỗ lực của cả cộng đồng.

Trong bối cảnh công nghệ số đang phát triển không ngừng, Việt Nam đã và đang nổi lên như một điểm nóng trong lĩnh vực công nghệ số, đặc biệt là trong lĩnh vực blockchain và tài sản số. Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số đã đặt ra yêu cầu cấp thiết về xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý dành riêng cho các loại tài sản số.

Sau khi Luật Công nghiệp Công nghệ số được thông qua, Việt Nam tiếp tục khẳng định cam kết xây dựng môi trường pháp lý thuận lợi cho sự phát triển của công nghệ số. Ông Phạm Tiến Dũng, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước kiêm Phó Chủ tịch Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia, đã chia sẻ về những nỗ lực của Chính phủ trong việc tạo ra một môi trường pháp lý hỗ trợ sự phát triển của công nghệ số tại sự kiện GM Việt Nam 2025. Ông Dũng nhấn mạnh rằng việc thay đổi thuật ngữ từ ‘virtual currency’ sang ‘virtual asset’ thể hiện quan điểm của Việt Nam rằng đây là tài sản, không phải tiền tệ.

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã chứng kiến sự bùng nổ về số lượng dự án và đội ngũ phát triển trên các bảng xếp hạng Web3. Ông Thuat Nguyen, Nhà đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành tại Kyros Ventures, đánh giá rằng Việt Nam đang có lợi thế với lực lượng lao động trẻ, năng động, và khả năng ngoại ngữ ngày càng tốt. Ông cho rằng những yếu tố này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghệ số.

Nhận thấy tầm quan trọng của nguồn nhân lực chất lượng cao, nhiều bộ ngành, viện nghiên cứu, đại học như ĐHQGHN, Bách Khoa, Ngoại Thương, RMIT… đang xây dựng chương trình đào tạo blockchain để chuẩn bị nguồn nhân lực cho ngành Web3. Ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty cổ phần Chứng khoán SSI, khẳng định rằng Việt Nam không chỉ là điểm đến của dòng vốn đầu tư, mà còn là điểm hẹn của cộng đồng công nghệ trong nước và quốc tế.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Quyết định số 1131/QĐ-TTg, phê duyệt Danh mục công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệ chiến lược quốc gia, trong đó lần đầu tiên, tài sản số, tiền số, tiền mã hóa được đưa vào danh mục công nghệ chiến lược. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc khẳng định vị trí của Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ số.

Trong thời gian tới, Việt Nam sẽ tiếp tục mở đường pháp lý cho tài sản số, với Quốc hội đã thông qua nghị quyết về trung tâm tài chính, và Bộ Tài chính đã trình Chính phủ Nghị quyết thí điểm về sàn giao dịch tài sản mã hoá. Với những nỗ lực này, Việt Nam đang vươn lên trở thành trung tâm công nghệ mới của khu vực. Việc hoàn thiện khung pháp lý và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của công nghệ số sẽ giúp Việt Nam tiếp tục thu hút đầu tư và phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực này.

Có thể thấy, Việt Nam đang tích cực xây dựng nền tảng pháp lý và hạ tầng cần thiết để phát triển công nghệ số, đặc biệt là blockchain và tài sản số. Với sự quan tâm và hỗ trợ từ Chính phủ, cùng với sự phát triển của cộng đồng công nghệ trong nước và quốc tế, Việt Nam đang ngày càng khẳng định vị trí của mình trong bản đồ công nghệ thế giới.