Trong thời đại thông tin số hiện nay, việc phân biệt giữa tin thật và tin giả đang trở thành một thách thức ngày càng lớn đối với người dùng internet. Sự lan truyền nhanh chóng của tin giả trên không gian mạng không chỉ làm cho việc tìm kiếm thông tin chính xác trở nên khó khăn hơn, mà còn đặt ra những thách thức đáng kể cho cả người dùng thông thường và các chuyên gia.

Các chuyên gia quốc tế đã nhiều lần khuyến nghị rằng, để đánh giá độ tin cậy của thông tin, người dùng nên trang bị tư duy phản biện và đặt ra bốn câu hỏi cơ bản. Internet, với sự phát triển không ngừng, đã trở thành một kho kiến thức khổng lồ, nhưng đồng thời cũng là môi trường lý tưởng cho sự lan truyền của tin giả và thông tin sai lệch. Điều này đã khiến nhiều người, bao gồm cả sinh viên và giảng viên, dễ dàng bị đánh lừa bởi những thông tin sai sự thật.

Theo giáo sư Sam Wineburg từ Đại học Stanford, Mỹ, giới học thuật cũng thường mắc bẫy khi tiếp cận thông tin trực tuyến. Điều này cho thấy rằng không ai là miễn nhiễm với tin giả và thông tin sai lệch. Trong khi đó, các chuyên gia kiểm chứng lại đạt kết quả tốt hơn nhờ áp dụng những nguyên tắc cụ thể và phương pháp kiểm chứng thông tin.

Các chuyên gia cho rằng tin giả thường đánh vào cảm xúc mạnh như giận dữ, lo sợ, hoặc củng cố niềm tin sẵn có của người đọc. Khi nội dung được chia sẻ từ nguồn quen thuộc hoặc xuất hiện nhiều lần, người dùng càng dễ tin tưởng mà không kiểm chứng. Điều này làm nổi bật tầm quan trọng của việc trang bị tư duy phản biện và kỹ năng đánh giá thông tin trong thời đại số.

Để nâng cao khả năng nhận diện tin giả, các chuyên gia khuyến nghị người đọc tự đặt ra bốn câu hỏi cơ bản. Thứ nhất, nguồn tin đến từ đâu? Việc truy ngược nguồn, đánh giá mức độ tin cậy của nơi phát tán thông tin là bước đầu tiên quan trọng. Thứ hai, các nguồn tin đáng tin cậy khác nói gì? Một cách hiệu quả là so sánh thông tin đang nghi vấn với các cơ quan báo chí lớn, hoặc phát ngôn chính thức từ cá nhân hay tổ chức liên quan.

Thứ ba, người đọc có đang bị thiên kiến chi phối? Nhận diện thiên kiến cá nhân là bước quan trọng để không mù quáng tin theo. Cuối cùng, ngữ cảnh ra sao? Cần hiểu bối cảnh đầy đủ trước khi chia sẻ hay bình luận. Bằng cách áp dụng những nguyên tắc này, người dùng có thể nâng cao khả năng đánh giá thông tin và giảm thiểu sự lan truyền của tin giả.

Chuyên gia Claire Wardle, đồng sáng lập tổ chức First Draft chuyên về kiểm chứng tin tức, cho rằng câu hỏi quan trọng nhất không phải là việc bản thân có tin vào thông tin đó hay không, mà là liệu việc chia sẻ nó có thể gây hại cho ai hay không. Quan điểm này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xem xét hậu quả của hành động chia sẻ thông tin và cần phải có trách nhiệm khi truyền tải thông tin trên internet.

Hiện nhiều tổ chức quốc tế đã phát triển công cụ miễn phí giúp người dùng xác thực hình ảnh, video, giọng nói hoặc kiểm tra độ tin cậy của các tuyên bố. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là giữ thói quen nghi ngờ tích cực và tư duy phản biện mỗi ngày. Bằng cách kết hợp các công cụ hỗ trợ với tư duy phản biện, người dùng có thể trở nên thông thái hơn trong việc điều hướng thông tin trên internet và góp phần xây dựng một môi trường thông tin lành mạnh hơn.

Huỳnh Anh Tuấn Đính Chính Về Tình Hình Sức Khỏe Sau Thông Tin Sai Sự Thật

Diễn viên Huỳnh Anh Tuấn mới đây đã phải lên tiếng đính chính về tình hình sức khỏe của mình sau khi xuất hiện thông tin sai sự thật trên mạng xã hội. Trước đó, nam diễn viên đã bị đột quỵ và đang trong quá trình điều trị. Tuy nhiên, một số tài khoản trên mạng xã hội đã lợi dụng tình trạng bệnh của anh để công kích cá nhân và tung ra thông tin sai sự thật.

Trên fanpage chính thức của mình, Huỳnh Anh Tuấn đã phải đính chính về tình hình sức khỏe của mình. Thông tin sai sự thật về tình hình sức khỏe của nam diễn viên đã khiến nhiều người hoang mang và bức xúc. Loạt video cắt ghép nội dung ‘Tạm biệt Huỳnh Anh Tuấn’… đã có hơn 500.000 lượt xem, khiến nhiều người hoang mang. Fanpage của Huỳnh Anh Tuấn đã phải lên tiếng đính chính: ‘Nhiều người hoang mang vì thông tin của các kênh nhằm câu like, câu view. Huỳnh Anh Tuấn hoàn toàn không gặp chuyện gì nguy hiểm’.

Quản lý của nam diễn viên cũng đã lên tiếng về việc một số tài khoản lợi dụng tình trạng bệnh của nam diễn viên để công kích cá nhân. ‘Sức khỏe của anh Tuấn đang tốt, nhưng chưa hồi phục hoàn toàn để xuất hiện trước công chúng. Anh Tuấn không nguy kịch như một số fanpage đăng tải. Có người lợi dụng tình hình, thêu dệt anh nghiện rượu dẫn đến đột quỵ’, quản lý cho biết.

Được biết, bác sĩ đã xác nhận nam diễn viên đột quỵ do tuổi cao, cường độ làm việc và một số thói quen từ xưa đến giờ hầu hết người cao tuổi đều mắc phải. Quản lý của nam diễn viên cũng đã lên tiếng về việc một số tài khoản lợi dụng tình trạng bệnh của nam diễn viên để công kích cá nhân.

Trước đó, vào ngày 16/7, quản lý của Huỳnh Anh Tuấn đã xác nhận với báo chí về thông tin nam diễn viên đột quỵ, nhập viện điều trị khẩn cấp. Nam diễn viên đã tạm về lại TPHCM để dưỡng sức và ngừng quay video tại nhà vườn ở Tây Ninh. Quản lý cho biết sức khỏe của Huỳnh Anh Tuấn đang tiến triển tốt và nam diễn viên sẽ sớm gặp lại khán giả.

Hiện tại, tình hình sức khỏe của Huỳnh Anh Tuấn đã được làm rõ và anh đang trong quá trình hồi phục. Việc một số tài khoản trên mạng xã hội lợi dụng tình trạng bệnh của anh để công kích cá nhân và tung ra thông tin sai sự thật đã gây ra nhiều bức xúc trong cộng đồng mạng. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc kiểm soát thông tin trên mạng xã hội và bảo vệ quyền lợi của người nổi tiếng cũng như công chúng.

Thời gian gần đây, mạng xã hội đã chứng kiến sự lan truyền nhanh chóng của các thông tin thiếu kiểm chứng, gây hoang mang dư luận và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của cơ quan nhà nước, cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Mới đây, trên mạng xã hội xuất hiện thông tin cho rằng thủy điện Bản Vẽ, xã Yên Na, tỉnh Nghệ An bị vỡ. Thông tin này nhanh chóng lan truyền, khiến hàng trăm hộ dân sinh sống ở các xã hạ du nhà máy thủy điện hoảng loạn, bỏ chạy lên núi để phòng tránh lũ dâng.

May mắn là thông tin này nhanh chóng bị xác minh là sai sự thật và cơ quan chức năng đã xử lý nghiêm trường hợp đăng thông tin sai sự thật. Tuy nhiên, không chỉ trường hợp trên, một thông tin khác về việc một người phụ nữ tên N đăng tải trên mạng xã hội về việc con trai bị giữ tại một đồn biên phòng phía Campuchia cũng đã bị xác minh là không đúng sự thật. Lãnh đạo thuộc Bộ đội Biên phòng tỉnh Tây Ninh đã khẳng định không có trường hợp nào như thông tin mà facebook đã đăng tải.

Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, Trưởng Văn phòng luật Kết Nối nhận xét, việc thông tin thất thiệt vỡ đập thủy điện Bản Vẽ đã gây hoang mang dư luận và ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác điều hành, ứng phó của chính quyền địa phương. Việc tạo ra và phát tán thông tin không có thật như ‘uống nước sâm rồi tỉnh dậy ở Campuchia’ cũng là một hành vi tiềm ẩn nguy cơ vi phạm pháp luật.

Khoản 1, Điều 8, Luật An ninh mạng 2018 quy định rõ rằng hành vi đưa thông tin sai sự thật lên mạng gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng đến hoạt động của cơ quan nhà nước, người thi hành công vụ hoặc xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân là hành vi bị nghiêm cấm. Để ngăn chặn tình trạng này, tại Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 37 Điều 1, Nghị định 14/2022/NĐ-CP quy định, cá nhân lợi dụng mạng xã hội để cung cấp, chia sẻ thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng.

Law sư Nguyễn Ngọc Hùng khuyến cáo: ‘Mạng xã hội là không gian mở, nhưng không phải là vùng an toàn pháp lý. Việc đăng tải, chia sẻ thông tin trên mạng là một phần của quyền tự do ngôn luận. Tuy nhiên, bất kỳ quyền nào cũng đi kèm trách nhiệm. Khi hoạt động trên không gian mạng, mỗi người cần ý thức rõ rằng: Mình phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung đăng tải.’

Người dùng mạng xã hội cần tỉnh táo trước mỗi lượt chia sẻ và chỉ nên tiếp nhận thông tin từ các Cổng thông tin điện tử Chính phủ, báo chí chính thống, thông báo từ UBND các cấp và cơ quan chuyên môn. Trong thời đại số, mạng xã hội không chỉ là nơi kết nối mà còn là ‘cuốn nhật ký mở’ của hàng triệu người. Chỉ cần vài thao tác, bất kỳ ai cũng có thể chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc, thông tin,… đến hàng ngàn người khác. Tuy nhiên, chính sự tiện lợi ấy cũng tiềm ẩn những rủi ro pháp lý nếu người dùng thiếu hiểu biết hoặc vô tình lan truyền thông tin sai sự thật.

Công an tỉnh Nghệ An đã thực hiện việc triệu tập ba cá nhân để làm rõ hành vi chia sẻ và phát tán thông tin sai sự thật liên quan đến việc vỡ đập thủy điện Bản Vẽ. Sự việc này đã gây ra một làn sóng hoảng loạn trong cộng đồng dân cư sống ở khu vực hạ du dòng Nậm Nơn, sông Lam. Thông tin sai lệch được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội vào chiều ngày 27-7, tạo ra sự bất ổn và ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của người dân.

Một trong những cá nhân liên quan là bà P.H.S., 37 tuổi, ngụ tại xã Lương Sơn, tỉnh Nghệ An. Bà S. đã sử dụng điện thoại cá nhân để phát trực tiếp thông tin về việc vỡ đập vào khoảng 17h40 cùng ngày. Trong thông tin phát trực tiếp, bà S. đã hô hoán mọi người bỏ chạy và đăng tải thông tin này lên mạng xã hội, nơi bà có gần 3.000 người theo dõi. Đoạn video ngắn đã nhanh chóng thu hút hàng ngàn người xem, bình luận và chia sẻ, góp phần làm tăng sự hoang mang và lo lắng trong cộng đồng.

Tuy nhiên, sau khi nhận thức được thông tin trên là giả, bà S. đã đăng tin đính chính trên trang cá nhân của mình. Nhờ sự nhanh chóng vào cuộc của cơ quan chức năng, Công an xã Lương Sơn đã triệu tập bà S. để làm rõ việc phát tán thông tin sai sự thật. Bên cạnh đó, công an xã Mỹ Lý và Tương Dương cũng đã triệu tập hai cá nhân khác, gồm anh T.M.H., 32 tuổi, và L.T.T., 23 tuổi, vì đã đăng tải thông tin sai sự thật về vỡ đập thủy điện trên mạng xã hội.

Công an tỉnh Nghệ An khẳng định tất cả thông tin trên đều là bịa đặt, chưa được kiểm chứng, nhưng những người này đã phát tán và chia sẻ trên mạng, gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân và công tác phòng chống, khắc phục thiên tai của chính quyền địa phương. Hành vi này không chỉ gây ra sự bất ổn trong cộng đồng mà còn làm gián đoạn các hoạt động phòng chống và khắc phục hậu quả thiên tai.

Hiện, Công an Nghệ An đang tiếp tục củng cố hồ sơ để xử lý những người này về hành vi ‘cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt gây hoang mang dư luận’. Đây là một phần trong nỗ lực của cơ quan chức năng nhằm đảm bảo trật tự xã hội và ngăn chặn sự lan truyền của thông tin sai lệch. Theo báo Tuổi Trẻ, cơ quan chức năng đang tiếp tục điều tra để làm rõ các hành vi liên quan.

Cục An toàn thực phẩm, thuộc Bộ Y tế, gần đây đã phát hiện một trang fanpage trên Facebook đang mạo danh cơ quan này. Trang fanpage với địa chỉ https://www.facebook.com/profile.php?id=61551730141551&locale=vi_VN đã sử dụng trái phép tên gọi, logo và hình ảnh nhận diện của Cục An toàn thực phẩm, gây ra sự nhầm lẫn về tính chính thống của trang này trong cộng đồng người dân và doanh nghiệp.

Trang fanpage giả mạo đang lan truyền thông tin sai lệch về việc tuyển dụng vào một số vị trí việc làm tại Cục An toàn thực phẩm. Hành động này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của cơ quan quản lý nhà nước. Cục An toàn thực phẩm thông báo rằng họ chỉ sử dụng một kênh thông tin chính thức, đó là trang Thông tin điện tử của Cục tại địa chỉ https://vfa.gov.vn. Hiện tại, cơ quan này không tiến hành tuyển dụng công chức. Hình ảnh các cá nhân được đăng tải trên ảnh đại diện của trang fanpage giả mạo không phải là công chức, viên chức hoặc người lao động đang làm việc tại Cục An toàn thực phẩm.

Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người dân cần nâng cao cảnh giác trước những trang fanpage giả mạo. Họ nên tránh chia sẻ và tương tác với các nội dung từ những trang này. Nếu cần, người dân có thể báo cáo vi phạm qua số điện thoại đường dây nóng: 0243.232.1556. Cục An toàn thực phẩm đang phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để xử lý những hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật.

Trong bối cảnh thông tin bị thao túng và lan truyền nhanh chóng trên các nền tảng trực tuyến, việc xác minh tính xác thực của thông tin trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Người dân cần được hướng dẫn để nhận biết các nguồn thông tin chính thống và tránh xa những thông tin sai lệch.

Cục An toàn thực phẩm cũng kêu gọi sự hỗ trợ từ cộng đồng trong việc đấu tranh chống lại các hành vi giả mạo và lan truyền thông tin sai lệch. Sự hợp tác và cảnh giác của người dân là chìa khóa để bảo vệ uy tín của các cơ quan chính thống và duy trì môi trường thông tin lành mạnh.

Ngày 1/7 vừa qua, mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã chính thức đi vào vận hành, đánh dấu một giai đoạn phát triển mới trong quá trình hoàn thiện bộ máy hành chính nhà nước. Việc này không chỉ đơn thuần là sắp xếp lại không gian phát triển bền vững cho đất nước mà còn nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, quản trị nhà nước. Mục tiêu lớn nhất là phục vụ nhân dân tốt hơn thông qua việc phân cấp, phân quyền mạnh mẽ.

Tuy nhiên, trong bối cảnh tích cực này, một số đối tượng xấu đã lợi dụng sự thay đổi để đưa ra các luận điệu sai trái, xuyên tạc nhằm gây hoang mang dư luận và làm suy giảm niềm tin vào chủ trương đúng đắn của Đảng. Các tổ chức phản động, lưu vong Việt Tân đã lợi dụng mạng xã hội để đưa ra những thông tin sai lệch, như việc sáp nhập sẽ xóa sổ làng xã, xóa bỏ truyền thống tổ tiên và khiến người dân khó khăn trong thực hiện thủ tục hành chính. Họ cũng vu cáo lãnh đạo địa phương thâu tóm quyền lực và lợi ích nhóm.

Những thông tin này không chỉ sai lệch mà còn nhằm chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân. Với lăng kính thù địch, các thế lực phản động và phần tử cơ hội chính trị đã tung ra những thông tin sai sự thật, cố tình bóp méo việc sắp xếp đơn vị hành chính, cho rằng việc này chỉ là “bình cũ rượu mới”, làm tăng thủ tục, lãng phí ngân sách và gây thiệt hại cơ sở vật chất. Họ thậm chí còn bôi nhọ hình ảnh của lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong việc sắp xếp tổ chức bộ máy.

Trên thực tế, người dân đã thể hiện sự đồng thuận cao với chủ trương lớn này. Cán bộ, đảng viên và nhân dân luôn tin tưởng tuyệt đối vào vai trò lãnh đạo của Đảng và sự quản lý, điều hành của nhà nước, nhất là quyết sách mang tính lịch sử về cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy để tạo bước ngoặt đột phá và chuyển mình mạnh mẽ trong tương lai.

Việc “sắp xếp lại giang sơn” có ý nghĩa chiến lược, đánh dấu một giai đoạn phát triển mới của sự nghiệp hoàn thiện bộ máy hành chính nhà nước. Điều này hướng đến một nền hành chính quản trị hiện đại, gần dân, sát dân, vì nhân dân phục vụ. Tinh gọn bộ máy không phải suy yếu mà là để củng cố và phát triển. Do đó, cần phải loại bỏ những thông tin xấu độc, tư duy lệch lạc và nhận diện, phản bác những quan điểm sai trái, xuyên tạc.

Mỗi công dân cần có trách nhiệm trong việc nhận diện và phản bác các thông tin sai trái này. Việc tổ chức lại địa giới hành chính và vận hành mô hình chính quyền địa phương mới là yêu cầu khách quan và tất yếu. Khi bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu quả sẽ phục vụ nhân dân tốt hơn và là nền tảng để thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững.

…