Các bệnh lý và chấn thương ở mắt thường kích hoạt phản ứng của các tế bào miễn dịch trong cơ thể. Trong số đó, tế bào trung tính – một loại tế bào miễn dịch trong máu – thường là tuyến phòng thủ đầu tiên. Tuy nhiên, theo nghiên cứu mới đây tại Viện Mắt Flaum và Viện Neuroscience Del Monte thuộc Đại học Rochester, võng mạc có phản ứng khác biệt so với nhiều loại mô khác trong cơ thể.

Khi các tế bào cảm quang trong võng mạc bị tổn thương, các tế bào miễn dịch của não, gọi là microglia, sẽ phản ứng. Tuy nhiên, đáng chú ý là các tế bào trung tính không được huy động để giúp đỡ, mặc dù chúng di chuyển qua các mạch máu gần đó. Phát hiện này có ý nghĩa quan trọng đối với hàng triệu người Mỹ bị mất thị lực do mất tế bào cảm quang. Sự hiểu biết về mối liên kết giữa hai quần thể tế bào miễn dịch này là kiến thức cần thiết để xây dựng các liệu pháp mới.

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng công nghệ chụp ảnh quang học thích nghi, một loại camera được phát triển bởi Đại học Rochester, cho phép chụp ảnh các tế bào thần kinh và miễn dịch đơn lẻ bên trong mắt sống. Qua nghiên cứu trên võng mạc của chuột với tổn thương tế bào cảm quang, họ đã phát hiện ra rằng mặc dù cả tế bào trung tính và microglia đều có mặt trong võng mạc, nhưng chỉ có các tế bào microglia phản ứng với chấn thương tế bào cảm quang.

Đáng chú ý, các nhà nghiên cứu không thấy sự tham gia của các tế bào trung tính trong quá trình sửa chữa tổn thương tế bào cảm quang. Thay vào đó, microglia tự phản ứng và không gọi các tế bào trung tính để hỗ trợ. Điều này gợi ý về một loại “che chắn” xảy ra trong chấn thương võng mạc, có thể bảo vệ võng mạc khỏi sự đột nhập của các tế bào miễn dịch có thể gây hại hơn là có lợi.

Sự khám phá này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về phản ứng của võng mạc đối với tổn thương mà còn có thể đóng góp vào sự phát triển của các liệu pháp mới cho các bệnh lý về mắt. Đại học Rochester và các nhà nghiên cứu đang tiếp tục khám phá các cơ chế và mối quan hệ giữa các tế bào miễn dịch trong võng mạc để có thể đưa ra những giải pháp mới cho việc điều trị mất thị lực.

Công nghệ giao diện não-máy tính đã tạo được nhiều cảm hứng cho các tác phẩm khoa học viễn tưởng, nhưng thực tế công nghệ đằng sau chúng đang phát triển nhanh chóng và hiện thực. Hiện tại, các công ty như Synchron và Neuralink đang tích cực cạnh tranh để xây dựng một mô hình có thể thương mại hóa.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với WIRED, phóng viên Emily Mullin đã có cơ hội thảo luận với Lauren và Mike về những điểm nổi bật của mô hình do Synchron phát triển, cũng như những hứa hẹn và hạn chế của các giao diện não-máy tính. Qua đó, cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng đối với công nghệ này và tiềm năng mở ra những triển vọng mới trong lĩnh vực y tế và công nghệ.

Công nghệ giao diện não-máy tính đang ngày càng phát triển và mở ra nhiều ứng dụng tiềm năng trong lĩnh vực y tế, giúp bệnh nhân có thể điều khiển các thiết bị bằng suy nghĩ của mình. Tuy nhiên, bên cạnh những hứa hẹn, công nghệ này cũng đặt ra nhiều câu hỏi về vấn đề bảo mật, quyền riêng tư và đạo đức. Việc thu thập, lưu trữ và sử dụng dữ liệu não bộ đòi hỏi sự nghiêm ngặt và minh bạch để đảm bảo quyền lợi của người dùng.

Hiện tại, Synchron và Neuralink đang dẫn đầu trong cuộc đua phát triển giao diện não-máy tính. Cả hai công ty đang tập trung vào việc nghiên cứu và phát triển các công nghệ tiên tiến, nhằm tạo ra các sản phẩm có thể thương mại hóa. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức kỹ thuật và đạo đức cần phải vượt qua trước khi công nghệ này có thể được áp dụng rộng rãi.

Các chuyên gia trong lĩnh vực này cho rằng, mặc dù có nhiều tiềm năng, nhưng việc phát triển giao diện não-máy tính cũng đòi hỏi sự cẩn trọng và trách nhiệm cao. Việc cân nhắc các vấn đề liên quan đến bảo mật, quyền riêng tư và đạo đức là điều cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững và có trách nhiệm của công nghệ này.

Trong tương lai, giao diện não-máy tính có thể mở ra nhiều cơ hội mới cho việc điều trị các bệnh lý về thần kinh, cũng như nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dùng. Tuy nhiên, để đạt được những mục tiêu này, các công ty và nhà nghiên cứu cần phải tiếp tục đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, đồng thời giải quyết các thách thức liên quan đến công nghệ và đạo đức.

Như phóng viên Emily Mullin đã thảo luận với Lauren và Mike, mô hình của Synchron đã nổi bật lên như một ứng viên tiềm năng trong lĩnh vực giao diện não-máy tính. Tuy nhiên, cuộc đua phát triển công nghệ này vẫn còn đang tiếp diễn, và chỉ thời gian sẽ trả lời những công ty nào sẽ dẫn đầu trong việc thương mại hóa và phổ biến công nghệ này.

Để biết thêm thông tin về các phát triển mới nhất trong lĩnh vực giao diện não-máy tính, bạn có thể truy cập WIRED để đọc thêm các bài viết và phân tích chuyên sâu.

Trong thế giới cấp cứu đột quỵ, nơi mỗi giây trôi qua đồng nghĩa với hàng vạn tế bào thần kinh bị tổn thương, sự sống và cái chết chỉ cách nhau bằng một quyết định. Đó là nơi Thạc sĩ, Bác sĩ Phan Ngọc Nhu – Trưởng khoa Điều trị Thần kinh – Đột quỵ Bán cấp, Trưởng ekip can thiệp mạch máu thần kinh, Trung tâm Đột quỵ – Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ đã chọn để cống hiến.

Bác sĩ Phan Ngọc Nhu tốt nghiệp Bác sĩ Đa khoa tại Trường Đại học Y Dược – Đại học Thái Nguyên năm 2012. Sau đó, bác sĩ tiếp tục theo đuổi con đường học vấn với mong muốn trở thành một bác sĩ cấp cứu có chuyên môn cao. Năm 2017, bác sĩ hoàn thành chương trình Thạc sĩ chuyên ngành Hồi sức cấp cứu tại Đại học Y Hà Nội.

Trong điều trị đột quỵ, đặc biệt là các ca tắc mạch lớn, dị dạng mạch não hay túi phình mạch máu não, can thiệp nội mạch thần kinh được coi là ‘chìa khóa vàng’ để cứu người bệnh. Và bác sĩ Phan Ngọc Nhu chính là một trong số rất ít người hội tụ cả ba yếu tố: kiến thức sâu, tay nghề vững và bản lĩnh thép.

Bác sĩ Nhu đã tiên phong triển khai và làm chủ nhiều kỹ thuật can thiệp mạch máu não hiện đại ngay tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ. Đặc biệt, với việc triển khai thành công kỹ thuật đặt stent chuyển hướng dòng chảy trong điều trị túi phình mạch máu não phức tạp, đã đánh dấu bước tiến quan trọng đưa Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ trở thành một trong những bệnh viện tuyến tỉnh đầu tiên làm chủ được kỹ thuật này.

Mỗi giây trôi qua đều là một cuộc chiến. Thực hiện kỹ thuật can thiệp mạch máu thần kinh không giống các lĩnh vực y khoa khác. Không có nhiều thời gian để cân nhắc, không có phép thử. Một giây chậm trễ, một thao tác thiếu chính xác, có thể khiến người bệnh mất đi cơ hội sống hoặc để lại các di chứng nặng nề mãi mãi.

Bác sĩ Nhu luôn giữ mình trong trạng thái sẵn sàng 24/24, bất kể ngày hay đêm, nắng mưa hay những ngày nghỉ lễ, Tết. Chỉ cần có cuộc gọi khẩn, bác sĩ lập tức có mặt tại Bệnh viện, dẫn đầu ekip lao vào phòng can thiệp với tất cả sự tập trung, sáng suốt và tinh thần trách nhiệm cao nhất.

Với sự dẫn dắt của ThS.BS Phan Ngọc Nhu trong nhiều năm qua, ekip đã giúp hàng nghìn người bệnh tránh được nguy cơ di chứng sau đột quỵ, giữ lại một cuộc sống chất lượng và những hy vọng tưởng chừng đã vụt tắt.

Không dừng lại ở công việc lâm sàng, bác sĩ Phan Ngọc Nhu còn là một trong những cán bộ y tế tiêu biểu trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học về can thiệp mạch máu não tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ. Bác sĩ đã tham gia và chủ trì nhiều đề tài nghiên cứu cấp cơ sở.

Với năng lực chuyên môn vững vàng, sự nghiêm túc, mẫu mực cùng tinh thần học hỏi không ngừng, ThS.BS Phan Ngọc Nhu không chỉ là một trong những trụ cột chuyên môn của Trung tâm Đột quỵ – Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, mà còn là tấm gương điển hình của người thầy thuốc tận tâm và bản lĩnh, hết lòng vì người bệnh.