Ung thư phổi – Suckhoexahoi.com

Công cụ AI mới giúp phát hiện hàng trăm vi protein tiềm năng liên quan đến bệnh tật

Linh — Sat, 06 Sep 2025 06:11:16 +0000

Các nhà nghiên cứu tại Viện Salk đã tạo ra một bước đột phá trong lĩnh vực di truyền học bằng cách phát triển một công cụ mới gọi là ShortStop. Công cụ này sử dụng học máy để khám phá các vùng DNA thường bị bỏ qua trong quá trình tìm kiếm các microprotein – những protein nhỏ có thể đóng vai trò quan trọng trong bệnh tật.

Cells express a novel ShortStop-predicted microprotein (green), with cell nuclei stained blue. The pattern suggests microproteins are localized either in endosomes, which are organelles responsible for sorting and transporting cellular cargo, or in lysosomes, which are organelles that collect and remove cellular waste.

ShortStop được thiết kế để giúp các nhà khoa học xác định các vùng DNA có khả năng mã hóa microprotein và dự đoán khả năng sinh học của chúng. Điều này có thể giúp tiết kiệm thời gian và tiền bạc trong việc tìm kiếm các microprotein liên quan đến sức khỏe và bệnh tật. Công cụ này hoạt động bằng cách phân loại microprotein thành hai loại: chức năng và không chức năng. Việc phân loại này dựa trên dữ liệu huấn luyện từ các bộ dữ liệu ngẫu nhiên được tạo ra bởi máy tính.

Khi áp dụng ShortStop vào một bộ dữ liệu đã được công bố trước đó, các nhà nghiên cứu đã xác định được 8% microprotein có khả năng chức năng. Họ đã ưu tiên chúng cho việc theo dõi tiếp theo. Công cụ này cũng giúp xác định các microprotein bị bỏ qua bởi các phương pháp khác, bao gồm cả một microprotein đã được xác nhận bằng cách phát hiện trong các tế bào và mô của con người.

Ứng dụng gần đây nhất của ShortStop là trong phân tích dữ liệu di truyền từ các khối u phổi của con người và mô lân cận bình thường. Công cụ này đã giúp tạo ra danh sách các microprotein tiềm năng chức năng. Trong số các microprotein mà ShortStop tìm thấy, một số nổi bật đã được biểu hiện nhiều hơn trong mô khối u hơn mô bình thường. Điều này cho thấy chúng có thể đóng vai trò là dấu ấn sinh học hoặc microprotein chức năng cho ung thư phổi.

Việc xác định microprotein liên quan đến ung thư phổi này chứng minh giá trị của ShortStop và học máy trong việc ưu tiên các ứng viên cho nghiên cứu và phát triển điều trị trong tương lai. Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng ShortStop sẽ giúp họ tìm ra các microprotein mới liên quan đến sức khỏe và bệnh tật. Từ đó, họ có thể mở ra những con đường mới cho việc chẩn đoán và điều trị các bệnh như ung thư và Alzheimer.

Thông tin chi tiết về nghiên cứu này có thể được tìm thấy trên trang web của Viện Salk: https://www.salk.edu/. Đây là một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực di truyền học và có thể có tác động lớn đến việc hiểu và điều trị các bệnh lý phức tạp.

Dược phẩm Trung Quốc bứt phá toàn cầu với công nghệ sinh học

Linh — Tue, 12 Aug 2025 09:28:56 +0000

Ngành dược phẩm Trung Quốc đang trải qua một quá trình chuyển đổi đáng kể khi các công ty công nghệ sinh học trong nước ngày càng mở rộng phạm vi hoạt động ra thị trường quốc tế. Sự phát triển này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc khẳng định vị thế của Trung Quốc trong hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe toàn cầu.

Một ví dụ tiêu biểu cho sự chuyển đổi này là loại thuốc ung thư phổi sunvozertinib do Dizal Pharma phát triển, trụ sở tại tỉnh Giang Tô. Loại thuốc này đã được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) chấp thuận và được bổ sung vào hướng dẫn điều trị của Mạng lưới Ung thư toàn diện quốc gia Mỹ. Đây là loại thuốc sáng tạo đầu tiên có nguồn gốc Trung Quốc được chấp thuận tại Mỹ cho ung thư phổi không tế bào nhỏ đột biến gen EGFR exon20ins.

Sự kiện này phản ánh một xu hướng chuyển đổi lớn hơn trong ngành dược phẩm Trung Quốc. Các công ty dược phẩm trong nước không còn hài lòng với việc đổi mới chỉ cho thị trường nội địa mà đang hướng tới mục tiêu toàn cầu. Ông Ma Jianchun, Chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu WTO Trung Quốc, nhận định rằng Trung Quốc đang chuyển từ một cường quốc sản xuất dược phẩm sang một nhà lãnh đạo đổi mới toàn cầu.

Một chỉ số quan trọng cho sự thay đổi này là việc áp dụng ngày càng tăng các thử nghiệm lâm sàng đa khu vực quốc tế (MRCT). Những thử nghiệm này giúp đáp ứng các yêu cầu quy định trên dân số đa dạng ở cả châu Á và phương Tây. Theo Pharnexcloud, các công ty Trung Quốc đã tiến hành 336 thử nghiệm MRCT vào năm 2024 và dự kiến sẽ vượt 400 vào cuối năm 2025.

Ông Zhang Xiaolin, người sáng lập và Giám đốc điều hành của Dizal Pharma, chia sẻ rằng việc bắt đầu sớm các thử nghiệm quốc tế là cần thiết, đặc biệt là khi mục tiêu của công ty không chỉ giới hạn ở thị trường nội địa.

Bên cạnh tham vọng toàn cầu, các công ty công nghệ sinh học Trung Quốc đang tăng cường ký kết các thỏa thuận cấp phép với các đối tác quốc tế để đẩy nhanh việc tiếp cận thị trường toàn cầu. Theo dữ liệu của Soochow Securities, trong năm 2024, các công ty công nghệ sinh học Trung Quốc đã ký 94 thỏa thuận cấp phép trị giá 51,9 tỷ USD. Chỉ trong quý 1/2025, đã có 33 thỏa thuận như vậy được hoàn thành, tăng 32% so với cùng kỳ năm trước.

Ô nhiễm không khí gây ung thư phổi như thế nào ở người không hút thuốc

Linh — Sun, 03 Aug 2025 23:57:52 +0000

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí khoa học Nature đã vén màn bí ẩn đằng sau sự gia tăng đột biến của ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc. Ung thư phổi hiện đang là loại ung thư gây tử vong hàng đầu thế giới và thường được đặc trưng bởi sự khó khăn trong chẩn đoán, dẫn đến việc nhiều bệnh nhân không thể được cứu chữa khi bệnh đã tiến triển đến giai đoạn muộn.

Mặc dù hút thuốc lá vẫn được xem là yếu tố nguy cơ lớn nhất gây ra ung thư phổi, nhưng có đến 1 trong 5 ca tử vong do ung thư phổi mỗi năm là những người chưa từng hút thuốc. Đáng chú ý, tốc độ gia tăng số ca ung thư phổi ở người không hút thuốc đang diễn ra với một tốc độ đáng báo động. Giáo sư Ludmil Alexandrov, chuyên gia hàng đầu về y học tế bào và phân tử tại Đại học California, đã bày tỏ sự lo ngại về xu hướng ngày càng nhiều người chưa từng hút thuốc mắc ung thư phổi, nhưng nguyên nhân vẫn chưa được làm rõ.

Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra một mối liên hệ chặt chẽ giữa ô nhiễm không khí và các loại đột biến ADN tương tự như những gì xảy ra khi hút thuốc. Tiến sĩ Maria Teresa Landi, nhà dịch tễ học ung thư tại Viện Y tế Quốc gia Mỹ, cho biết đây là một vấn đề toàn cầu cấp bách và đang gia tăng, và các nhà nghiên cứu đang nỗ lực tìm hiểu nguyên nhân đằng sau hiện tượng này.

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích mã di truyền của các khối u phổi được lấy từ 871 người chưa từng hút thuốc ở châu Âu, Bắc Mỹ, châu Phi và châu Á. Kết quả thu được chỉ ra rằng những cư dân sống ở khu vực có mức độ ô nhiễm không khí cao hơn có nhiều đột biến gây ung thư hơn trong các khối u phổi của họ.

Đặc biệt, các hạt bụi mịn có đường kính nhỏ hơn 2,5 micromet (PM2.5) đã được liên kết với các đột biến gien, bao gồm cả gien TP53, vốn có liên quan đến việc hút thuốc lá. PM2.5 có khả năng xâm nhập vào máu và gây ra các bệnh nghiêm trọng khác như bệnh tim. Điều này càng củng cố mối quan ngại về tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe con người.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã kêu gọi các quốc gia thực hiện hành động mạnh mẽ hơn để chống lại ô nhiễm, một thủ phạm gây ra cái chết của 7 triệu người mỗi năm trên toàn cầu. Một phân tích tổng hợp gần đây cũng đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc với mức độ PM2.5 cao làm tăng nguy cơ ung thư phổi thêm 8% và tử vong do căn bệnh này thêm 11%. Từ những phát hiện này, có thể thấy rằng ô nhiễm không khí không chỉ là một vấn đề môi trường mà còn có liên quan chặt chẽ đến sức khỏe con người, đặc biệt là trong việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh ung thư phổi.