Thiên văn học – Suckhoexahoi.com https://suckhoexahoi.com Trang thông tin sức khỏe xã hội Việt Nam Wed, 17 Sep 2025 13:26:11 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/suckhoexahoi/2025/08/suckhoexahoi.svg Thiên văn học – Suckhoexahoi.com https://suckhoexahoi.com 32 32 Phát hiện đám mây khí khổng lồ là phòng thí nghiệm hóa học vũ trụ https://suckhoexahoi.com/phat-hien-dam-may-khi-khong-lo-la-phong-thi-nghiem-hoa-hoc-vu-tru/ Wed, 17 Sep 2025 13:26:06 +0000 https://suckhoexahoi.com/phat-hien-dam-may-khi-khong-lo-la-phong-thi-nghiem-hoa-hoc-vu-tru/

Khám phá Đám Mây ‘Rượu’ Khổng Lồ Trong Vũ Trụ

Sự hiện diện của rượu và các phân tử hữu cơ phức tạp khác trong không gian rất quan trọng vì những phân tử này được coi là thành phần cấu tạo nên sự sống và có thể giúp các nhà khoa học hiểu được thành phần hóa học của không gian giữa các vì sao và nguồn gốc tiềm ẩn của sự sống.
Sự hiện diện của rượu và các phân tử hữu cơ phức tạp khác trong không gian rất quan trọng vì những phân tử này được coi là thành phần cấu tạo nên sự sống và có thể giúp các nhà khoa học hiểu được thành phần hóa học của không gian giữa các vì sao và nguồn gốc tiềm ẩn của sự sống.

Trên bầu trời đêm năm 1995, một sự kiện bất ngờ đã diễn ra, mở ra một cánh cửa mới trong lĩnh vực thiên văn học. Các nhà khoa học đã tình cờ phát hiện ra một đám mây khổng lồ mang tên G34.3, chứa một lượng lớn ethanol, hay còn gọi là cồn etylic. Đây là một khám phá quan trọng giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự hình thành của các ngôi sao và thành phần hóa học của vũ trụ.

Đám mây G34.3 là một đám mây khí liên sao, hay còn gọi là tinh vân, nằm cách Trái Đất 10.000 năm ánh sáng và có đường kính gấp 1.000 lần đường kính Hệ Mặt Trời. Điểm đặc biệt của đám mây này là sự hiện diện của cồn etylic, một loại cồn tương tự như cồn được sử dụng trong đồ uống. Ước tính, lượng cồn trong G34.3 có thể cung cấp 400 nghìn tỷ pint bia. Tuy nhiên, dù có vẻ như đây là một ‘bữa tiệc bia thượng hạng’ trong trí tưởng tượng của nhiều người đang trôi nổi trong không gian, nhưng các nhà khoa học lại có một tin xấu: đám mây này không thích hợp để con người tiêu thụ.

Các nhà thiên văn học sử dụng kính viễn vọng, như Kính viễn vọng không gian James Webb, để phân tích ánh sáng hồng ngoại phát ra từ những đám mây này và xác định sự hiện diện của các phân tử cụ thể, bao gồm cả rượu.
Các nhà thiên văn học sử dụng kính viễn vọng, như Kính viễn vọng không gian James Webb, để phân tích ánh sáng hồng ngoại phát ra từ những đám mây này và xác định sự hiện diện của các phân tử cụ thể, bao gồm cả rượu.

Tiến sĩ Lisa Harvey-Smith, người đứng đầu nhóm nghiên cứu, giải thích rằng đám mây này còn chứa một số hóa chất độc hại khác như carbon dioxide, amoniac và hydro xyanua. Vì vậy, thay vì là một thiên đường cho những người mê bia, G34.3 là một ‘phòng thí nghiệm’ hóa học khổng lồ, chứa đầy những hợp chất phức tạp và độc hại.

Việc phát hiện ra đám mây ‘rượu’ không chỉ dừng lại ở sự tò mò. Các nhà thiên văn học hy vọng sẽ tìm hiểu thêm về sự hình thành của các ngôi sao trong thiên hà của chúng ta thông qua những thông tin mới được khám phá về nó. Để đạt được điều này, các nhà khoa học đã sử dụng kính viễn vọng vô tuyến MERLIN của Vương quốc Anh để quan sát đám mây này và thu được những hình ảnh với độ nhạy cao hơn. Việc này đã giúp họ phát hiện ra maser methanol hay đám mây ‘rượu’.

Tiến sĩ Harvey-Smith cho biết: ‘Vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời giải về sự ra đời của các ngôi sao khổng lồ bởi vì các trung tâm hình thành bị bụi che phủ. Bức xạ duy nhất có thể thoát ra là ở bước sóng vô tuyến, và mạng lưới MERLIN được nâng cấp hiện đang mang đến cho chúng ta cơ hội đầu tiên để nhìn sâu vào các vùng hình thành sao này và xem điều gì thực sự đang diễn ra’.

Phát hiện về G34.3 không chỉ làm phong phú thêm hiểu biết của chúng ta về thành phần hóa học của vũ trụ mà còn cung cấp một công cụ mạnh mẽ để nghiên cứu quá trình hình thành sao, một trong những bí ẩn lớn nhất của vũ trụ. Câu chuyện về đám mây ‘rượu’ khổng lồ này là một lời nhắc nhở rằng vũ trụ hoang dã, kỳ lạ và phức tạp hơn rất nhiều so với những gì chúng ta từng tưởng tượng, và mỗi khám phá mới lại mở ra một cánh cửa khác cho những điều chưa biết.

]]>
Phát hiện kỳ lân vũ trụ với tín hiệu vô tuyến lặp lại https://suckhoexahoi.com/phat-hien-ky-lan-vu-tru-voi-tin-hieu-vo-tuyen-lap-lai/ Thu, 11 Sep 2025 07:41:09 +0000 https://suckhoexahoi.com/phat-hien-ky-lan-vu-tru-voi-tin-hieu-vo-tuyen-lap-lai/

Các nhà khoa học sử dụng hệ thống kính viễn vọng vô tuyến mạnh mẽ CHIME tại Canada đã phát hiện một vật thể vũ trụ hiếm và độc đáo, được đặt tên là ‘kỳ lân vũ trụ’. Vật thể này, còn gọi là CHIME J1634+44 hoặc ILT J163430+445010, thuộc lớp thiên thể ‘Biến động vô tuyến chu kỳ dài’ (LPT), phát ra các đợt sóng vô tuyến lặp lại theo thang thời gian từ vài phút đến vài giờ.

Đài thiên văn Mỹ phát hiện “kỳ lân vũ trụ” cực hiếm - Ảnh 2.
Đài thiên văn Mỹ phát hiện “kỳ lân vũ trụ” cực hiếm – Ảnh 2.

Điều khiến CHIME J1634+44 trở nên kỳ lạ là chu kỳ phát xạ sóng vô tuyến của nó có hai chu kỳ riêng biệt: một là 841 giây (hơn 14 phút) và một là 4206 giây (khoảng 70 phút), với chu kỳ thứ cấp dài hơn chính xác 5 lần so với chu kỳ chính. Sự độc đáo này đã thu hút sự quan tâm của các chuyên gia trong lĩnh vực thiên văn học.

Đặc biệt, tốc độ quay của vật thể này đang tăng nhanh, trái ngược với quy luật thông thường của các sao xung – dạng quay nhanh của sao neutron. Thông thường, các sao xung có tốc độ quay giảm dần do mất năng lượng. Tuy nhiên, ‘kỳ lân vũ trụ’ lại đang quay nhanh hơn, điều này khiến các nhà khoa học phải tìm hiểu nguyên nhân.

Các chuyên gia đưa ra giả thuyết rằng ‘kỳ lân vũ trụ’ có thể là một hệ thống bao gồm một sao neutron và một thiên thể bí ẩn khác đang quay quanh nhau. Thiên thể đồng hành này có thể là một sao neutron khác, một sao lùn trắng hoặc một sao lùn nâu. Có khả năng sao neutron đang ‘ăn thịt’ dần người bạn đồng hành, điều này đã tiếp cho nó thêm năng lượng để quay nhanh hơn.

Để hiểu rõ hơn về hiện tượng này, các nhà khoa học cần tiếp tục quan sát và nghiên cứu ‘kỳ lân vũ trụ’. Việc khám phá thêm về vật thể độc đáo này có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các hiện tượng vũ trụ còn chưa được giải thích và mở ra những cánh cửa mới trong lĩnh vực nghiên cứu thiên văn.

Thông tin về phát hiện này có thể được tìm hiểu thêm tại các nguồn khoa học mới nhất.

]]>
Phát hiện hành tinh quái vật quanh ngôi sao gần太阳 hệ https://suckhoexahoi.com/phat-hien-hanh-tinh-quai-vat-quanh-ngoi-sao-gan%e5%a4%aa%e9%98%b3-he/ Fri, 01 Aug 2025 16:32:39 +0000 https://suckhoexahoi.com/phat-hien-hanh-tinh-quai-vat-quanh-ngoi-sao-gan%e5%a4%aa%e9%98%b3-he/

Một tín hiệu bất thường trong đĩa khí bụi của một ngôi sao trẻ vừa được phát hiện, hé mở khả năng hình thành một ‘hành tinh quái vật’. Phát hiện đột phá này là kết quả của sự hợp tác giữa hai đài quan sát hàng đầu, Gaia – hoạt động trên quỹ đạo Trái Đất, và ALMA – đặt tại Chile. Nghiên cứu chi tiết vừa được công bố trên tạp chí khoa học uy tín Nature Astronomy.

Ngôi sao MP Mus, còn được biết đến với tên gọi PDS66, hiện tại chỉ khoảng 13 triệu năm tuổi và cách Trái Đất khoảng 280 năm ánh sáng. Do độ tuổi còn rất trẻ, ngôi sao này vẫn được bao quanh bởi một đĩa khí bụi lớn, hay còn gọi là đĩa tiền hành tinh. Theo lời của trưởng nhóm nghiên cứu Álvaro Ribas từ Viện Thiên văn học Cambridge, sự hiện diện của một đĩa tiền hành tinh ở độ tuổi như vậy cho thấy có bằng chứng về quá trình hình thành hành tinh.

Sự kết hợp giữa Gaia, một đài quan sát dạng vệ tinh của Cơ quan Vũ trụ châu Âu, và ALMA, đài quan sát vô tuyến mặt đất mạnh nhất thế giới, đã giúp các nhà khoa học phát hiện một khe hở trong đĩa tiền hành tinh của MP Mus. Khe hở này xuất hiện dưới dạng một vòng trống rỗng rất tinh tế, cho thấy khí bụi tại khu vực đó đã tụ tập lại để hình thành một hành tinh. Dữ liệu quan sát cho thấy hành tinh tiềm năng này có thể có khối lượng gấp 10 lần Sao Mộc, hoặc ít nhất là gấp 3 lần.

Sao Mộc, hành tinh lớn nhất trong hệ Mặt Trời của chúng ta, có khối lượng tương đương 318 lần Trái Đất. Do đó, hành tinh tiềm năng trong hệ MP Mus được đặt tên là ‘hành tinh quái vật’. Sự tồn tại của hành tinh này được củng cố bởi việc nó khiến sao mẹ của nó, MP Mus, bị rung lắc. Hiện tượng này cũng hỗ trợ các nhà thiên văn ước tính khối lượng của hành tinh.

Khám phá này mở ra những hiểu biết mới về quá trình hình thành hành tinh và sự đa dạng của các hệ thống hành tinh trong vũ trụ. Thông qua việc sử dụng các công cụ quan sát tiên tiến như Gaia và ALMA, các nhà khoa học tiếp tục khám phá những bí ẩn của vũ trụ, mang lại những phát hiện thú vị và phong phú cho lĩnh vực thiên văn học.

Nghiên cứu này cho thấy sự hợp tác quốc tế và liên ngành trong lĩnh vực khoa học vũ trụ có thể mang lại những kết quả ấn tượng và góp phần làm sáng tỏ những bí lớn của vũ trụ. Thêm vào đó, qua việc nghiên cứu các ngôi sao trẻ và đĩa tiền hành tinh của chúng, các nhà khoa học có cơ hội trực tiếp quan sát các điều kiện và quá trình dẫn đến sự ra đời của các hành tinh, giúp làm sáng tỏ hơn về nguồn gốc và sự tiến hóa của các hệ thống hành tinh.

]]>