Trong gần 40 năm đổi mới, kinh tế Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, trở thành một trong những nền kinh tế năng động nhất thế giới. Với quy mô GDP tăng vượt bậc, từ 8 tỷ USD năm 1986 lên ước đạt 476,3 tỷ USD vào năm 2024, gấp 59,5 lần. Thành tựu này thể hiện sự nỗ lực không ngừng của Đảng và Nhà nước trong việc xây dựng một nền kinh tế vững mạnh và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Nhằm xây dựng một nước Việt Nam hùng cường, Đảng và Nhà nước đã đặt ra mục tiêu xây dựng nền kinh tế vững mạnh, hội nhập quốc tế sâu rộng. Theo đó, tại Nghị quyết số 66-NQ/TW, Bộ Chính trị đã ban hành nghị quyết về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Mục tiêu của nghị quyết này là tạo dựng một xã hội thực sự dân chủ, bình đẳng, an toàn và minh bạch. Để đạt được mục tiêu này, Nghị quyết đặt ra mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam sẽ có hệ thống pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Để thực hiện mục tiêu này, Đảng và Nhà nước cần tập trung vào việc tạo dựng và thực thi cơ chế bền vững trong cải cách thể chế. Đây là điều kiện cần thiết để đảm bảo chất lượng, sự phù hợp với thực tiễn của các quy định hiện hành, nâng cao hiệu quả và tính minh bạch trong thực thi pháp luật, và kiểm soát chất lượng của những quy định mới. Việc này đòi hỏi sự quyết tâm và nỗ lực của tất cả các cấp chính quyền và nhân dân.

Ngoài ra, việc xây dựng Nhà nước kiến tạo, quản trị, tạo dựng chính sách với tầm nhìn chiến lược cũng là điều kiện cần, mang tính then chốt. Đây là nền tảng quan trọng để đất nước phát triển nhanh, bền vững và hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới. Để đạt được điều này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, tổ chức và nhân dân.

Một vấn đề quan trọng khác là giáo dục và đào tạo. Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 của Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo thể hiện sự quan tâm sâu sắc và toàn diện của Đảng đối với giáo dục và đào tạo. Tuy nhiên, giáo dục và đào tạo nước ta vẫn còn nhiều bất cập và cần đổi mới toàn diện.

Cải cách hệ thống giáo dục và đào tạo cần hướng đến mục tiêu đào tạo con người có tri thức nguyên bản, có khả năng tư duy phản biện độc lập, có năng lực tự học, tự khám phá. Cùng với đó, cần xây dựng nền giáo dục dạy cách sáng tạo ra tri thức, chứ không chỉ học lại tri thức sẵn có. Điều này đòi hỏi sự nỗ lực và đổi mới trong toàn bộ hệ thống giáo dục.

Trong bối cảnh tình hình kinh tế, chính trị thế giới đang có nhiều biến động, khó lường và chuyển biến nhanh, việc cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng là xu thế tất yếu. Điều này đòi hỏi đất nước cần khẩn trương tái cơ cấu lại nền kinh tế, phù hợp với xu hướng phát triển các ngành, lĩnh vực của kinh tế thế giới.

Phát triển kinh tế tư nhân cũng là một động lực quan trọng của nền kinh tế quốc gia. Đảng và Nhà nước cần thực hiện các chính sách cởi mở, minh bạch, công bằng để kinh tế tư nhân và doanh nghiệp dân tộc hình thành và phát triển bền vững. Đây là một phần không thể thiếu trong nền kinh tế đa dạng và năng động.

Tóm lại, để xây dựng một nước Việt Nam hùng cường, Đảng và Nhà nước cần thực hiện đồng bộ các giải pháp về thể chế kinh tế, xây dựng Nhà nước kiến tạo, quản trị, tạo dựng chính sách với tầm nhìn chiến lược; cải cách triệt để hệ thống giáo dục; cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng; kiến tạo và phát triển kinh tế tư nhân, doanh nghiệp dân tộc. Với sự nỗ lực và quyết tâm của toàn bộ hệ thống chính trị và nhân dân, Việt Nam sẽ vững bước trên con đường phát triển, hội nhập quốc tế và xây dựng một tương lai tươi sáng.

Việc sáp nhập các đơn vị hành chính đang tạo ra những thách thức lớn trong việc áp dụng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) tại các địa phương. Tình trạng “khoảng trống pháp lý” và “lúng túng thể chế” đã xuất hiện tại nhiều nơi, gây gián đoạn hoạt động quản lý và ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân.

Thực tế cho thấy, quá trình sáp nhập đơn vị hành chính đang diễn ra nhanh chóng, nhưng tốc độ sắp xếp tổ chức bộ máy chưa đi kèm với tiến độ chuẩn bị thể chế. Điều này dẫn đến sự chồng chéo, mâu thuẫn hoặc thiếu hụt văn bản điều chỉnh, tạo ra những hệ lụy pháp lý nghiêm trọng. Tại nhiều địa phương, tình trạng ban hành VBQPPL không kịp tiến độ tổ chức lại bộ máy đang trở thành điểm nghẽn, cản trở việc ổn định hoạt động của chính quyền mới.

Để khắc phục tình trạng này, cần tuân thủ các nguyên tắc bảo đảm thống nhất, ổn định hệ thống pháp luật khi tổ chức lại đơn vị hành chính. Trước hết, cần bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành. Việc sửa đổi, thay thế hoặc ban hành mới VBQPPL tại địa phương sau khi sáp nhập phải được rà soát kỹ lưỡng về mặt căn cứ pháp lý, bảo đảm không mâu thuẫn hoặc chồng chéo với luật và các văn bản của Trung ương.

Thứ hai, cần bảo đảm tính kế thừa hợp lý. Việc sáp nhập đơn vị hành chính không có nghĩa là phủ nhận hoàn toàn giá trị của hệ thống văn bản tại các đơn vị cũ. Ngược lại, nhiều văn bản đã được xây dựng công phu, đã được kiểm nghiệm trong thực tiễn và đang phát huy hiệu quả, cần được kế thừa, hiệu chỉnh, chứ không nên xóa bỏ hoàn toàn.

Thứ ba, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm trong quá trình xây dựng pháp luật. Trong mọi hoạt động quản trị nhà nước, việc lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm không chỉ là một khẩu hiệu hành chính, mà phải được thể hiện rõ trong nội dung và quy trình xây dựng văn bản pháp luật.

Để hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật sau sáp nhập, cần thực hiện một số giải pháp cụ thể. Trước hết, cần tổ chức một cuộc tổng rà soát hệ thống VBQPPL đang áp dụng tại các đơn vị hành chính liên quan. Trên cơ sở rà soát, chính quyền cấp huyện cần lập danh mục phân loại các văn bản theo ba nhóm: (i) văn bản tiếp tục áp dụng không cần sửa đổi; (ii) văn bản cần sửa đổi, bổ sung; (iii) văn bản cần bãi bỏ.

Thứ hai, cần xây dựng bộ tiêu chí đánh giá chất lượng thể chế sau sáp nhập. Chất lượng thể chế không thể đo bằng số lượng văn bản ban hành mà cần có các tiêu chí rõ ràng về hiệu lực, hiệu quả, tính hợp pháp, tính khả thi và tính minh bạch.

Thứ ba, cần củng cố đội ngũ làm công tác pháp chế ở địa phương. Một trong những điểm yếu cố hữu của chính quyền địa phương là năng lực pháp chế chưa được quan tâm đúng mức. Sau sáp nhập, điều này càng trở nên nghiêm trọng khi địa bàn quản lý rộng hơn, số lượng đầu mối công việc tăng lên, nhưng đội ngũ làm công tác pháp chế vẫn còn mỏng, thiếu chuyên môn hoặc kiêm nhiệm.

Cuối cùng, cần áp dụng công nghệ thông tin trong hệ thống hóa và quản lý văn bản pháp luật địa phương. Việc quản lý văn bản thủ công đang là một rào cản lớn khiến các địa phương chậm trễ trong rà soát và điều chỉnh hệ thống VBQPPL.