Cơ quan chức năng Ukraine vừa thực hiện một chiến dịch bắt giữ nhắm vào một đường dây tham nhũng lớn trong lĩnh vực quốc phòng. Cục Chống Tham nhũng Quốc gia (NABU) và Văn phòng Công tố chuyên trách chống tham nhũng (SAPO) thông báo rằng 4 cá nhân, gồm các quan chức cấp cao, đã bị bắt giữ vào ngày 2 tháng 8. Họ bị cáo buộc có liên quan đến việc mua sắm máy bay không người lái (UAV) và thiết bị tác chiến điện tử (EW) với giá cao hơn thực tế.

Được cho là diễn ra trong giai đoạn 2024-2025, đường dây tham nhũng này liên quan đến việc ký kết các hợp đồng chính phủ với các công ty cung cấp với giá cao ngất ngưởng. Các nghi phạm bị cáo buộc đã nhận hối lộ lên đến 30% giá trị hợp đồng. Những người bị bắt giữ bao gồm một nghị sĩ đang hoạt động, hai quan chức địa phương và một số thành viên của Lực lượng Vệ binh Quốc gia.

Bộ Nội vụ Ukraine cũng đã ra quyết định tạm thời đình chỉ công tác của các thành viên Lực lượng Vệ binh Quốc gia có liên quan đến vụ việc này. Tuyên bố của NABU và SAPO không cung cấp thông tin chi tiết về danh tính của những người bị bắt giữ hay tên của các công ty liên quan đến đường dây tham nhũng.

Một số báo cáo truyền thông tại Ukraine cho biết nghị sĩ liên quan dường như là Oleksii Kuznetsov, thành viên của đảng Đầy tớ của nhân dân do Tổng thống Volodymyr Zelensky lãnh đạo. Tổng thống Ukraine vừa ký ban hành luật nhằm khôi phục quyền độc lập cho 2 cơ quan chống tham nhũng hàng đầu, bao gồm NABU và SAPO.

NABU và SAPO khẳng định rằng toàn bộ hoạt động điều tra và bắt giữ đều được tiến hành trong khuôn khổ pháp luật hiện hành. Đây là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của sự phối hợp ở cấp cao nhất và sự hỗ trợ thể chế đối với hệ thống chống tham nhũng.

Cuộc điều tra này cũng thể hiện cam kết của chính quyền Ukraine trong việc chống lại tham nhũng và bảo vệ ngân sách nhà nước. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chống tham nhũng trong việc xây dựng một nhà nước pháp quyền và bảo vệ lợi ích của người dân.

Ukraine đã và đang tiếp tục đẩy mạnh các nỗ lực chống tham nhũng trong những năm gần đây. Với việc tăng cường năng lực cho các cơ quan chống tham nhũng và áp dụng các biện pháp pháp lý, chính quyền Ukraine hy vọng sẽ giảm thiểu tình trạng tham nhũng và nâng cao lòng tin của công chúng vào các cơ quan nhà nước.

Ngày 2 tháng 8, hai cơ quan chống tham nhũng hàng đầu của Ukraine là Cục Phòng chống Tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU) và Văn phòng Công tố Chống tham nhũng Chuyên biệt (SAPO) đã tiết lộ một đường dây tham nhũng lớn liên quan đến việc mua sắm máy bay không người lái (UAV) quân sự và hệ thống gây nhiễu với giá cao ngất ngưởng. Những cá nhân bị bắt giữ bao gồm một nghị sĩ đương nhiệm, hai quan chức địa phương và một thành viên Vệ binh Quốc gia Ukraine.

Theo thông tin từ NABU và SAPO, những người bị bắt đã liên quan đến việc nhận hối lộ lên đến 30% giá trị hợp đồng mua sắm thiết bị. Đường dây tham nhũng này liên quan đến việc ký hợp đồng nhà nước để mua sắm thiết bị từ các công ty sản xuất UAV quân sự và hệ thống gây nhiễu, với mức giá bị đẩy lên cao bất thường. Những hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin của công chúng vào các cơ quan nhà nước.

Bộ Nội vụ Ukraine cũng đã ra thông báo về việc đình chỉ những thành viên Vệ binh Quốc gia nghi dính líu hối lộ. Đây là một bước đi nhằm đảm bảo rằng những cá nhân liên quan đến tham nhũng sẽ bị xử lý nghiêm minh. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã khẳng định cam kết mạnh mẽ trong việc chống tham nhũng, nhấn mạnh rằng sẽ không có sự khoan nhượng đối với các trường hợp tham nhũng và sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan nhằm vạch trần cũng như xét xử các vụ tham nhũng một cách công bằng.

Trước đó, Tổng thống Zelensky đã ký dự luật khôi phục quyền tự chủ cho hai cơ quan NABU và SAPO. Luật này đảm bảo rằng các cơ quan chống tham nhũng hoạt động độc lập và không bị can thiệp từ bên ngoài. Điều này đánh dấu một sự thay đổi quan trọng trong nỗ lực chống tham nhũng tại Ukraine, đảo ngược các sửa đổi trước đó khi chính phủ Ukraine thông qua luật siết chặt kiểm soát với các cơ quan chống tham nhũng. Những động thái này đã gây ra sự phản đối từ người dân Ukraine và lo ngại từ các đồng minh phương Tây của Kyiv.

Việc tăng cường độc lập cho các cơ quan chống tham nhũng được coi là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong công tác phòng chống tham nhũng tại Ukraine. Với cam kết của Tổng thống Zelensky và sự hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế, Ukraine hy vọng sẽ tạo ra một môi trường sạch sẽ và minh bạch hơn, từ đó thúc đẩy sự phát triển của đất nước.

Giới quan sát nhận định rằng, những hành động quyết liệt gần đây của Ukraine trong việc xử lý tham nhũng không chỉ giúp củng cố niềm tin của dân chúng mà còn thể hiện sự nghiêm túc trong việc thực hiện các cam kết với các tổ chức tài chính quốc tế và các đồng minh phương Tây. Mới đây, Ukraine đã nhận được sự ủng hộ đáng kể từ Mỹ và các tổ chức tài chính quốc tế trong nỗ lực cải cách và phát triển kinh tế.

Ukraine đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng khi Tổng thống Volodymyr Zelensky bị cáo buộc can thiệp vào hoạt động của các cơ quan chống tham nhũng, động thái được cho là làm mất lòng tin của cả Điện Kremlin và phương Tây. Nghị sĩ Viktor Medvedchuk, một nhân vật chính trị nổi tiếng ở Ukraine, tuyên bố rằng Tổng thống Zelensky đã đánh mất sự tin tưởng của các bên liên quan do cách xử lý gần đây của ông đối với Cục Chống Tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU) và Viện Công tố Chuyên trách Chống Tham nhũng (SAP).

Vụ bê bối bắt nguồn từ việc Tổng thống Zelensky ký một dự luật hạn chế quyền tự chủ của NABU và SAP, gây ra sự phản đối kịch liệt trên toàn Ukraine. Ông Medvedchuk, cựu lãnh đạo đảng ‘Nền tảng Đối lập – Vì Sự sống’, chỉ trích mạnh mẽ hành động này, cho rằng không chỉ bất hợp pháp mà còn khiến uy tín của Tổng thống Zelensky bị tổn thất nghiêm trọng. Theo ông Medvedchuk, bất kỳ sự ủng hộ nào dành cho Zelensky vào lúc này đều trở nên vô nghĩa vì quyền lực và tính hợp pháp của ông đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi hậu quả của vụ bê bối liên quan đến NABU và SAP.

Quá trình ra đời và hủy bỏ dự luật về NABU và SAP cho thấy sự lúng túng trong quyết định của Tổng thống Zelensky. Dự luật do đảng Người đầy tớ nhân dân của ông Zelensky đề xuất đã được Quốc hội Ukraine thông qua vào ngày 24/7, tước quyền độc lập của NABU và SAP. Tuy nhiên, đối mặt với sự phản đối dữ dội từ công chúng và các chuyên gia, Tổng thống Zelensky đã thay đổi quyết định và ký một đạo luật khôi phục quyền lực cho các cơ quan chống tham nhũng này vào ngày 31/7.

Dù vậy, nhiều nhà quan sát chính trị cho rằng uy tín của Tổng thống Zelensky đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng và khó có thể phục hồi. Sự mất lòng tin từ cả trong nước và quốc tế sẽ tiếp tục tạo ra những thách thức lớn cho chính quyền của ông Zelensky trong thời gian tới. Trong bối cảnh cuộc chiến ở Ukraine đã bước sang giai đoạn mới với những thách thức về chính trị, quân sự và ngoại giao, việc tìm kiếm giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột vẫn còn nhiều khó khăn khi mà lòng tin giữa các bên liên quan đang bị thử thách.

Tổng thống Zelensky đang phải đối mặt với một thách thức lớn trong việc khôi phục lòng tin và ổn định chính trị ở Ukraine. Với việc quyền lực của NABU và SAP được khôi phục, chính phủ Ukraine cần thực hiện các bước cụ thể để giải quyết tận gốc vấn đề tham nhũng và đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động của các cơ quan nhà nước. Đồng thời, các bên liên quan cần có những hành động cụ thể nhằm thúc đẩy tiến trình cải cách và tăng cường niềm tin vào hệ thống chính trị của Ukraine.