Thói quen thủ dâm hàng ngày đang trở thành một vấn đề sức khỏe đáng lo ngại đối với nhiều nam giới, đặc biệt là trong xã hội hiện đại nơi áp lực công việc và căng thẳng thường xuyên tồn tại. Tiến sĩ, bác sĩ chuyên khoa2 Trà Anh Duy, Giám đốc Trung tâm Sức khỏe Nam giới tại TPHCM, đã đưa ra cảnh báo về những rủi ro liên quan đến việc thủ dâm quá mức, dẫn đến rối loạn chức năng tình dục.

Một trường hợp điển hình mà bác sĩ Trà Anh Duy đã chia sẻ là một chàng trai 25 tuổi, làm nghề lập trình viên. Anh này đến khám vì gặp phải tình trạng rối loạn cương dương kéo dài hơn 5 tháng. Anh cho biết rằng mình thường xuyên làm việc đến khuya và cảm thấy áp lực khi phải chạy deadline, khiến anh khó ngủ nếu không thủ dâm. Qua thời gian dài, việc thủ dâm đã trở thành một thói quen hàng đêm của anh, nhưng khi quan hệ tình dục, anh lâm vào tình trạng mất hứng và khó cương cứng dương vật.

Sau khi thực hiện các xét nghiệm cần thiết, bác sĩ đã ghi nhận chỉ số hormone testosterone của bệnh nhân có giới hạn dưới bình thường. Đồng thời, thang đo IIEF-5 đánh giá về khả năng tình dục của anh chỉ còn 11 điểm, cho thấy mức độ rối loạn cương trung bình đến nặng. Ngoài ra, nam thanh niên này cũng có tình trạng stress mức độ nặng. Bác sĩ đã áp dụng phương pháp điều chỉnh testosterone nội sinh bằng thuốc, cải thiện giấc ngủ và hướng dẫn cách cắt giảm dần hành vi thủ dâm bằng cách thay thế thói quen trước giờ ngủ. Bệnh nhân cũng được hướng dẫn tập thể dục vào sáng sớm để tăng nhịp sinh học đồng bộ với nắng tự nhiên.

Trường hợp khác mà bác sĩ Trà Anh Duy chia sẻ là một chàng trai 29 tuổi, làm nhân viên sáng tạo nội dung tại một công ty truyền thông. Anh này cho biết rằng do đặc thù công việc cần liên tục suy nghĩ ý tưởng, nên thường phải thực hiện những dự án căng thẳng. Từ đó, anh hình thành thói quen thủ dâm mỗi khi tìm ý tưởng hoặc suy nghĩ ra ‘content’ mới, trung bình 2 lần/ngày. Gần đây, khi gần gũi với bạn gái, anh rơi vào trạng thái căng cứng tâm lý và không thể quan hệ được. Bệnh nhân đã thú nhận với bác sĩ rằng hiện tại anh không thể quan hệ tình dục với bạn gái mà đạt khoái cảm khi tự kích thích mình sau giờ làm việc.

Bác sĩ Trà Anh Duy đã tư vấn tâm lý chuyên sâu để giải tỏa việc lệ thuộc khoái cảm sau sáng tạo của bệnh nhân, song song với việc áp dụng liệu pháp sóng xung kích mạch máu dương vật để phục hồi mô cương. Tiến sĩ, bác sĩ chuyên khoa2 Trà Anh Duy cũng chia sẻ rằng áp lực công việc trong xã hội hiện đại đang khiến nhiều nam giới tìm đến những cách giải tỏa nhanh chóng, trong đó có thủ dâm.

Thủ dâm có thể trở thành một hành vi gây nghiện khi nó trở thành hành vi lặp đi lặp lại để đối phó với lo âu, stress hoặc cảm xúc tiêu cực. Khi ấy, sự phụ thuộc về tâm lý và kích thích đơn độc có thể làm sai lệch đáp ứng sinh lý bình thường, gây ra tình trạng suy giảm ham muốn, rối loạn cương hoặc xuất tinh bất thường.

Chuyên gia nam khoa khuyến cáo nam giới hiện đại cần hiểu rõ giới hạn giữa hành vi lành mạnh và nghiện hành vi, tránh lạm dụng thủ dâm như một ‘lối thoát’ tạm thời cho cảm xúc tiêu cực. Khi có các dấu hiệu như thủ dâm mỗi ngày, giảm ham muốn với bạn tình, chỉ có cảm xúc khi xem phim khiêu dâm, mệt mỏi, mất động lực làm việc, rối loạn giấc ngủ, không thể cương khi quan hệ thật, có hành vi thủ dâm kèm lo âu, tội lỗi…, nam giới cần đi khám để được chẩn đoán chính xác và điều trị toàn diện.

Thở đúng cách là một trong những yếu tố quan trọng giúp tăng hiệu quả trao đổi khí, giảm mệt mỏi và thư giãn. Theo thạc sĩ, bác sĩ Phùng Thị Thơm, khoa Hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, một số kỹ thuật thở có kiểm soát có thể giúp tối ưu lưu thông khí, hỗ trợ tinh thần và thể chất.

Một số kỹ thuật thở hiệu quả bao gồm thở chúm môi, thở cơ hoành, Box breathing, Blow as you go và kỹ thuật thở 4-7-8. Thở chúm môi, hay còn gọi là thở như khi thổi nến, tạo áp lực dương trong đường thở, giúp giữ cho đường thở không bị xẹp sớm. Kỹ thuật này góp phần làm giảm thể tích khí cặn trong phổi, cải thiện hiệu quả trao đổi khí, kéo dài thời gian thở ra và giảm cảm giác khó thở.

Đặc biệt, thở chúm môi hữu ích cho bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) hoặc hen suyễn, giúp giảm gánh nặng lên cơ hô hấp và tăng chất lượng hô hấp tổng thể. Cách thực hiện thở chúm môi là nhẹ nhàng hít vào bằng mũi trong khoảng 2 giây, sau đó chúm môi và từ từ thở ra trong khoảng 4-6 giây. Người tập nên lặp lại nhiều lần mỗi khi cần.

Bên cạnh đó, thở cơ hoành là kỹ thuật khuyến khích sử dụng cơ hoành, cơ hô hấp chính, thay vì phụ thuộc vào các cơ hô hấp phụ ở vùng cổ và vai. Khi hít vào, cơ hoành co xuống làm bụng phồng lên, và khi thở ra, cơ hoành giãn ra khiến bụng xẹp lại.

Thở cơ hoành có thể tăng hiệu quả hô hấp và chức năng phổi, nâng cao sức bền thể lực, đồng thời hỗ trợ thư giãn, giảm căng thẳng. Cách thực hiện thở cơ hoành là thả lỏng vai, đặt một tay lên ngực và tay kia lên bụng. Hít vào bằng mũi trong khoảng 4 giây để bụng phồng, giữ trong 2 giây, sau đó thở ra qua miệng trong khoảng 6 giây, bụng xẹp.

Ngoài ra, các kỹ thuật thở khác như Box breathing (4-4-4-4) giúp làm dịu hệ thần kinh, giảm căng thẳng và tăng tập trung. Blow as you go (thở ra trong lúc vận động) giúp giảm áp lực lên phổi, tiết kiệm năng lượng và hạn chế cảm giác hụt hơi.

Đặc biệt, kỹ thuật thở 4-7-8 với nhịp thở gồm 4 giây hít vào, giữ hơi trong 7 giây và thở ra chậm trong 8 giây, có tác dụng làm dịu hệ thần kinh giao cảm, hỗ trợ giảm lo âu và ngủ ngon hơn.

Bác sĩ Thơm lưu ý người tập cần thực hiện những kỹ thuật đúng cách để trao đổi khí hiệu quả, ổn định tình trạng bệnh, phòng ngừa biến chứng, nâng cao chất lượng sống.

Một nghiên cứu mới đây đã được công bố trên tạp chí BMJ Evidence-Based Medicine, chỉ ra rằng các hình thức vận động đơn giản như yoga, thái cực quyền, chạy bộ hay thậm chí chỉ là đi bộ nhẹ nhàng có thể giúp cải thiện đáng kể chứng mất ngủ. Mất ngủ là tình trạng khó đi vào giấc ngủ, khó duy trì giấc ngủ hoặc thường xuyên tỉnh giấc vào ban đêm kéo dài, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Các nhà nghiên cứu tại Trung Quốc đã thực hiện một phân tích tổng hợp 22 thử nghiệm lâm sàng với sự tham gia của 1.348 bệnh nhân và 13 biện pháp khác nhau nhằm cải thiện giấc ngủ. Trong đó, có 7 phương pháp luyện tập thể chất cụ thể, gồm yoga, thái cực quyền, đi bộ hoặc chạy bộ, kết hợp thể dục nhịp điệu và rèn luyện sức mạnh, tập tạ riêng lẻ, thể dục nhịp điệu kết hợp trị liệu và các bài tập aerobic hỗn hợp.

Kết quả cho thấy phương pháp yoga đặc biệt hiệu quả, giúp kéo dài thời gian ngủ thêm gần 2 giờ và giảm thời gian thức giấc sau khi đã ngủ xuống gần 1 giờ. Đi bộ hoặc chạy bộ cũng được ghi nhận có tác dụng làm giảm mức độ nghiêm trọng của chứng mất ngủ, trong khi thái cực quyền giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Các nhà khoa học cho rằng các bài tập yoga với trọng tâm là nâng cao nhận thức cơ thể và kiểm soát nhịp thở có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng lo âu, trầm cảm, hai yếu tố thường ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Với thái cực quyền, kỹ thuật này tập trung vào việc điều hòa hơi thở và thư giãn cơ thể, đồng thời có thể giúp tăng cường khả năng kiểm soát cảm xúc.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng cho thấy việc đi bộ hoặc chạy bộ có thể làm giảm nồng độ hormone căng thẳng cortisol và tăng cường melatonin – loại hormone đóng vai trò điều hòa chu kỳ giấc ngủ.

Các tác giả cho biết phát hiện từ nghiên cứu này tiếp tục củng cố tiềm năng trị liệu của các hình thức vận động thể chất trong điều trị chứng mất ngủ. Với các ưu điểm như chi phí thấp, ít tác dụng phụ và dễ tiếp cận, các phương pháp như yoga, thái cực quyền, đi bộ hay chạy bộ rất phù hợp để tích hợp vào hệ thống y tế cơ sở và các chương trình chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng lưu ý rằng một số thử nghiệm trong phân tích vẫn còn hạn chế về mặt phương pháp luận. Dù vậy, nghiên cứu vẫn cung cấp bằng chứng so sánh toàn diện về hiệu quả của các hình thức vận động thể chất trong việc cải thiện chất lượng giấc ngủ ở người mắc chứng mất ngủ.

Nhóm nghiên cứu cũng kêu gọi cần có thêm các thử nghiệm quy mô lớn hơn với chất lượng cao để khẳng định và mở rộng kết luận hiện tại. Ngoài các biện pháp vận động, nghiên cứu cũng xem xét những phương pháp không dùng thuốc khác như liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT), châm cứu, massage và thay đổi lối sống. Nhiều thử nghiệm chỉ ra rằng CBT hiệu quả hơn và có tác dụng lâu dài hơn thuốc trong điều trị mất ngủ.

Theo chị Trần Thị Minh Thơ, huấn luyện viên yoga tại Lớp tư vấn sức khỏe thai sản do Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC tổ chức, các bài tập yoga bầu được thực hiện đúng cách và đều đặn sẽ mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe thể chất lẫn tinh thần của mẹ và bé. Yoga giúp tăng tính linh hoạt và chuyển động dẻo dai cho cơ thể. Nhờ đó, mẹ có thể đối phó được với những cơn đau, đặc biệt là trong lúc sinh nở.

Bộ môn này cũng được chứng minh có hiệu quả trong việc giúp mẹ thư giãn, giảm stress và hạn chế lo lắng. Điều này đặc biệt quan trọng, bởi khi đến giai đoạn chuẩn bị sinh con, mẹ thường dễ căng thẳng, mất bình tĩnh. Nếu thai phụ có áp lực quá lớn hoặc tâm trạng căng thẳng trong thời gian dài, sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Do đó, khi các mẹ thư giãn, tâm trạng thoải mái sẽ tránh được những tổn hại cho con.

Với bài tập hít thở sâu, yoga còn giúp cơ thể mẹ cải thiện lưu thông oxy đến thai nhi qua nhau thai. Yoga cũng giúp kết nối tình cảm giữa mẹ – con ngay từ khi bé còn trong bụng mẹ, kích thích phát triển trí não cho thai nhi. Yoga giúp tăng cường sức mạnh cho cơ sàn chậu. Tập luyện lâu dài sẽ giúp phụ nữ sau sinh giảm nguy cơ tiểu không tự chủ, sa ruột và bàng quang. Hỗ trợ hít thở và khả năng chịu đựng của cơ thể để chuẩn bị cho việc sinh con.

Dưới đây là một số động tác yoga dành cho thai phụ được huấn luyện viên yoga của Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC hướng dẫn.

Chị Hoàng Lê Vân (ngụ quận Gò Vấp, TP HCM) cho biết, lần đầu mang thai nên có chút lo lắng, muốn tìm hiểu thông tin về thai kỳ, dinh dưỡng, tập luyện cho mẹ bầu. Khóa học tiền sản của VNVC cung cấp nhiều kiến thức về dinh dưỡng, tiêm chủng và cách tập luyện, trong đó có yoga. “Có bầu hay không thì tập yoga đều tốt cho cơ thể, tôi sẽ cố gắng tập thường xuyên hơn”, chị Vân chia sẻ.

Mai Cat
Ảnh: Thanh Tùng